Voor het eerst kunnen mensen die dat willen in Nederland zelf bepalen waarin ze fiscaal aantrekkelijk beleggen voor hun pensioen. Platform DeGiro was er als de kippen bij. Andere zullen waarschijnlijk snel volgen.
Dinsdag 7 maart, een paar uur nadat de wet het mogelijk had gemaakt dat ook brokers een lijfrenterekening mochten aanbieden, introduceerde DeGiro deze dienst. ‘We hadden alles al klaarstaan voor de vorige keer, maar toen werd de behandeling van die wet opgeschort. Het ministerie van Financiën moest nog iets checken’, zegt Gijs Nagel, directeur van beleggersplatform DeGiro.
De Eerste Kamer keurde de wet over uitfasering pensioen in eigen beheer anderhalve maand later alsnog goed. Voor DeGiro draaide het niet om die uitfasering, maar om de fiscale wijziging die pensioenbeleggen ook mogelijk maakt voor beleggingsinstellingen. Nagel: ‘Daar zaten we op te wachten. We wilden altijd al dat klanten fiscaal gunstig en goedkoop konden beleggen voor hun pensioen, maar dat was daarvoor niet mogelijk.’
Wie vóór de wetswijziging geld opzij wilde leggen voor zijn pensioen en de inleg wilde aftrekken van zijn inkomen moest naar een verzekeraar of een bank. Die bieden pensioensparen aan in de vorm van een lijfrenteverzekering of in de vorm van banksparen. De producten verschillen nauwelijks van elkaar. De essentie is dat inleg tot op zekere hoogte aftrekbaar is en de uitkeringen belast zijn. De pensioenspaarder hoeft geen vermogensrendementsbelasting te betalen. Tussentijds mag je niet aan het opgebouwde bedrag komen. De rekening is geblokkeerd.
Geen kant-en-klaarproduct
‘Het verschil met onze dienstverlening is dat banken en verzekeraars een kant-en-klaarproduct aanbieden’, zegt Nagel. ‘Wij bieden een dienst aan. Je opent in tien minuten een rekening en kunt gaan beleggen.’
Andere aanbieders zoals Brand New Day, Bright Pensioen, ZZP Pensioen/Loyalis, Van Lanschot (via Evi in profielfondsen van Kempen) en Rabobank (Toekomstbeleggen in Blackrock mixfondsen) bieden hun klanten een beperkt assortiment indexfondsen aan of een lifecyclebelegging. Bij zo’n belegging daalt het risico automatisch naarmate de pensioendatum nadert door afbouw van het deel dat in aandelen is gestoken.
Bij DeGiro is de belegger helemaal vrij en zijn de kosten lager als de klant weinig handelt. ‘We mikken op mensen die een scherp oog hebben voor de kosten bij dit soort dienstverlening. We kunnen onze bestaande klanten nu ook iets extra’s bieden.’
Grote belangstelling
Volgens Nagel is de belangstelling groot. Hij wil nog geen cijfers prijsgeven. DeGiro is niet de enige die de nieuwe wettelijke mogelijkheid aangrijpt. Binck overweegt ook de introductie van een pensioenrekening deze zomer.
Hoewel de klant bij DeGiro kan kiezen uit veel beleggingen, is niet het hele assortiment van broker beschikbaar voor de pensioenbelegger. ‘Binnen deze dienst kun je niet beleggen in opties en turbo’s’, aldus Nagel. ‘Dat zijn beleggingsvormen die niet passen bij een langetermijndoel zoals pensioen.’
Op termijn wil het bedrijf digitale hulpmiddelen aanbieden om beleggers te helpen bij het samenstellen van hun beleggingsportefeuille. ‘We zien dat klanten vaak uit zichzelf al spreiden. Degenen die daar behoefte aan hebben, willen we ondersteunen’, aldus Nagel. Hij verwacht dat deze tools voor het eind van het jaar beschikbaar zijn.
Volgens Nagel was het niet nodig de nieuwe dienst voor te leggen aan de AFM. ‘We hebben de wettelijke mogelijkheid deze dienst aan te bieden. Daar hoeven we niet speciaal toestemming te vragen bij de toezichthouders.’
De toezichthouder op zijn beurt doet geen uitspraken over individuele producten of aanbieders, maar laat wel weten dat het een positieve ontwikkeling is dat het aantal aanbieders voor lijfrenteproducten toeneemt. Dit vergroot de concurrentie en daarmee het aanbod voor consumenten. De aanbieder moet van de AFM wel het klantbelang centraal stellen en correcte en duidelijke informatie verstrekken. Uiteraard moet ook de kwaliteit van de nieuwe aanbieders in orde zijn.
Het aanbieden van zelf beleggen voor pensioen (execution only) is toegestaan. De beleggingsonderneming moet wel nagaan of deze vorm van dienstverlening passend is voor de betreffende klant. Bij execution only-dienstverlening zoals DeGiro en Binck die bieden, is het van belang dat de aanbieder de kennis en ervaring van de klant onderzoekt. Daarom moeten klanten in spe een aantal vragen beantwoorden. Op grond van de antwoorden bepaalt de aanbieder of de dienst passend is.
Mifid II
Volgend jaar wordt bovendien Mifid II van kracht, waarschuwt de AFM. Die Europese regels stellen extra eisen aan aanbieders. Zo moeten ze onder meer van tevoren inzicht geven in alle kosten die de klant mag verwachten.
Juist met die kosten verwacht Nagel het verschil te maken. De kosten bij DeGiro zijn afhankelijk van het handelsgedrag van de klant. De pensioenbelegger die weinig handelt en bijvoorbeeld een paar duizend euro in trackers stopt, is hoogstens 0,2 procent kwijt aan transactie- en administratiekosten. Wie regelmatig koopt en verkoopt, is meer kwijt.
‘Wij zijn goedkoper dan de aanbieders van complete producten’, stelt Nagel. Andere aanbieders hebben soms een vast bedrag aan administratie- en servicekosten dat varieert van 35 tot zo’n 80 euro. Daarnaast rekenen ze een percentage dat uiteenloopt van 0,27 tot royaal 1 procent. Bright Pensioen hanteert een vast tarief van 210 euro per jaar. Dat bedrag is onafhankelijk van het ingelegde vermogen.