‘Klimaatverandering is geen scenario voor de verre toekomst, het beïnvloedt alle beleggingscategorieën nu al’, zei Lisa Backes, Deputy CEO van Hauck & Aufhäuser Fund Services, tijdens de LuxFlag Sustainable Investment Week in Luxemburg. Voor banken is duurzaamheid een strategisch en regelgevend vraagstuk geworden, dat centraal staat in hun risicobeheer en klantrelaties.
Door de opeenstapeling van natuurrampen en de Europese regelgevende druk kunnen financiële spelers zich niet beperken tot een aanpak in woorden. Klimaat-, milieu- en governancerisico’s zijn meetbaar geworden en maken integraal deel uit van portefeuillebeheer.
Volgens Lisa Backes is duurzaamheid een natuurlijke uitbreiding van risk management: het helpt om schokken te voorzien, kwetsbaarheden te identificeren en de weerbaarheid van portefeuilles te versterken.
Neem de toegenomen moeilijkheid om sommige regio’s te verzekeren. Een duidelijk signaal van de materiële impact van klimaatrisico’s op de markten. Volgens Backes ligt de sleutel in het vermogen om ESG om te zetten in een voorspellend analysetool: niet als morele toevoeging, maar als indicator van vertrouwen en prestatie. ‘Vermogensbeheerders moeten zwakke signalen opvangen voordat ze uitgroeien tot crises,’ zegt ze. Duurzaamheid wordt zo een even essentieel stuurinstrument als financiële ratio’s.
Bij Société Générale Private Banking ziet Petra Besson Fencikova eveneens een fundamentele verandering in de vraag. ‘Tien jaar geleden werd ESG gezien als iets ‘leuks om te hebben’. Vandaag de dag is het een structurele vereiste’, benadrukt ze. Ook onder klanten merkt ze een verschil. Ze zijn beter geïnformeerd dan vroeger en vragen nu om duidelijke uitleg over methodologieën, criteria en beperkingen van duurzame aanpakken. Transparantie is een commerciële noodzaak geworden, aldus Besson.
Deze volwassenheid gaat gepaard met interne professionalisering. Beheerteams moeten de regelgevende kaders (zoals taxonomie en SFDR) beheersen en beschikken over robuuste data ter onderbouwing van hun aanbevelingen. De beschikbaarheid en kwaliteit van die data blijft een dagelijkse uitdaging. Een goede ESG-beheerder, zegt Petra Besson Fencikova, is bovenal een analist die twijfel en discipline weet te combineren: genoeg gegevens hebben om te handelen, maar zich bewust blijven van de beperkingen ervan.
Besson wijst ook op het ‘greenwashing’-effect: de vertrouwenscrisis die in de VS is ontstaan, heeft in Europa geleid tot strengere eisen op het vlak van consistentie. Zowel particuliere als institutionele beleggers letten meer op de geloofwaardigheid van duurzame strategieën, wat banken dwingt tot extra transparantie. ‘Die aanscherping van de standaarden is geen obstakel’, zegt Besson, ‘het is een noodzakelijke stap richting een stevigere duurzame financiële sector.’
Bij ING Luxembourg benadrukt Jan De Jaeck het belang van evenwicht tussen ambitie en realisme. ‘Wij willen bijdragen aan de financiering van de transitie, maar zonder de economische realiteit uit het oog te verliezen’, legt hij uit. De bank, wereldwijd actief op het gebied van duurzame financiering, heeft een gespecialiseerd team in Brussel, terwijl in Luxemburg de nadruk ligt op begeleiding van zakelijke en institutionele klanten.
De grootste uitdaging volgens hem is het omzetten van ESG-intenties in concrete acties, rekening houdend met marktdruk zoals hogere rentes en krap krediet. Ook vermogende particulieren stellen steeds meer inhoudelijke vragen over duurzame fondsen. Ze willen inzicht in uitsluitingscriteria, beoordelingsmethoden en meetbare impact. Adviseurs moeten hun uitleg dus aanpassen en kunnen toelichten waarom sommige producten na recente regelgevingswijzigingen niet langer onder de officiële ESG-definities vallen.
Volgens Jan De Jaeck is de toenemende complexiteit van het Europese kader (SFDR, taxonomie, CSRD) niet louter een last: ze dwingt banken om hun lat hoger te leggen en duurzaamheid in dagelijkse processen te integreren in plaats van als aparte categorie te behandelen. Maar die ambitie heeft een prijs: ‘Teams moeten zich voortdurend bijscholen en aanpassen, want de regelgeving evolueert sneller dan de instrumenten om ze toe te passen.’
In dat opzicht zijn de drie sprekers het eens: duurzaamheid is een volwassenheidsfase ingegaan. Na de verklaringen en beloften draait het nu om data en geloofwaardigheid. De meest vooruitstrevende banken zijn diegenen die ESG verweven met hun risicobeheersysteem, in lijn met hun financiële doelstellingen.
Regelgeving is daarbij geen rem, maar een natuurlijk filter dat het verschil maakt tussen echte inzet en opportunistische communicatie. Voor Luxemburgse banken ligt de uitdaging nu in het combineren van strengheid en duidelijkheid: klanten geruststellen over de degelijkheid van hun producten en tegelijk uitleg geven over het veranderende regelgevingskader.
Zoals Lisa Backes het samenvat: duurzame financiering is geen niche meer, maar een bestaansvoorwaarde. Petra Besson Fencikova ziet het als een ‘bewijs van ernst en professionaliteit’, terwijl Jan De Jaeck het economische belang benadrukt: ‘De echte transitie financieren, niet alleen verklaren.’