In 2002 lanceerden Luca Pesarini (foto) en Arnoldo Valsangiacomo hun eerste fonds Ethna-AKTIV en slaagden zij erin een weinig bekend idee in de praktijk te brengen. In 2010 richtten zij ETHENEA Independent Investors op. Investment Officer had een exclusief interview met deze twee pioniers van multi-activafondsen.
ETHENEA is een niet-bancaire beleggingsmaatschappij met hoofdkantoor in Luxemburg en staat in voor het actief beheer van drie multi-activafondsen: Ethna-AKTIV, Ethna-DEFENSIF en Ethna-DYNAMISCH.
InvestmentOfficer had een exclusief interview met Luca Pesarini en Arnoldo Valsangiacomo, die terugblikken op de mijlpalen van het bedrijf, evenals op de moeilijke marktfasen en crisissen van de afgelopen 10 jaar. De twee oprichters van het bedrijf vertellen over hun ervaringen in die jaren, hoe ze het hoofd hebben geboden aan uitdagingen en hoe ze de toekomst van multi-activafondsen zien.
ETHENEA viert zijn 10de verjaardag. Wat motiveerde u om uw eigen fondsen te lanceren?
Arnoldo Valsangiacomo: Na jarenlange ervaring in de financiële sector wilden Luca en ik een fonds opzetten volgens onze eigen ideeën en waarden. Na 11 september en het uiteenspatten van de dotcom-bubbel heerste er een enorm onrustige sfeer op de markten. We wilden, rekening houdend met de juiste volatiliteit, de impact van dit soort gebeurtenissen op de activa van klanten beperken door een evenwichtige en flexibele strategie voor aandelen, obligaties en contanten aan te bieden die een continu positief rendement voor de klant zou genereren. We wilden de verantwoordelijkheid nemen voor een actieve en dynamische activaspreiding.
Luca Pesarini: Multi-activafondsen waren toen ondervertegenwoordigd en bestonden zelfs nauwelijks. Er werden vooral traditionele beleggingsvormen aangeboden. Dat is waar we onze kans zagen. Voor ons was het belangrijk om niet alleen grote institutionele beleggers, maar ook particuliere beleggers een actief beheerd “one-size-fits-all”-product aan te bieden dat de schommelingen op de kapitaalmarkt beter kon opvangen. Op basis van deze ideeën lanceerden we Ethna-AKTIV in 2002, Ethna-DEFENSIV in 2007 en Ethna-DYNAMISCH in 2009. En deze basisprincipes leiden ons nu al bijna 20 jaar. Om de drie Ethna-fondsen te beheren, hebben we in september 2010, ETHENEA Independent Investors S.A. opgericht als een bankonafhankelijke beleggingsmaatschappij.
Hoe heeft u beslist om de fondsen het prefix “Ethna” te geven?
AV: “Ethna” werd opgericht als verwijzing naar Etna, de vulkaan. Het idee bestond erin om de eerste fondsen iets ontwrichtend en actiefs mee te geven, vandaar Ethna-AKTIV. Een vulkaan is onophoudelijk in beweging en brengt iets nieuws voort. We vonden de symboliek destijds erg toepasselijk.
ETHENEA heeft de afgelopen 10 jaar een interessante ontwikkeling doorgemaakt. Waar komen uw ondernemersideeën vandaan? Wat inspireert u?
LP: Onze aardbol is voortdurend in beweging. Markten, producten en gevoelens veranderen. Om dit bij te houden is het belangrijk dat je zelf ook in beweging blijft. Wat de ontwikkeling van ETHENEA laat zien, is dat we de wil hebben om op de markt te blijven. In dit opzicht zijn onze ideeën niet uitgeput. Een voorbeeld uit onze recente geschiedenis is FENTHUM SA. De overdracht van onze ondersteuning voor businessontwikkeling en onze marketingactiviteiten naar FENTHUM, was een logische stap nadat Haron Holding een meerderheidsbelang had verworven in MAINFIRST Asset Management SA. Hierdoor konden zowel ETHENEA als MAINFIRST genieten van een samenwerkingsvoordeel en zich tegelijk blijven concentreren op hun respectievelijke kernactiviteiten.
De oprichting van ETHENEA ging voor aan een wereldwijde crisis op de kapitaalmarkten. Vandaag zitten we midden in een volgende crisis. Wat waren toen de vereisten voor beheerders van actief beheerde multi-activafondsen en wat zijn ze nu?
AV: Flexibiliteit, flexibiliteit en nog eens flexibiliteit. Dit is iets wat je moet uitstralen als actieve portfoliomanager. Idealiter moet je anticiperen op een crisis of marktbeweging en navenant handelen, d.w.z. voordat deze bewegingen de portefeuille beïnvloeden. Dit lukt natuurlijk niet altijd, maar je moet in ieder geval snel kunnen reageren. Daarom hechten wij ook veel waarde aan de liquide middelen in onze fondsen, om zo de risico’s in de portefeuille te beheersen. Maar zoals Luca net zei, de wereld is in beweging. Wat aan het begin van de crisis van 2008 werkte, werkt nu niet meer op dezelfde manier. Destijds, toen er nog 5% cash in de portefeuille zat, was dit natuurlijk een goede optie. Vandaag de dag zitten we met een negatieve rente in een heel andere situatie. De behoefte om flexibel te zijn en te reageren blijft bestaan. Dat was toen waar en is het nog steeds.
U had het zojuist over het belang van flexibiliteit. Samen met actief beheer, een tussentijdse hoge cashratio en een goed getimede herinstap, beschrijft dit in een notendop ETHENEA’s succesvolle crisismanagement tijdens de wereldwijde financiële crisis. Van welke lessen uit deze periode heeft u vandaag nog baat bij?
LP: Bescheiden nederigheid en weten dat je fouten kunt en zult maken. Je moet dat accepteren en erachter staan. Vervolgens moet je je op een flexibele manier aanpassen aan de nieuwe situatie. Zoals gezegd, werkte een kaspositie tijdens de vorige financiële crisis goed. Vandaag is dat niet meer mogelijk vanwege de lage rente. Je moet de situatie altijd opnieuw beoordelen en zowel flexibel genoeg als creatief zijn.
Niemand zag het coronavirus en de gevolgen ervan voor het dagelijks leven en de wereldeconomie aankomen. In dit opzicht moest iedereen zich aanpassen aan een nieuwe situatie. Welke langetermijneffecten van het virus verwacht u? Welke korte tot middellange termijnontwikkelingen op de kapitaalmarkten zullen volgens u hieruit voortvloeien?
AV: We moeten hier een onderscheid maken. Er is een langetermijntrend die niets te maken heeft met het coronavirus. Wereldwijd, maar vooral in Europa, is de economische groei aan het afvlakken. Daarbovenop hebben we nu Covid-19. Dit is duidelijk niet bevorderlijk geweest voor de economische ontwikkeling en heeft de situatie eerder verergerd. Met andere woorden, Covid-19 versnelde de reeds aanhoudende fundamentele zwakte van de economie, die eerder niet afgewend kon worden door maatregelen van de centrale bank en het fiscaal beleid. Dit zal ongetwijfeld talloze banen kosten en kan ook tot sociale spanningen leiden. Niemand weet hoelang de coronavirus-crisis zal aanhouden. We kunnen enkel hopen dat het niet lang zal duren.
LP: Voor ons betekent dit dat we ook nieuwe paden verkennen in portfoliobeheer en nieuwe instrumenten inzetten. Zo hebben we pas een paar jaar geleden, vanwege de aanhoudende economische zwakte, de beslissing genomen om voor goud te gaan. Vooral sinds het coronavirus is goud voor ons nog aantrekkelijker geworden. Daarnaast achten we een defensieve positionering voor onze Ethna-fondsen nog steeds gepast.
Kunt u dit nader toelichten? Hoe gaat u Ethna-AKTIV positioneren op korte, middellange en lange termijn?
LP: We leven in een wereld die in alle opzichten gemanipuleerd wordt door centrale banken en regeringen d.w.z. door controle van zowel valuta’s als rentetarieven. In sommige landen is dit zeker direct of indirect van toepassing op de aandelenmarkten. We moeten ons portfolio aanpassen aan deze omgeving en flexibel handelen. Aan de aandelenzijde wordt onze positieve houding ten opzichte van goud bevestigd als we kijken naar de aandelen van goudmijnexploitanten. Daarnaast geven we de voorkeur aan technologie, d.w.z. alles wat te maken heeft met onlinehandel, cloud computing/gegevensverwerking, betalingsdiensten en software. Over het algemeen zijn we positief over de Amerikaanse aandelenmarkt, zoals blijkt uit onze S&P-500-positie, en blijven we nogal pessimistisch over de Europese markt. Inzake obligaties achten wij in de komende maanden en waarschijnlijk ook voor 2021 een neutrale positie in Ethna-AKTIV van ongeveer 50 procent passend. Daarnaast zullen we opportunistisch gebruik maken van een blootstelling van 5 à 10% procent voor hoogrenderende (‘high yield’) in de obligatieportefeuille.
AV: De belangrijkste recente beslissing was om uit de Amerikaanse dollar te stappen. Dit was een grote beslissing voor ons die we op het juiste moment hebben genomen, net voor de devaluatie ervan. We hebben dit gedaan ondanks onze pessimistische vooruitzichten voor de euro. We verwachten ook dat de CHF zijn positieve ontwikkeling voortzet.
Als we een jaar vooruitblikken in de toekomst, welke onderwerpen zullen ons in 2021 volgens u bezighouden?
AV: Op dit moment weten we niet hoe lang Covid-19 en de coronaviruscrisis ons zullen beïnvloeden. We zijn echter van mening dat de handelsoorlog tussen de Amerikanen en de Chinezen in 2021 een rol kan blijven spelen, afhankelijk van de uitkomst van de aanstaande Amerikaanse presidentsverkiezingen in november. Bovendien is er de hoge werkloosheid en het respectieve fiscaal beleid in verschillende landen. Misschien zullen we ons een nieuwe manier van werken moeten toe-eigenen. Afstand krijgt daarbij een heel andere betekenis dan in het verleden. Op dit moment is het onmogelijk om te voorspellen hoe de markten zich het komende jaar zullen ontwikkelen. Maar we denken dat 2021 zeker een lang en spannend jaar zal worden voor ons allen.
Als u terugkijkt naar het verleden, wat waren dan uw grootste hoogtepunten en uitdagingen, zowel als ondernemer als portfoliomanager?
AV: Ik denk dat ik voor ons beiden spreek als ik zeg dat we de afgelopen jaren een aantal hoogtepunten hebben meegemaakt met ETHENEA. In het begin hadden we zo’n succes niet verwacht en was het ook hard werken. Het 10-jarig jubileum is natuurlijk een belangrijke mijlpaal, waar we trots op zijn en dankbaarheid voor voelen. Toch zijn het de beslissingen, die achteraf gezien misschien fouten blijken te zijn, die je snel weer met beide benen op de grond brengen. Maar dit hoort er ook bij en helpt je groeien.
LP: Ja, dat klopt. Al met al zijn zowel de bescheiden beginjaren met weinig medewerkers als de doorontwikkeling iets waar we met plezier aan terugdenken. Er waren natuurlijk ook moeilijke fasen onderweg. Het belangrijkste is om niet ontmoedigd te geraken. We voelden allebei de behoefte om te ondernemen nadat we eerder in loondienst hadden gewerkt. Als we hadden geluisterd naar het advies om geen eigen bedrijf op te zetten, zouden we daar vandaag zeker spijt van hebben gehad.
U bent allebei vanaf het begin actief als portefeuillebeheerder. Wat motiveert u om zelfs tot heden dagelijks betrokken te zijn?
LP: We vinden het allebei leuk om beslissingen te nemen. We genieten nog steeds enorm van ons werk. Het is leuk om te creëren, te veranderen, te leren, ideeën uit te wisselen met collega’s en concurrenten en om met bedrijven te praten. Ik kan me geen betere baan voorstellen. Als ik kon, zou ik het nog 100 jaar doen.
Hoe ziet de toekomst eruit voor ETHENEA?
LP: We willen onze beleggers het beste blijven bieden. Samen met hen, en onze collega’s en medewerkers, willen we ETHENEA vooruithelpen. En natuurlijk hebben we al ideeën en plannen voor de toekomst. We hopen u later dit jaar meer informatie hierover te kunnen verstrekken.