De uitwerking van het Back-to-basics plan dat topman Jan Hommen voor ING heeft aangekondigd, zet de vermogensbeheertak van de bankverzekeraar vol in de wind. Blijft ING IM als zelfstandige asset manager tussen de megaspelers overeind. Fondsnieuws bericht.
Jacques de Vaucleroy was voorjaar 2009 op de Olympus van zijn carrière beland: het lid van de raad van bestuur van ING Group werd benoemd tot topman van ING Investment Management.
De vermogensbeheertak zal per 1 januari 2010 de drie regio-organisaties en de divisie Real Estate Investment Management (REIM) integreren tot één mondiale organisatie met een eigen winst- en verliesrekening.
Die integratie zou de opmaat moeten zijn tot verwezenlijking van een ambitie die ook topman Jan Hommen op dat moment had: ING IM laten meespelen in de wereldwijde consolidatieslag die in het assetmanagement plaatsvindt.
Promotie blijkt degradatie
Een half jaar later kondigt De Vaucleroy zijn vertrek aan. De Olympus blijkt de Grebbeberg te zijn: ING Group splitst bank en verzekeraar op, een uitkomst van de eerder aangekondigde strategie ‘Taking ING back to basics’.
ING IM wordt een profit center, dat net als de regionale verzekeringsdivisies onder de managementboard van het verzekeringsbedrijf komt te hangen.
Voor de Belg betekent die organisatorische ophanging een degradatie. Gilbert van Hassel, de van JPMorgan overgekomen topman van ING IM Europe, is De Vaucleroy opgevolgd.
Bovendien werd De Vaucleroy geconfronteerd met de hoge prijs die Brussel voor de verkregen staatssteun van ING blijkt te hebben geëist: niet alleen wordt het bedrijf opgesplitst, ook is afgesproken dat expansieplannen in de ijskast blijven totdat de verkregen staatssteun van 10 miljard euro is terugbetaald.
Daarmee wordt een streep gezet door de ambitie van ING om als bovenliggende partij mee te spelen in de consolidatieslag die nu in de sector woedt en de kaarten voor langere tijd zal schudden.
Wat wil ING met IM?
Toch is ING IM een reus van ongekende Nederlandse proporties: het zal 400 miljard euro beheren met 3500 medewerkers in 34 landen. Het bedrijf behoort tot de grootste assetmanagers ter wereld.
Maar wie terugblikt op het verleden, krijgt de indruk dat ING niet weet wat het wil. Eerst was de vermogensbeheerder langs regiolijnen georganiseerd. Toen werd het een mondiale organisatie onder verantwoordelijkheid van het toenmalige bestuurslid Alexander Rinnooy Kan.
Die stap moest meer samenhang opleveren tussen de regio’s en ertoe leiden dat producten over en weer werden verkocht. Het doel van de mondiale organisatie werd weer opgegeven, maar is in 2009 wéér van stal gehaald.
Binnen ING IM klinkt daarover scepsis en cynisme. ‘Het is waar, de meeste mensen in de top zitten er zo’n drie jaar. Dat betekent dat er weinig collectief geheugen in dat gremium is, terwijl dat er in het bedrijf wel is. Het gevoel bestaat dan ook dat men er steeds weer opnieuw het wiel uitvindt’, zegt een bron.
Voordelen mondiale organisatie
Maar los daarvan, steunt men het doel: asset management is een mondiale bedrijfstak en, zoals ING zegt, door zich als zodanig te organiseren kan meer synergie worden bereikt bij productontwikkeling, verkoop en distributie.
Eén mondiale organisatie maakt ING IM bovendien herkenbaarder. Daardoor kan men talent beter aantrekken en behouden.
Jan Straatman, chief investment officer van ING IM, zei eerder dat het voor de vermogensbeheerder ook moeilijk is geweest om vanuit een actief beleid voldoende waarde voor de belegger toe te voegen.
‘Op sommige terreinen, zoals aandelen, hebben we een redelijke score, maar over de volle breedte moet het beter. Er is geen plaats meer voor middle of the road. Alpha wordt de maatstaf’, zei hij eerder tegenover Fondsnieuws.
Meer achtergronden op Fondsnieuws:
ING IM: ‘Focus op alpha en risicomanagement’
Ceo ING IM: ‘Alleen plek voor megaspelers’
‘ING IM moet rol spelen in consolidatieslag’
Bank zet ING IM op afstand
Straatman zei dat vanwege het feit dat begin dit jaar het bankbedrijf de asset manager meer op afstand heeft gezet. Het wil grofweg de helft van zijn beleggingsfondsen van derden betrekken.
Nu komt daar het mogelijke scenario bij dat ING IM los van de verzekeraar wordt verkocht, waardoor er een einde kan komen aan de jaarlijkse instroom van verzekeringsgelden.
Opkomst megaspelers
In dat geval, zo wordt in de markt gezegd, zal ING IM moeite hebben om zich staande te houden in het geweld van megaspelers als BlackRock en Fidelity. Want, zo heeft topman Gilbert Van Hassel al in 2008 gezegd, voor speler die ‘stuck in the middle’ zijn, wordt het leven zwaar.
Reden dat de leiding gemene zaak maakt met het stellen van hogere eisen aan de performance van de fondsbeheerders, terwijl men tegelijkertijd ook meer ondernemerschap in het bedrijf wil brengen.
‘Consistency premium’
Bonussen worden niet meer toegekend aan fondsmanagers die onder de maat presteren, terwijl managers die een lange termijnbeleid nastreven en outperformers genereren een ‘consistency premium’ krijgen.
Een complicatie in de verwezenlijking van die ambitie is de door de Back-to-basics-programma binnengeslopen angst dat de vermogensbeheertak wordt verkocht.
Fondsmanagers zeggen daarover: ‘Om alpha te generen, moet je je nek uitsteken en heb je tijd nodig en de steun van je baas. Aan die randvoorwaarden wordt bij ING IM op dit moment niet voldaan.’
Dit artikel heeft op 2 november op de fondsenpagina in Het Financieele Dagblad gestaan.