Met een petitie in de Kamer probeert een groep gedupeerden de zaak-Arco, een van de financiële drama’s na de bankencrisis van 2008, in de belangstelling te houden. Hun ambitie: een gesprek met de nieuwe premier Bart De Wever (N-VA) over een schadevergoeding.
Het is intussen al ruim dertien jaar geleden dat de coöperatieve vennootschappen van Arco in vereffening gingen. Arco, de financiële arm van de christelijke werknemersbeweging ACW/beweging.net, was een grote aandeelhouder van Dexia en ging tijdens de bankencrisis van 2008 mee ten onder met die Belgisch-Franse groep. Naar schatting 650.000 coöperanten waren de klos. Omdat de Dexia-aandelen waardeloos werden, verdampte ook de waarde van hun Arco-aandelen bijna helemaal. Het opgetelde waardeverlies loopt op tot 1,5 miljard euro.
De gedupeerden vragen zich al jaren af of ze ooit nog iets van hun belegging, die hen destijds door de voorlopers van Dexia Bank - het huidige Belfius - werd verkocht als een veilig spaarproduct, zullen kunnen recupereren. Eerdere beloften van de partij CD&V, waar de christelijke werknemersbeweging een zuil van is, over een schadeloosstelling bleven dode letter en verscheidene gerechtelijke procedures zijn op de lange baan geschoven.
Petitie bij het parlement
De coöperantenvereniging Arcopar Actie Team (AAT) gooide het over een andere boeg en lanceerde in september 2023 een online petitie bij de federale Kamer. Die procedure geeft burgers het recht op een parlementaire hoorzitting, mits 25.000 handtekeningen worden opgehaald. AAT hoopt hun voorstel voor een dading - een minnelijke schikking buiten de rechtbanken om - uit de doeken kunnen doen aan de parlementsleden.
Een eerste deadline liep vorige donderdag af. De vereiste 14.500 handtekeningen uit Vlaanderen werden gehaald, maar de Waalse en Brusselse handtekeningen ging zwaar onder de lat door. Daardoor zijn er voorlopig maar 16.523 van de gevraagde 25.000 handtekeningen binnengehaald.
Er waren 1.766 ondertekenaars uit Wallonië, of minder dan een kwart van de vereiste 8.000. In Brussel was de belangstelling voor de petitie nog kleiner, met amper 201 van de 2.500 vereiste handtekeningen. De zaak-Arco lijkt dus vooral aan Vlaamse kant te leven, terwijl Franstalig België er niet wakker van ligt.
Maar AAT krijgt onverhoopt nog enkele maanden tijd om in Brussel en Wallonië te mobiliseren, want de ondertekeningstermijn is door de diensten van de Kamer verlengd tot 22 juni.
‘Er zijn ongeveer 150.000 verenigingen aangesloten bij Arco en 650.000 particulieren, waarvan vermoedelijk 125.000 Franstaligen’, zo telt Peter Van de Cruys van AAT. ‘Er is dus nog heel veel potentieel, maar de meeste gedupeerden hebben geen idee over wat ze nog kunnen ondernemen.’
600 miljoen euro
Hoeveel hopen de coöperanten via de dading nog te kunnen recupereren? In het ideale geval natuurlijk het volledige beleggingsverlies, maar een bedrag van 600 miljoen euro lijkt hen realistisch.
Het was ook het bedrag dat in 2018 als compensatie voor de gedupeerden circuleerde bij de uiteindelijk afgeblazen beursgang van Belfius. De opvolger van Dexia Bank werd bij de ineenstorting van de moedergroep genationaliseerd en is vandaag nog steeds voor 100 procent in overheidshanden.
Voor de juridische onderbouwing kan teruggegrepen worden naar een eerder voorstel van Bernhard Ardaen, voormalig bedrijfsjurist bij Dexia en auteur van het boek Tijdbom Dexia. Hij wijst erop dat de federale regering Arco in 2008 dwong om mee te doen aan een kapitaalverhoging voor Dexia, in een poging om de groep te redden.
Arco bracht toen 350 miljoen euro in, op aandringen van toenmalig premier Yves Leterme (CD&V). Bizar genoeg leende Arco daarvoor bij Dexia Bank, een soort “baron von Münchhausen” manoeuvre. ‘Aangezien Dexia Bank uiteindelijk nog gered kon worden, is het fair dat zijn opvolger Belfius de rentelasten op die lening - die oplopen tot 100 miljoen euro - terugbetaalt aan een van zijn redders, Arco’, zo redeneert Ardaen.
Tot slot kan volgens hem ook de boete van circa 150 miljoen euro - die Arco op bevel van de EU moest betalen aan de Belgische staat - teruggedraaid worden. Slotsom: de Arco-coöperanten hebben alles opgeteld recht op minstens 600 miljoen euro.
Maar wat als de overheid en/of de christelijke werknemersbeweging Beweging.net dat niet cash op tafel wil leggen? Dan is er volgens Ardaen een eenvoudige oplossing: een belang van 15 procent in Belfius, dat bij nationalisering op 4 miljard euro gewaardeerd werd, overdragen aan de Arco-coöperanten, want 15 procent van 4 miljard is 600 miljoen euro. Al is het natuurlijk wel zo dat de waarde van Belfius sindsdien ruim verdubbeld is.
‘De participatie van 15 procent zouden we dan als onderpand kunnen gebruiken voor een lening, waarmee we in bedrijven van SFPIM, de investeringsmaatschappij van de federale overheid, kunnen investeren. Kortom: de overheid hoeft niets te verliezen bij een dading’, zo denkt Ardaen al verder.
De Wever
Maar wil dat hele scenario ook maar een kans maken, dan moet natuurlijk wel eerst de nieuwe premier Bart De Wever (N-VA) aan boord komen. Zelf is die via zijn moeder ook een Arco-gedupeerde. Als N-VA-voorzitter verklaarde hij in 2018 echter dat hij geen uitweg meer ziet in het netelige dossier. ‘Men zal vroeg of laat moeten toegeven dat het geld gewoon weg is’, verklaarde hij toen.
Ardaen blijft hoopvol. ‘De Wever is een verstandig man. Het enige wat ik wil, is dat ik even de tijd krijg om hem ons plan uit te leggen.’
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- De Spiegel met Dirk Vanderschrick: ‘Sinds mijn vertrek bij Belfius ben ik veel rustiger
- Staatsbank Belfius stelt beursgang opnieuw uit