Sectorkoepels Efama en Insurance Europe verzetten zich tegen de bijkomende regelgeving waar Europa op broedt. De dereguleringsgolf die in de VS op gang komt onder president Trump verandert ook de tijdgeest in Europa.
Financiële toezichthouders maken zich wat zorgen om de zogeheten niet-bancaire financiële instellingen, of kortweg NBFI. Ze vormen als geldverschaffer of kredietverlener aan bedrijven een almaar populairder alternatief voor de banken, zonder dat ze aan dezelfde strenge regels moeten voldoen. Onder NBFI vallen uiteenlopende sectoren, van verzekeraars, asset managers en pensioenfondsen tot family offices en private equity.
‘Zelfde risico, zelfde regulering’
‘Het belang van NBFI zal de komende jaren alleen maar toenemen in de kapitaalmarktunie die de EU wil uitbouwen. In het ideale scenario zijn ze complementair aan de banken en versterken ze de financiële stabiliteit. Maar door hun verwevenheid met andere financiële spelers en de mindere transparantie zijn er toch macroprudentiële risico’s’, zo waarschuwde Francesco Mazzaferro, secretariaatshoofd van de ESRB (European Systemic Risk Board) eerder deze week op een congres in Brussel.
‘Het basisprincipe zou moeten zijn: “Zelfde activiteit en zelfde risico? Dan zelfde regulering.” Dat is vandaag echter niet het geval. De liquiditeitsvereisten voor de banken zijn bijvoorbeeld anders dan die voor verzekeraars.’
De Italiaan pleit er daarom voor om ‘de bekende onbekenden te demystificeren’ door meer transparantie te eisen van de NBFI, bijvoorbeeld op het vlak van liquiditeit. ‘We moeten rapporteringsvereisten overwegen die verdergaan dan het huidige raamwerk’, zei hij specifiek over de assetmanagement-sector.
De ESRB, die waakt over de financiële stabiliteit in Europa, beveelt ook hogere liquiditeitsvereisten aan voor geldmarktfondsen (MMF’s), de populaire vehikels die bedrijven de kans bieden om hun kortlopende reserves in te beleggen. ‘We moeten maken dat MMF’s bestand zijn tegen moeilijke marktomstandigheden’, zei Mazzaferro.
Ook bij de Europese Commissie staan de opgang van NBFI en de mogelijke macro-risico’s op de radar. Een grote consultatieronde onder toezichthouders, overheden en de financiële sector is zopas afgerond. Het wordt nu uitkijken welke beleidsconclusies Maria Luis Albuquerque, de nieuwe Eurocommissaris voor Financiële Diensten en de Spaar- en Investeringsunie, daaruit zal trekken.
Verzet
Op het congres in Brussel, een gezamenlijke organisatie van het Belgisch Financieel Forum en het Europese platform SUERF, kwam er alvast flink wat weerstand van de betrokken Europese belangenorganisaties tegen mogelijke bijkomende regelgeving.
‘We vinden de negatieve definitie - “niet-banken” - erg eigenaardig. Er is niet zoiets als een NBFI. Dat bestaat niet. De sectoren die geviseerd worden, hebben elk hun eigenheid en moeten ook zo door de regelgevers benaderd worden’, verklaarde Thea Utoft Høj Jensen, de nieuwe topvrouw van Insurance Europe.
De verzekeringssector vindt de sectorspecifieke Solvency II-regelgeving al zwaar genoeg om te verteren en daar moet niet nog eens een algemene NBFI-regelgeving bovenop komen. ‘Het liquiditeitsrisico in de verzekeringssector valt reeds onder toezicht en vormt zelden een probleem dankzij het specifieke businessmodel van verzekeringen’, argumenteerde Utoft.
Efama, de Europese federatie van asset managers, zit op een vergelijkbare lijn. ‘Asset managers zijn geen concurrenten van de banken, maar werken complementair en zijn erg verschillend. Er bestaat al genoeg regulering om systeemrisico’s tegen te gaan. Laat ons de regulering on hold zetten’, zei Federico Cupelli, directeur regelgeving bij Efama.
En als beleidsmakers toch extra willen reguleren, dan ziet Cupelli heil in de Britse aanpak van het SWES (system-wide exploratory scenario). ‘Daarbij wordt alleen de impact van de echt kritische NBFI bekeken en is veel interactie en discussie met de betrokken sectoren en bedrijven.’ Dus geen zware top-down aanpak, maar een flexibele bottom-up benadering.
Topman Matti Leppälä van PensionsEurope beklemtoonde, net als zijn collega’s uit de andere financiële sectoren, dat de pensioenfondssector vandaag al kreunt onder loodzware regulering. ‘We moeten rapporten schrijven die echt door niemand gelezen worden. Nobody cares. Het zou ook een slecht idee zijn om naar een EU-geharmoniseerd systeem te gaan. Wat pensioenfondsen betreft, werken de nationale regels goed.’
De schaduw van Trump
De spanningen tussen Europese toezichthouders en de financiële sector worden nog vergroot door de dereguleringsgolf die de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump in gang gezet heeft. Een sprekend voorbeeld: Travis Hill, de nieuwe voorzitter van het agentschap FDIC (Federal Deposit Insurance Corporation), heeft deregulering helemaal bovenaan zijn prioriteitenlijst gezet. Hij wil de stofkam halen door ‘alle regelgeving, richtlijnen en handleidingen’.
Europese financiële instellingen vrezen dat de hoge kosten die zijn verbonden aan EU-regelgeving hen een concurrentieel nadeel opleveren. Al is volgens Cupelli (Efama) ‘de Zeitgeist ook in Europa stilaan aan het keren richting deregulering, en dat zelfs al voor Trump’. Hij geeft de versoepelingen rond Europese langetermijnbeleggingsfondsen (Eltifs) als voorbeeld.
Jean-Paul Servais, de voorzitter van de mondiale toezichthouderskoepel Iosco, erkende op het congres dat als er nieuwe regulering zou komen, er andere moet verdwijnen, ‘zodat de netto rapporteringslast voor financiële spelers vermindert’.