Het vertrek van Blackrock uit het Net Zero Asset Managers (NZAM)-initiatief heeft tot debat geleid, maar institutionele beleggers ondervinden geen gevolgen. De stap zal naar verwachting geen invloed hebben op Blackrock’s bedrijfsvoering of relaties met Europese asset owners.
Veel beleggers zien Blackrock’s besluit, genomen vóór de inauguratie van Donald Trump als de 47e president van de VS, als een reactie op politieke druk en niet als een terugtrekking uit het aanpakken van klimaatrisico’s. Blackrock verklaarde vorig jaar bij monde van Larry Fink al dat klimaatrisico een investeringsrisico blijft en ook nu verzekert het fondshuis aan klanten dat het vertrek geen invloed zal hebben op producten of portefeuillebeheer.
‘Europese asset owners herzien hun criteria voor managerselectie slechts één keer per jaar’, zegt een branchewaarnemer over het nieuws. ‘De belangrijkste boodschap is Blackrock’s garantie dat hun aanpak ongewijzigd blijft.’
Deze geruststelling heeft zorgen verminderd. Beleggers wijzen ook op Blackrock’s investeringen in duurzame strategieën en tools zoals het Aladdin Climate Investment Tool als bewijs van hun blijvende focus op het beheren van klimaatgerelateerde risico’s.
Kritiek op vrijwillige allianties
Het besluit van Blackrock om uit NZAM te stappen, roept vragen op over de effectiviteit van dit soort vrijwillige klimaatinitiatieven. Critici stellen dat deze allianties een handhaafbaar kader en meetbare impact missen, waardoor ze kwetsbaar zijn voor politieke en marktdruk.
‘Deze situatie benadrukt een dieper probleem: de afhankelijkheid van vrijwillige initiatieven zoals NZAM’, zegt Gijs Groeneboom, een Nederlandse ESG-adviseur. ‘We hebben sterkere kaders nodig—duidelijke, afdwingbare beleidsregels die politieke onzekerheid verminderen.’
De uittocht van Amerikaanse financiële instellingen uit deze allianties, waaronder de zes grootste Wall Street-banken en andere asset managers zoals Vanguard, onderstreept hun kwetsbaarheid. Blackrock verklaarde dat het NZAM-lidmaatschap ‘verwarring’ veroorzaakte en juridische onderzoeken uitlokte, wat de spanning weerspiegelt tussen wereldwijde ESG-doelen en binnenlandse politieke realiteiten.
Ken Pucker, professor aan de Tufts University, stelde dat Blackrock’s besluit de beperkingen van groene allianties aantoont en een mismatch tussen ESG-narratieven en investeringsprioriteiten. Hij beschreef financiële instellingen als ‘zwakke signaalapparaten die reageren op politieke druk’.
Blackrock’s ESG-leiderschap
Ondanks het vertrek uit NZAM blijft Blackrock zich profileren als leider in duurzaam beleggen, met meer dan 1000 miljard dollar aan duurzame strategieën in beheer in september 2024.
‘Onze deelname aan NZAM had geen invloed op de manier waarop we klantportefeuilles beheerden’, schreven Philipp Hildebrand, vicevoorzitter, en Helen Lees-Jones, wereldwijd hoofd duurzame en transitieoplossingen, in een brief aan klanten. ‘Daarom verandert ons vertrek niets aan hoe we producten ontwikkelen of portefeuilles beheren.’
Voor Groeneboom toont Blackrock’s exit hoe politieke druk de klimaatactie kan ondermijnen. ‘Blackrock’s acties zenden een duidelijke boodschap,’ zei hij. ‘Dit is een enorme tegenslag.’
De timing van Blackrock’s vertrek kreeg kritiek. Diezelfde week eisten bosbranden in Los Angeles 24 levens, raakten 16 mensen vermist en veroorzaakten meer dan 135 miljard dollar aan schade. ‘Deze branden worden aangewakkerd door dezelfde klimaatcrisis die deze net-zero-belofte probeert aan te pakken’, merkte Groeneboom op.
Stranded assets
Hoewel Blackrock’s bedrijfsvoering onaangetast blijft, blijven zorgen over stranded assets bestaan. Dit zijn investeringen die waarde verliezen door klimaatgerelateerde factoren, waaronder transitierisico’s door regelgeving of koolstofbeprijzing en fysieke risico’s door extreem weer, zoals de branden in LA.
Peter Zink Secher, een ESG-expert, uit zijn zorgen over stranded assets. ‘Zou dit kunnen leiden tot een grotere blootstelling aan olie- en gasbedrijven of tot een toename van leningen aan vervuilers bij deze banken?’ vraagt hij zich hardop af. Secher vergelijkt Blackrock’s stap met ‘om de dag vegetariër zijn’, en suggereert gemengde signalen over duurzaamheid.