Bruno Colmant, voormalig CEO van Degroof Petercam, sprak deze week in Luxemburg als lid van de Koninklijke Academie van België. Voor een publiek van bankiers en vastgoedprofessionals zette hij zijn visie uiteen op de gevolgen van hogere overheidsuitgaven voor de bestrijding van “systeemrisico’s” in Europa. “We staan dichter bij een communistische staat dan bij een vrije markteconomie.
Colmant, die Degroof Petercam zeven jaar lang leidde en een jaar geleden opstapte om de leiding over te dragen aan Hugo Lasat, sprak de vrees uit die rechts in Amerika gemeen heeft door alarm te slaan over de veranderingen in de huidige maatschappij, zoals de stijgende overheidsuitgaven voor uitdagingen zoals de groene transitie.
De komende jaren, zei hij, zullen het einde betekenen van het “zogenaamde neoliberalisme” en ertoe leiden dat de rol van de overheid, die decennialang door politieke consensus werd geminimaliseerd, zal toenemen, samen met de omvang van de overheidsbegrotingen. ‘We zullen zien dat onze welvaart afneemt en dat de rol van de overheid toeneemt.’ Colmant wijst erop dat België en Frankrijk hun overheidsbegroting al meer dan de helft van hun bbp hebben zien bedragen. ‘Dat zou 15 jaar geleden, 20 jaar geleden ondenkbaar zijn geweest.’
‘Ik zie de omvang van de overheid in het bbp de komende jaren niet afnemen’, aldus Colmant, die sprak op een evenement van EY. ‘De overheid zal blijven, zodat we dichter bij een communistische staat staan dan bij een vrije markteconomie.’
Colmant is momenteel lid van de Koninklijke Academie van België. Hij verliet Degroof Petercam vrijwillig in mei 2022 maar blijft samenwerken met de bank ‘via zijn standpunten en economische analyses die hij als gast zal delen op evenementen van de bank’, aldus de website van de bank.
Systeemrisico’s bestrijden
De overheid wordt steeds vaker opgeroepen om grote problemen te bestrijden, zei hij, waaronder ecologische problemen. ‘We weten dat dit systeemrisico’s zijn die moeten worden bestreden met betrokkenheid van alle partijen.’
Bedrijven, organisaties en individuen, zei hij, zullen ‘op de een of andere manier’ een deel van hun vermogen aan de overheid moeten afstaan om uitgaven voor de aanpak van dergelijke risico’s te financieren.
De lage rentestand die onlangs een einde maakte aan “the Great Moderation” die begon met het beleidsbesluit van de VS om bijna 40 jaar geleden de inflatie te gaan bestrijden. Maar de werkelijke drijvende kracht achter deflatie of dalende prijzen was de globalisering. “We konden elders in de wereld goedkopere arbeid vinden, goedkopere bronnen van kapitaal of spaargeld.”
Geen terugkeer naar normaal
Maar de dingen zijn veranderd. Om verschillende redenen, waaronder de globalisering, is de inflatie teruggekeerd. ‘We zullen niet terugkeren naar de tijden van voor de Oekraïneoorlog of vijf jaar geleden,’ zei hij.
De huidige renteverhoging zal wellicht niet langer duren dan de strijd om de inflatie onder controle te krijgen. “Centrale banken zullen uiterst voorzichtig zijn om hoge rentetarieven aan te houden, omdat de enige oplossing om de enorme staatsschuld op te vangen negatieve reële rentetarieven zijn.”
In 20 jaar met rentetarieven tussen -2 en -3% zou het teveel aan staatsschuld geabsorbeerd kunnen worden. ‘Dat zou een mooie manier zijn om het schuldenprobleem op te lossen,’ zei hij, eraan toevoegend dat het goed zou zijn voor de prijzen van activa, vastgoed, aandelen en obligaties. ‘Het slechte nieuws zal zijn voor de spaarders - bankspaarders.’
Het geld om de overheidsschuld aan te pakken zal ergens vandaan moeten komen. ‘Ik denk wel dat het geld zal komen van bankdeposito’s die via de bankbalans naar de financiering van de overheidsschuld zullen worden gesluisd.’
Boon voor crypto
Terwijl sommige mensen overheidsuitgaven voor zaken als het milieu steunen, zullen anderen dat niet doen. Sinds Bitcoin voor het eerst werd bedacht, werd de technologie gezien als een manier om willekeurige confiscatie te vermijden. Hoewel crypto in Europa meer gereguleerd is nu de EU’s Market in Crypto Assets (MiCA) verordening is aangenomen, biedt crypto technisch gezien nog steeds, op zijn minst, deze toevlucht.
‘We kunnen een soort banknationalisatie verwachten of, anders gezegd, banken zullen gedwongen worden om bankdeposito’s naar de financiering van de overheid te sluizen.’ Nog erger voor de spaarders is dat de overheid de marktrente voor haar eigen schulden zal vermijden. ‘Aangezien ze willen lenen tegen een negatieve rente, betekent dit dat de vergoeding van bankdeposito’s na de inflatie negatief zal blijven, dat is zeker.’
Colmant noemt dit “financiële repressie”. “Het betekent dat overheden banken soms dwingen om huishoudens, bedrijfssparen, te vergoeden tegen een negatieve rente.”
‘Als het slecht is voor spaarders, is het goed voor mensen die de risico’s nemen, mensen die investeren in onroerend goed of aandelenmarkten,’ zei hij. ‘De voorzichtige spaarders worden gestraft. De mensen die risico’s nemen, worden op een gegeven moment beloond.’
Gerelateerde artikelen op Investment Officer: