De nieuwe strategie van Achmea krijgt tractie, met een glansrol voor Achmea Investment Management: in drie jaar tijd steeg het beheerd vermogen van 100 naar 130 miljard euro en groeit eind dit jaar naar 160 mrd. Gesprek met de architecten van dat succes: Bianca Tetteroo en Jacob de Wit.
April dit jaar maakte Pensioenfonds Vervoer bekend het vermogen over te hevelen van Robeco naar Achmea IM. Vanaf 1 januari 2020 zal het beheerd vermogen van Achmea IM daardoor met nog eens 30 miljard euro toenemen. Continuïteit en de breedte van de propositie gaven de doorslag, stelde Willem Brugman, directeur van het pensioenfonds eerder.
‘Voor ons was dat een bevestiging van de strategische koers die we in 2015 in gang hebben gezet en de ingrijpende keuzes die we hebben gemaakt. Hoewel we daar vanaf dag één pal achter hebben gestaan, overtreft het onze verwachtingen dat nieuwe klanten ons alweer zo snel weten te vinden’, zegt Bianca Tetteroo, in de raad van bestuur van bankverzekeraar Achmea verantwoordelijk voor pensioenen en vermogensbeheer, in een gesprek met Fondsnieuws.
Tetteroo, die kan bogen op 25 jaar ervaring, is recent wederom gekozen tot machtigste vrouw in de verzekeringswereld. Ze voelt zich er zichtbaar ongemakkelijk bij als aan het einde van het gesprek ernaar verwezen wordt. Ze wil er niet veel over kwijt, liever praat ze over de oudedagsvoorzieningsstrategie waar zij sinds haar benoeming in 2015 richting aan mag geven en tot uitvoer mag brengen.
Bij de formulering van de strategie waren er twee uitgangspunten: de coöperatieve achtergrond van Achmea en de toekomstvisie op het Nederlandse pensioenstelsel, legt Tetteroo uit: ‘Met onze coöperatieve achtergrond kwamen we in de eerste plaats tot de conclusie dat pensioenvermogensopbouw in de breedste zin van het woord gewoon echt bij ons past. Daarnaast voorzien we een beweging in de markt naar meer persoonlijke vermogensopbouw. Vooral in de opbouwfase zal het meer gaan draaien om individuele vrijheid, terwijl de collectieve risicodeling in de uitkeringsfase blijft bestaan. Dit is een stelsel waar wij heel erg in geloven.’
Focus op pensioenvermogensopbouw
De keuze om de organisatie nadrukkelijker te positioneren op het gebied van pensioenvermogensopbouw had diepe, soms pijnlijke consequenties, waarvan Tetteroo zegt dat ze er in die tijd wel wakker van heeft gelegen. ‘We maakten in 2015 een paar stevige positioneringskeuzes. De herpositionering van Pensioenservices resulteerde in het besluit dat we ons echt alleen nog wilden richten op ondernemings- en beroepspensioenfondsen. Achmea Bank moest steviger in de organisatie worden gepositioneerd. En we besloten onze vermogensbeheeractiviteiten te bundelen in Achmea Investment Management. Alle activiteiten qua intern vermogensbeheer voor de groep, beleggingsfondsen en Syntrus Achmea Vermogensbeheer brachten we samen in een nieuw bedrijfsonderdeel. Het resultaat was een asset manager met ongeveer 100 miljard onder beheer in 2016’, vertelt Tetteroo.
Topman van Achmea IM werd in datzelfde jaar Jacob de Wit, overgekomen van Actiam. De Wit, met een ruime ervaring in asset management, had van meet af aan een duidelijke visie op de rol van ‘zijn’ bedrijfsonderdeel in de groepsstrategie: ‘Ik heb wel eens gezegd dat we als fiduciair manager eigenlijk stelselonafhankelijk willen opereren. Ondanks dat we een visie hebben op hoe dat stelsel zich ontwikkelt en dat het ook een bepaalde kant opgaat, willen we eigenlijk altijd relevant zijn.’
Toch hadden wet- en regelgeving wel invloed op de besluiten die Tetteroo nam. ‘Lage rente, Solvency-wetgeving en ook de introductie van het Algemeen Pensioenfonds hebben zeker een rol gespeeld. Het was de katalysator voor de oprichting van het Centraal Beheer APF’, vertelt ze. De Wit omschrijft het als een push- en pullbeweging: ‘Je hebt een reden vanuit wet- en regelgeving om te stoppen met een dienst en tegelijkertijd ontstaat er een andere mogelijkheid. Het maakte dat we konden stoppen met pensioenverzekeren. Dat doe je natuurlijk niet zomaar als je geen toekomstbestendig alternatief kunt bieden.’
‘APF-markt begint zich nu ook af te tekenen’
Tetteroo en De Wit beschrijven de aanpassing van de strategie als een puzzel, waarvan de stukken steeds meer op hun plaats vielen. En dat is nog niet voorbij, legt Tetteroo uit: ‘De APF-markt begint zich nu ook daadwerkelijk af te tekenen. Naast een landingsplaats voor onze verzekerde regelingen, kozen we er bewust voor om een werkgeverspropositie op te nemen in het Centraal Beheer APF. Daar waren we redelijk uniek mee. Na ruim twee jaar staan we nu op meer dan 130 miljoen euro premie per jaar en ruim 870 werkgevers in onze boeken.’
Naast wet- en regelgeving speelde er nog een andere externe factor mee: het veranderende concurrentielandschap van het fiduciair management. Hoewel er veel wordt gediscussieerd over een verschraling van dit landschap, ziet De Wit dit niet zo: ‘Het aantal fiduciaire spelers neemt inderdaad al een tijd af. Maar er is ook een aantal grote consultants die met een zogenaamd “implemented consulting model” actief zijn. Dat zij in Nederland maar zeer bescheiden succesvol zijn, wil niet zeggen dat er geen concurrentie is.’
Waar Achmea IM wel van profiteert is het terugtrekken van buitenlandse aanbieders van fiduciaire dienstverlening, zoals onder meer Goldman Sachs en Lombard Odier. ’Sterker nog, we dragen ook actief uit dat we een Nederlandse speler zijn met een coöperatieve achtergrond en een focus op langetermijncontinuïteit. Want dat past echt bij de Nederlandse pensioenfondsen’, vertelt Tetteroo.
De Wit legt uit dat er nog twee zaken zijn waarmee Achmea IM zich positief onderscheidt van de grote internationale beheerders: ‘Bij de herijking van Achmea IM hebben we een aantal hele bewuste keuzes gemaakt. We richten ons uitsluitend op Nederlandse klanten en doen dit vanuit een solutions-gedachte. We doen hierbij een heleboel zelf, maar besteden evengoed veel zaken uit.’
Managerselectieteam groeit
De consequentie is dat Achmea IM externe managers moet kunnen inschakelen en daar is een stevig managerselectieteam voor nodig. ‘Daar hebben wij eigenlijk al vanaf het begin in geïnvesteerd. We zijn nu met 20 medewerkers en het team groeit nog steeds. Met onze 80 miljard euro aan uitbesteed vermogen denk ik niet dat je in Nederland momenteel een gelijkwaardige partij qua omvang in de markt vindt’, zegt De Wit zelfverzekerd.
Met de strategie-aanpassing in 2016 blijkt Achmea – terugkijkend - een trendsetter in de markt te zijn geweest. Een aantal partijen hebben ook afdelingen en competenties samengevoegd. Toch gaat het niet overal even vlot. Op de vraag of Achmea dan sneller heeft geanticipeerd dan concurrenten, antwoordt Tetteroo: ’Op sommige onderdelen wel. Zeker als je kijkt waar we vandaan komen, denk ik dat we enorme inhaalslag hebben gemaakt en echt weer terug zijn.’ De Wit vult aan: ‘Andere partijen hebben in hun domein natuurlijk ook veranderingen en aanpassingen ingezet, maar wij hebben het in ons geval wel over bijzonder stevige keuzes. Dat maakt dat je in de executie de focus houdt en dat zorgt voor snelheid.’
Om ervoor te zorgen dat iedereen in Tetteroo’s team die focus behoudt, wordt intensief samengewerkt. ‘We hebben een strategische roadmap. Eens per 6 weken zitten de voorzitters van Achmea Bank, Achmea Pensioenservices, Achmea Investment Management en Centraal Beheer bij elkaar. We dagen elkaar uit en volgen ook nauwlettend in hoeverre we op schema zitten.’ De Wit vertelt dat de verschillende bedrijfsonderdelen zodanig gepositioneerd zijn dat iedereen gefocust met zijn of haar kerntaken aan de slag kan.
Pensioen van 2 mln mensen toevertrouwd
En hoe zit het met voortschrijdend inzicht ten aanzien van gebeurtenissen die zich onderweg voordoen? Tetteroo: ‘De hoofdlijn blijft staan. Maar binnen de strategie maak je inderdaad wel keuzes. Het is niet zo dat de wereld voor 5 jaar hetzelfde blijft. Het besluit om bij Pensioenservices bijvoorbeeld afscheid te nemen van bedrijfstakpensioenfondsen hebben we gaandeweg gemaakt. Toen Achmea Bank weer financieel fit was, deed zich een overnamemogelijkheid voor die we hebben gegrepen, namelijk de overname van een deel van de bancaire activiteiten van ASR Bank.’
De herpositionering van de verschillende bedrijfsonderdelen, ging volgens Tetteroo juist iets sneller dan verwacht. De Wit beaamt dat: ‘We kunnen inderdaad wel constateren dat we best wel snel het vertrouwen hebben gekregen van een aantal grote fondsen. In het vermogensbeheer is het doorgaans de gedachte dat je 3 tot 5 jaar in een aangepaste vorm bezig moet zijn, voordat je weer volop meedoet.’ Met een stijging van het beheerde vermogen van 60 miljard in vier jaar tijd doet Achmea inderdaad weer volop mee. Al is dat niet wat De Wit drijft.
‘We dragen bij aan het pensioen van 2 miljoen Nederlanders, daar vertel ik thuis vol trots over en daar kunnen mijn kinderen zich goed in verplaatsen, beter dan dat enorme bedrag van 160 miljard aan beheerd vermogen.’