Het Russische gasbedrijf Gazprom heeft het Poolse energiebedrijf PGNiG laten weten dat het vanaf woensdag 8 uur stopt met het leveren van gas. Dat zou ook gelden voor Bulgarije. De reden is dat de Polen en Bulgaren weigeren om voor het Russische gas in roebels te betalen, in plaats van harde valuta zoals de contracten bepalen.
De escalatie van het conflict tussen Rusland en het Westen (over de inval in Oekraïne) komt hiermee in een nieuwe fase. Het zorgde dinsdag voor aanzienlijk koersdalingen in De gasprijs steeg in Europa in de loop van de dag op enig moment met 17 procent.
Mede in reactie op dit nieuws gingen de beurzen dinsdag in de VS verder onderuit: de S&P verloor 2,38 procent, de Nasdaq leverde 3,95 procent in. De verliezen in Europa bleven dinsdag beperkt tot pakweg 1,5 procent. Ook in Azië sloten de beurzen woensdag met verliezen tot maximaal tot 1,92 procent (Zuid-Korea).
Powerplay om gas
De eis van Rusland dat gas- en olieleveranties met Russische roebels worden betaald heeft te maken met het feit dat Rusland toegang tot het internationale betalingssysteem Swift is ontzegd en bovendien dat meer dan 600 miljard aan buitenlandse deviezenreserves is bevroren. Rusland wil voor zijn gas in roebels worden betaald, om daarmee ondermeer de koopkracht van de Russische bevolking te versterken.
Deze poging om het effect van de Westerse sancties teniet te doen, of in ieder geval te verminderen, stuit op een weigering van Europa. Vooral Polen is heel uitgesproken in zijn verzet tegen betalingen in roebels. Het bedrijf PGNiG zegt ook geen schulden te hebben bij Gazprom.
PGNiG kreeg te horen dat er vanaf woensdag geen gas meer door de Yamal-pijplijn, die door Pole ,loopt, zal stromen. De Poolse premier Mateusz Morawiecki verklaarde dinsdagavond, na een ontmoeting met zijn Duitse bondskanselier Olaf Scholz in Berlijn, dat zijn land voldoende energievoorraden heeft. Spannend wordt echter wel wat Duitsland doet op het moment dat dit land ook wordt gesommeerd in roebels te betalen - Duitsland is voor zijn energievoorziening namelijk wel tot 50 procent afhankelijk van Russisch gas.
Eerder besloot Duitsland al het met Rusland in gang gezette Nordstream 2-project (foto) te stoppen, vanwege de oorlog in Oekraïne stil te leggen.
‘Derde Wereldoorlog’
De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergey Lavrov, sloot dinsdag een Derde Wereldoorlog niet uit, omdat het Westen zich naar zijn oordeel steeds intensiever met de oorlog in Oekraïne bemoeit door wapenleveranties en het delen van informatie. Opnieuw sloot hij niet uit dat Moskou zich genoodzaakt voelt tactische kernwapens in te zetten.