Van individuele transfers tot het opstappen van complete teams en van overnames tot gelegenheidsallianties, ook dit jaar was er weer veel overleg en dialoog in de sector. Wel is het volgens analisten zeker dat de digitaliseringsgolf onder invloed van corona ervoor zorgt dat het plaatsonafhankelijk werken een permanente positie heeft verworven in de sector.
Het is één van de conclusies uit een terugblik van de Fondsnieuws-redactie op het nieuws in 2020. Aan de hand van zeven verhalen brengen we het bewogen jaar voor de asset management sector in beeld.
Eerst nog een ander digitaal onderonsje dat de aandacht trok aan het begin van het jaar: de briefwisseling tussen CIO Lars Dijkstra van Kempen Capital Management en CEO Saker Nusseibeh van Hermes International met BlackRock-topman Larry Fink.
Dat duurzaamheid al lang niet meer alleen voorbehouden is aan niche fondshuizen, maar is doorgedrongen in alle gelederen van de asset management industrie, werd begin dit jaar maar weer eens duidelijk. Ook de groten der aarde, zoals BlackRock, gaan mee in de duurzaamheidstrend. Larry Fink kondigde in januari in zijn jaarlijkse brief aan bestuursvoorzitters wereldwijd aan dat BlackRock meer duurzaam wil gaan beleggen.
De grootste vermogensbeheerder ter wereld sprak het voornemen uit strenger voor ondernemingen te worden die niet uitleggen hoe zij omgaan met klimaatverandering. Daarnaast zal BlackRock meer rekening houden met duurzaamheid in zijn beleggingsbeleid. Zo gaat beleggen in steenkool gaat deels in de ban.
Club van 300
De aankondiging van Fink deed CIO Lars Dijkstra van Kempen Capital Management en CEO Saker Nusseibeh van Hermes International in de pen klimmen. Namens de club van 300 schreef het tweetal een brief aan de BlackRock-topman.
‘We kunnen u niet vertellen hoe blij we zijn dat BlackRock, met zijn leidende marktpositie en zijn onbetwiste slagkracht, nu toetreedt tot de beweging die al enkele jaren bezig is om de investeringswaardeketen fundamenteel te veranderen van Salesmanship, de belangrijkste drijfveer voor veel vermogensbeheerders, naar Stewardship.’ De twee wijzen Fink er fijntjes op dat veel asset managers al decennia pleiten voor net zoveel aandacht voor ESG-kenmerken van bedrijven als traditionele graadmeters als liquiditeit en kredietrisico.
Ongenode gasten
In de Nederlandse asset management industrie hield men zich dit jaar daarnaast bezig met een andere belangrijke trend. In Amsterdam, Den Haag en Rotterdam zal de schrik er goed in zitten. In 2020 kregen zowel Kempen en NN IP als Robeco ongewenst bezoek: buitenlandse concurrenten die speuren naar de beste team(speler)s van het huis.
Corona en digitalisering zullen de komst van die ongenode gasten verhogen, stellen markt- en sectoranalisten. Tijdens de lockdown is duidelijk geworden dat het proces van digitalisering - afgezien van incidenten - uitstekend verloopt en het heeft de acceptatie van werken op afstand enorm versneld.
Voor grote marktpartijen is dat een geluk bij een ongeluk. In plaats van zelf een beleggingsteam en expertise opbouwen in een specifieke discipline, kan men ervoor kiezen een team weg te kopen bij de concurrent. Waar een verhuizing dit proces eerder in de weg stond, hoeft dat nu geen vereiste meer te zijn. Het team kan gewoon vanuit Nederland blijven werken.
Zoektocht naar talent
Een andere driver voor de zoektocht naar talent is de groei van het aanbod van beleggingsstrategieën in private markten. ‘De private financieringsmarkt wordt steeds groter, en het aantal partijen dat geld ophaalt en uitleent via private debt net zo goed. Dat, plus de nog altijd terugtrekkende beweging van banken uit deze markt, maakt private debt interessanter voor asset managers.’
Aan het woord is Mickey Teunissen, investment manager bij Aegon Asset Management. Hij maakte de overstap vanuit Rabobank. Nu asset managers hun aanbod in private markten uitbreiden, wordt de overstap vanuit een bank interessanter.
Ruimte voor samenwerking was er ook ruimschoots dit jaar. Zo bracht een kopje koffie NN IP en MN tot een unieke alliantie. ‘We hadden al een langdurige klantrelatie met MN. En toen kwam ter sprake of we iets voor elkaar konden betekenen. Ja, al pratende ontdekten we dat er op allerlei fronten zowel voor MN als voor NN IP een hele goede uitkomst mogelijk was’, vertelt Edith Siermann, hoofd Specialised Fixed Income and Responsible Investing bij NN Investment Partners.
Unieke allianties
Daags na de bekendmaking van deze unieke alliantie gaf Siermann een toelichting op het samenvoegen van zowel het team op het terrein van Emerging Markets Debt als het beheerde vermogen. Medio september maakten zes medewerkers van het EMD-team van MN officieel de overstap naar NN IP.
Dergelijk unieke allianties zijn volgens Linso Pals, hoofd EMEA Institutional Business bij JP Morgan Asset Management, een teken van de steeds verdergaande institutionalisering van de wholesalemarkt. Hij refereert naar het strategisch partnership tussen Rabobank en BlackRock, dat eind 2019 werd aangekondigd. ‘’Het voorbeeld van Rabobank en BlackRock, gaan we nog veel meer zien. De institutionalisering van de wholesalemarkt zal verder doorzetten. We verwachten een dergelijke golf vooral bij Europese banken.’
Er is volgens Pals een aantal banken in Europa waar een beperkt aantal mensen verantwoordelijk is voor de managerselectie voor vermogens van meer dan 10 miljard euro. Bij dergelijke teams spelen intern vragen als: hebben we de juiste systemen en de due diligence teams voor managerselectie en -monitoring? En opereren we wel optimaal kosteneffectief ten opzichte van onze peers?
Core-satellite menu
Het streven naar kosteneffectiviteit manifesteert zich op verschillende manieren. Als antwoord op het provisieverbod van 2014 leggen de grootbanken, die naar schatting tot wel 90 procent van het particuliere vermogen beheren, het accent op beheerportefeuilles. Deze bestaan uit discretionaire mandaten voor asset managers die het beheer mogen doen tegen zeer lage fees in geval van passief, of iets hogere fees krijgen als zij over specifieke kennis en kundigheid beschikken.
Kortom, het zogenoemde core-satellite menu. De core wordt óf door de bank zelf ingevuld, met individuele titels, zoals het Investment Office van ING doet, óf met passieve oplossingen, waar Rabobank heeft gekozen.
Maar waar laat dit actieve managers? De opmars van passieve productoplossingen is op zijn zachtst gezegd verontrustend te noemen. Het gevolg is een daling van de fees met 5 tot 6 procent per jaar, die vooral fondshuizen met actief beheerde producten en strategieën pijn doen. Het antwoord daarop is er één van een vlucht naar voren: fuseren of overnemen. Bewijsstukken daarvan waren in 2020: Jupiter Asset Management dat Merian Global Investors kocht en Franklin Templeton dat Legg Mason inlijfde.
Aanpassingsvermogen
En dan tot slot de coronapandemie die in de eerste plaats ons dagelijkse leven op zijn kop zette, maar ook in de asset management wereld vele veranderingen met zich meebracht. Van het wegvallen van alle fysieke events tot thuiswerken; het vroeg veel van het aanpassingsvermogen.
Branchevereniging Dufas nam hierop in september een drastisch besluit. Vanaf 1 september is Dufas niet langer gevestigd zijn in Den Haag, maar gaat het kantoorloos verder. De belangenvereniging voor de fondsindustrie wil hiermee bijdragen aan duurzamer “nieuw normaal” en een inspiratie zijn voor de financiële sector.
‘Je hoort het veel: “We moeten niet meer terug naar het oude normaal van voor de crisis, want dat was juist een probleem.” In die gedachtegang hebben wij het besluit genomen om niet langer vanuit een vast kantoor te werken’, aldus Iris van de Looij, directeur van Dufas, tegenover Fondsnieuws.