De Bank of England wordt geconfronteerd met een van de grootste naoorlogse crises in de markt van staatsobligaties sinds de Tweede Wereldoorlog. De centrale bank heeft de verkoop van Gilts opgeschort en koopt langjarige obligaties op om de vrije val van het Britse pond te stoppen.
De Bank of England spreekt van een “materieel risico voor de financiële stabiliteit in het Verenigd Koninkrijk”. Tevens kondigde zij aan dat men mogelijk de teugels verder aantrekt en dat een reductie van krediet naar de reële economie mogelijk is.
De interventie van de Bank of England lijkt succes te hebben. Dertigjarige staatsobligaties die woensdagochtend stegen tot een recordhoogte van 5 procent, daalden naar 4,28 procent tegen het middaguur. De tienjarige rente daalde van 4,59 procent naar 4,03 procent.
Voor een Britse pond kreeg je aan het einde van de middag 1,0856 dollar. Aan het begin van dit jaar was dat nog 1,35 dollar. In de jaren tachtig van de vorige eeuw was één pond nog 2,40 dollar waard.
De Financial Times berichtte vandaag dat honderden, zo niet duizenden pensioenfondsen, door hun asset managers zijn gevraagd om cash te storten, omdat er sprake is van margin calls na de val van de Britse staatsobligatiemarkt.
De directe aanleiding voor de crisis op de Britse obligatiemarkten is dat de minister van Financiën Kwasi Kwarteng vorige week aankondigde dat hij de belastingen (voor de rijken) wil verlagen en meer wil lenen op de kapitaalmarkt zonder dat daarbij de financiering van die belastingverlagingen duidelijk was.
In reactie hierop dwongen de markten een stijging van de rente en een zware val van het Britse pond af. In reactie hierop moesten pensioenfondsen obligaties verkopen om te voorkomen dat er zorgen zouden ontstaan over de solvabiliteit van deze fondsen.
De Bank of England is begonnen om langjarige obligaties op de markt op te kopen. Dat zal volgens de Bank voor een terugkeer van de stabiliteit zorgen. Het Britse ministerie van Financiën spreekt tegen dat de majeure problemen het gevolg zijn van het aangekondigde belastingplan, maar stelt dat deze simpelweg het gevolg zijn van sterk toegenomen volatiliteit op de (obligatie)markten.
Het IMF wees de Britse plannen eerder in felle bewoordingen af. ‘Gelet op de de grote inflatoire druk zijn grote en niet doelgerichte belastingverlagingen op dit ogenblik niet aanbevolen. Het is belangrijk dat het begrotingsbeleid niet in tegenspraak is met het monetaire beleid’, aldus het Fonds. Volgens het IMF kan het Britse stimuleringsbeleid de inflatie juist aanwakkeren.
De uitlatingen van het IMF roepen herinneringen op aan president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank die begin dit jaar verklaarde dat de ECB eerst de voet op het rempedaal (afbouw van liquiditeit) ging zetten en daarna de voet op het gaspedaal (een hogere officiële rente) om de inflatie te keren - de Britse regering handelt in ieder geval naar het oordeel van de markten in strijd met dat uitgangspunt, zoals nu ook het IMF in zijn scherpe kritiek stelt.
Citibank waarschuwde al in augustus - nog voor de bekendmaking van het belastingplan van het Britse kabinet, afgelopen week - dat de inflatie in het Verenigd Koninkrijk zou kunnen stijgen tot 18 procent. Recente voorspellingen van andere analisten gaan uit van 12 tot 15 procent. Deutsche Bank schreef vorige week dat de markten niet meer bereid zijn het Britse begrotingstekort te financieren tegen de huidige yield en wisselkoers.