De wereldwijde beurzen zijn maandag diep in het rood gedoken. De Bel20 sloot 7,58 procent in de min. De handel op de Amerikaanse beurzen werd een kwartier stilgelegd door gelijke verliezen aldaar.
Daarnaast viel het verlies van oliebedrijven op. Zo ging de Nederlands-Britse mastodont Shell met 22 procent in de ochtendhandel onderuit. De slotstand was -16,87 procent. Aanleiding voor deze koersval is een prijsoorlog die Saoedi-Arabië heeft ontketend.
Directe aanleiding voor de koersval is de vrees dat er een prijsoorlog komt tussen de Opec-landen en Rusland. De Russen hebben geweigerd de productie te verlagen, wat de Opec in reactie op de dalende activiteit in de wereldeconomie wenste. Saoedi-Arabië reageerde daar dit weekend op door de olieprijs eenzijdig te verlagen met ingang van volgende maand en de productie te verhogen in een poging nieuwe klanten te winnen.
Het gevolg hiervan is dat de olieprijs maandag meer dan een kwart van zijn waarde inleverde. In het verlengde hiervan kwam veel grote energiebedrijven in een vrije val terecht, zoals Shell. De beurs van Australië, waar grote olie-gerelateerde bedrijven een hoofdrol spelen, leverde meer dan 7,3 procent omlaag.
Het prijsoffensief dat Saoedi-Arabië inzet zal niet alleen Rusland raken, maar ook de markt voor bedrijfsobligaties. Zo zijn veel bedrijven in het Amerikaanse schaliegas actief geworden, die daarvoor miljarden dollar op de creditmarkt hebben opgehaald, tegen lage rentes. Het is echter de vraag of zij, bij fors lagere olieprijzen, aan hun rente- en aflossingsverplichtingen kunnen voldoen.
Europese indices: - 8 procent
Op de Europese beurzen gingen vrijwel alle grote indices maandagochtend rond de 4 procent onderuit. De koersenborden van de grote aandelenmarkten in Europa sloten met historische verliezen: de Duitse Dax leverde 7,94 procent in, de Britse FTSE 100 gaf -7,34 procent prijs, de Franse CAC 8,39 procent. Ook de Euro Stoxx noteerde leverde zwaar in: -8,45 procent.
Naast de vrees voor een prijsoorlog in de oliemarkt, maken beleggers zich ook zorgen over de jongste gepubliceerde Chinese exportcijfers ten gevolge van de uitbraak van het coronavirus. De Chinese beurs verloor 2 procent, terwijl de Hang Seng index van Hong Kong 3,7 procent prijsgaf in de ochtendhandel.
De Chinese autoriteiten maakten zaterdag import- en exportcijfers bekend over de eerste twee maanden van het jaar. Daaruit blijkt dat de export met 17,2 procent is gedaald en de import met 4 procent. Hierdoor is nu sprake van een handelstekort in de eerste twee maanden van 7,1 miljard dollar.
Tegelijkertijd stelt de Chinese overheid dat men het coronavirus nu grotendeels onder controle heeft en lijkt ook de productie weer op gang te komen.
Uit Japan kwam ook slecht nieuws. Er werd een daling van de economische groei gerapporteerd over het vierde kwartaal van 2019 van 7,1 procent.
Amerikaanse aandelenmarkten
Amerikaanse futures wezen op een bloederige handelsdag op Wall Street. En zo geschiedde: kort na 18.00 uur stond de S&P 6,24 procent in de min, de Dow Jones stond -6,54 procent lager en de Nasdaq -5,47 procent. In de loop van de handelsdag vlakten de verliezen in de VS licht af.
De SPY Sector SPDR S&P 500 ETF noteerde bij opening van Wall Street een verlies van -7,4 procent ten opzichte van vrijdag. Het was het zwaarste verlies ooit. Alleen in september 2008 en september 2001, na de aanslagen in New York, werden nog slechtere scores genoteerd.
Tegelijkertijd viel de Amerikaanse tienjarige rente in de ochtend terug tot onder de 0,5 procent - een historisch record, wat erop wijst dat beleggers massaal de relatieve veiligheid van de obligatiemarkten opzoeken. Ook in Europa noteerden de obligatierentes fors lager.