Het zijn misschien wel de twee meest inhoudelijke en meest inzichtelijke gesprekken van de afgelopen 15 edities van het Fondsevent geweest. Dagvoorzitter Rens de Jong sprak over de “Nieuwe wereldorde” met politicoloog Jonathan Holslag en met top-diplomaat en oud-ambassadeur Ed Kronenburg. Voor veel deelnemers was het “Food for thought”. Kortom, must hear-gesprekken, die hier integraal en zonder registratie te beluisteren zijn.
Rens de Jong sprak bij het begin van de plenaire sessie zijn verwarring uit over alle ruis die in de wereld te horen is en die maakt dat het moeilijk is om hoofd- en bijzaken te scheiden. Na de gesprekken met Holslag en Kronenburg kwam daar snel verandering in.
De Belgische politicoloog Holslag, auteur van het boek Van muur tot muur, toonde zich in zijn bijdrage aan de discussie zeer kritisch over Europa. ‘Zij gebruikt haar interne markt te weinig als politieke hefboom en militair gezien stelt het continent weinig voor. Onze democratie en vrije markt zullen langs alle kanten belaagd worden. Ondertussen is de bereidheid van het Westen om onze manier van leven te beschermen uiterst beperkt. Als we niets doen, blijven we in “het grote spel” een zwakkeling.’
Ed Kronenburg, die onder meer secretaris-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken is geweest en kabinetschef van Jaap de Hoop Scheffer, toen deze secretaris-generaal van de Navo was, toont zich in zijn bijdrage soms kritisch over Holslag. Maar de twee waren het over een analyse roerend eens: ze vinden beiden dat Europa zeer naïef is ten opzichte van de geopolitiek. Kronenburg: ‘De Chinezen zijn langetermijnplanners. Het Westen was in de naïeve veronderstelling dat als het het land zou betrekken bij de WHO, we grip zouden kunnen krijgen op China. Maar vergis je niet, China verandert alleen als China dat zelf wil. Alle pogingen die in de geschiedenis zijn ondernomen om China te doen veranderen, zijn mislukt.’