Bij Japan denken beleggers al snel aan vergrijzing, economische stagnatie en enorme overheidsschulden. ‘Japanse aandelen hebben echter de afgelopen jaren beter gerendeerd dan andere grote aandelenmarkten,’ stelt Richard Kaye, beheerder van het Comgest Growth Japan Fund.
Het negatieve beeld dat beleggers van Japan hebben, is inmiddels ook een schrikbeeld voor Europa. Kaye ziet een aantal parallellen met het ‘oude continent’. ‘Zowel Europa en Japan kunnen terugblikken op een bankencrisis. Die crisis is opgelost, in Japan duurde dat jaren, maar de patiënt is door de behandeling wel overleden. In banken zit op dit moment nauwelijks nog groei.’
Banken hebben hun kredietverstrekking omlaag geschroefd. De implicaties voor de economie zijn daarbij niet zo heel groot, stelt Kaye, maar beleggers in bankaandelen voelen die pijn wel.
In Japan vergrijst de bevolking, Europa volgt op enige afstand. Voor beleggers die bevolkingsgroei koppelen aan economische groei, is dat een negatieve trend. Beide gebieden komen volgens Kaye met soortgelijke oplossingen, waaronder immigratie. ‘Ook in het homogene Japan kom je steeds meer buitenlandse arbeiders tegen, uit Vietnam, China, Thailand of Afrika, al gebeurt dat hier op basis van werkvisa.
Kansen
Net als in Europa zorgen nieuwe regelgeving, hervormingen, en maatschappelijke veranderingen voor dynamiek in een verder stagnerende economie, stelt Kaye. ‘In Japan zie je meer vrouwen in het bedrijfsleven dan in bijvoorbeeld de VS.’ De gaten die door vergrijzing op de banenmarkt vallen, maken uitzendbureaus een profijtelijke belegging, zowel in Japan als in Europa.’
Beleggers kunnen verder zowel in Europa als in Japan relatief goedkoop meeliften met de groei in emerging markets omdat veel bedrijven daar actief zijn. ‘Omdat deze bedrijven in minder spannende – want ontwikkelde – markten noteren, zijn hun aandelen doorgaans ook nog eens aantrekkelijker geprijsd.’
Specifiek voor Japan is er ten slotte de enorme verbetering in corporate goverance. Onlangs noemden Jupiter en Skagen dit nog specifiek als reden waarom beleggers Japanse aandelen zouden moeten kopen. Aandeelhoudersbelangen wegen in Japan steeds zwaarder. Dit uit zich in hogere pay-outratio’s, een beter dividend, meer aandacht voor de aandelenkoers, maar ook in frequentere bedrijfsrapportages en een toename van het aantal vrouwen in directies. Kaye: ‘De Japanse overheid stimuleert dit, maar belangrijker nog, bedrijven moeten wel omdat ze in toenemende mate afhankelijk zijn van buitenlands kapitaal.’
Risico’s
Risico’s zijn er ook in het land van de rijzende zon. Over bedrijfsschulden hoeven beleggers zich minder zorgen te maken dan in bijvoorbeeld de VS, stelt Kaye. ‘Japanse bedrijven hebben schulden jarenlang juist afgebouwd, als reactie op de crisis eind vorige eeuw. Beleggers zouden zelfs liever zien dat ze iets scherper aan de wind financierden.‘
Maar de Japanse overheidsschuld is wel een probleem, een die elke dag groter wordt, stelt Kaye. ‘Inmiddels zitten we op ruim 200 procent van het bbp. Netto is de situatie echter beter. In tegenstelling tot landen als Griekenland of Italië heeft de Japanse staat flinke assets, waaronder aandelenbelangen en cash.’
Daarbij meent Kaye dat Japan wel wat oneerlijk wordt behandeld. ‘Wat heeft een overheidsschuld met aandelen in bedrijven te maken? Als iemand een aandeel Apple koopt, hoor je ook niemand over de Amerikaanse staatsschuld.’
Japanse aandelen
Er is volgens Kaye veel dat voor Japanse aandelen pleit. ‘Het is allereerst een goedkope markt. Een gemiddelde koerswinst-verhouding van 12 tot 13 steekt gunstig af bij Europa en de VS.’
Tegen alle beeldvorming en bbp-ontwikkeling in, bieden Japanse bedrijven groei, vervolgt Kaye. ‘In de afgelopen zes jaar hebben Japanse bedrijven, ondernemingen elders in Azië, Europa en de VS in winstgroei verslagen.’ Het is volgens Kaye wel zaak om selectief te zijn. ‘Anders dan in andere grote markten zijn er forse verschillen tussen slechte en goede bedrijven, dat is als zwart en wit. Dat maakt het echter wel gemakkelijker om te outperformen. Als je tenminste de goede aandelen kiest.’
De grootste aanjager voor de Japanse aandelenmarkt is voor Kaye dat ook de Japanners zelf gestaag steeds meer in Japanse aandelen beleggen, na eerder vooral op staatspapier en aandelen uit emerging markets te zijn gefocust. Dit geldt volgens Kaye voor zowel particulieren als institutionele beleggers. ‘Ons Japan-fonds telt inmiddels zeven Japanse pensioenfondsen als beleggers.’
Op de korte termijn kunnen nieuwe Japanse verkiezingen dit jaar de positie van premier Abe verstevigen – goed nieuws voor een verdere verbetering van de corporate governance van Japanse bedrijven – en kan een oplossing van het conflict tussen China en VS een grote positieve impact hebben op Japanse aandelen.