De koersen van aandelen zijn de laatste jaren flink gestegen, de huizenmarkt gaat als een tierelier en de volatiliteit is heel laag, wat volgens sommigen duidt op stilte voor de storm. En dan gaat de rente ook nog stijgen. Komt er een crisis? En zo ja, hoe moet je dan positioneren? De visie van Rabo-CIO Han Dieperink.
‘De beste manier om je te wapenen tegen een crisis is door goed te spreiden en aandelen te overwegen ten koste van obligaties’, antwoordt Chief investment officer Han Dieperink van Rabobank op vragen van Fondsnieuws.
‘Als er een crisis komt, dan wordt die waarschijnlijk veroorzaakt door een overmaat aan schulden die niet kunnen worden afbetaald en obligaties bestaan uitsluitend uit schulden. Bij veel crises in het verleden werden houders van obligaties geconfronteerd met permanent verlies van vermogen (of permanent verlies van koopkracht), terwijl aandeelhouders vaak gewoon eigenaar bleven van hun bedrijf en daarmee ook het verdienvermogen van het bedrijf na de crisis.’
Oplossingen schuldenprobleem
Om een schuldenprobleem op te lossen zijn er verschillende mogelijkheden, legt Dieperink uit. ‘Wat centrale bankiers proberen is de economie te refleren door het structureel laag houden van de rente (kort en lang), lager dan de nominale groeivoet (reëel plus inflatie) van de economie. Eigenlijk zijn ze daarin wonderwel geslaagd, maar men moet zich wel realiseren dat ze alleen maar tijd hebben gekocht.’
De reflatie zal volgens Dieperink nog decennia moeten aanhouden om de omvangrijke schuldenberg (als percentage van het BBP) te reduceren. De schulden lijken soms eerder toe te nemen dan af te nemen.
Een snellere oplossing is het afboeken van schulden. Dit hebben we recent gezien bij Banco Popular. Dieperink: ‘Wellicht dat dit resolutiemechanisme ook ingezet kan worden bij de Italiaanse banken met 350 miljard aan slechte schulden. Ik proef in de opstelling van IMF en eurogroep richting Griekenland ook dat na de Duitse verkiezingen schulden afgeboekt kunnen worden.
Feitelijk hebben ze dit al gedaan door overeen te komen dat de rente en aflossing afhankelijk worden van de ontwikkeling van het Griekse BBP. Details volgen nog, maar feitelijk is dit een erkenning van het feit dat het land te hoge schulden heeft (dat stelt het IMF) en dat die eerst houdbaar moeten worden gemaakt (lees afgeboekt).’
Voor financiële markten hoeft dit volgens Dieperink geen probleem te zijn. ‘Nu blijft men er tegenaan hikken, als de maatregelen eenmaal zijn getroffen kan men het als eenmalige gebeurtenis van zich laten afglijden’.
Rentestijging
Een rentestijging hoeft volgens Dieperink niet per se slecht te zijn. ‘Feitelijk is dit het normaliseren en kunnen we de periode van het “het nieuwe normaal” achter ons laten. Zodra de rente weer wordt bepaald door de markt en niet door de centrale bank, weet iedereen weer wat de prijs is van geld en kunnen bedrijven gaan investeren en consumenten gaan consumeren.
Het enige risico wat je loopt bij hogere rentes is dat centrale bankiers uit angst voor inflatie hard op de rem gaan staan. De inflatierisico’s zijn echter klein in deze geglobaliseerde IT-wereld en met het dalen van de olieprijs is de kans eerder toegenomen dat de rente niet al te snel omhoog gaat.’
Als mensen rekenen op een crisis..
‘Verder vind ik het wel gelukkig als veel mensen rekenen op een crisis’, zegt hij. ‘Dan komt die namelijk niet.’
De CIO: ‘Op zich kan ik mij best vinden in de analyse dat we ons bevinden in de staart van de bull-markt, maar rendementstechnisch is dat meestal het beste deel. Bovendien moet je het koersherstel van de afgelopen jaren ook grotendeels zien als een herstel op de eerdere forse correctie. Waardering bepaalt op lange termijn je rendement en ook in dat kader liggen de risico’s vooral bij erg dure obligaties. Ten opzichte daarvan zijn aandelen aantrekkelijker gewaardeerd.’