Centrale banken zorgen voor een unieke situatie. Ze staan op het punt de controle te verliezen, zeker als een negatief rentebeleid een optie blijft. Dit zegt Jeff Sherman, CIO van DoubleLine, in een gesprek met Fondsnieuws.
‘Iedere tijd is uniek, maar de huidige monetaire situatie misschien nog wel iets unieker dan andere. Niet alleen de mate van interventie, maar ook de duur is ongekend. We zijn inmiddels al 10 jaar extreem afhankelijk van het beleid van centrale banken’, stelt Sherman.
De CIO doet de uitspraken op het moment dat beleggers nog meer dan anders de blik op centrale banken gericht hebben. Van de Amerikaanse Federal Reserve worden woensdag volop hints verwacht over een renteverlaging, terwijl ECB-voorzitter Mario Draghi dinsdag zei klaar te staan voor extra stimulus.
In 2009 startte de Fed met het opkopen van zogenoemde “troubled assets”. In VS betrof dit alleen door de staat gegarandeerd schuldpapier, maar in Europa werd dat uitgebreid naar bedrijfsobligaties. Door de grote inmenging wordt door sommige mensen gesproken van marktmanipulatie, maar zover wil Sherman niet gaan. Hij erkent echter wel dat er niet meer echt gesproken kan worden van een volledig vrije markt.
De huidige uitdaging volgens Sherman is te doorgronden waar centrale banken mee bezig zijn en wat ze zullen doen in de nabije toekomst. Normaliter gebruik je hiervoor historische data en kennis, maar dat kan nu niet omdat dit nog nooit eerder is gedaan. Alles is nieuw en ongebruikelijk.
‘Rentebeleid ECB kan bankensector verwoesten’
Desalniettemin is Sherman allereerst erg uitgesproken over het rentebeleid van de ECB: ‘Als de ECB de rente nog verder verlaagt, dan zal dat uiteindelijk de Europese bankensector verwoesten.’ Onderzoeken van academici die het tegendeel beweren, zien wat hem betreft een belangrijk fenomeen over het hoofd: de psyche van het systeem.
‘Er zijn wetenschappers die beweren dat het effect van kwantitatieve verruimingen, bestaande uit opkopen obligaties en rente verlagen, het economische equivalent is van het effect van het voeren van een negatieve rente. Maar dat is “the world on paper”. Negatieve rente heeft ernstig negatieve implicaties op het vertrouwen in het systeem, terwijl dat cruciaal is. Dat hebben we immers wel gezien bij de voorbeelden van bankruns tijdens de crisis,’ bepleit Sherman.
Volgens hem worden op dit moment de grenzen van het negatieve rentebeleid getest. Want dat er een maximum aan hoe laag de rente kan zijn, dat is zeker volgens Sherman: ‘Het mag op de korte termijn dan wel gaan om kleine percentages negatieve rente, die spaarders misschien niet echt voelen, maar er komt een punt dat ze het zat zijn. En dan? Dan houden we geld contant en zeggen we het vertrouwen in het bancaire systeem op?’
‘Centrale banken verliezen controle’
Er is volgens Sherman bovendien sprake van een wig tussen academici en beleggers: ‘Waarom zou iemand een effect kopen met een negatieve yield? Wat zou een argument zijn voor beleggers om te accepteren dat ze iets kopen dat verlies oplevert? Hoe het uiteindelijk afloopt dat weten we niet, maar ik geloof wel dat centrale banken met dit beleid de controle over het systeem zullen verliezen.’
Hoewel er in de VS geen sprake is van negatieve rente, houdt de vraag hoeveel verder de rente nog omlaag kan de gemoederen wel bezig. Normaliter, of historisch gezien, wordt een renteverlaging ingezet om de economie een impuls te geven. Bij eerdere recessies verlaagde de Fed de rente met gemiddeld 5 procent.
‘Dat wordt nu een lastig verhaal aangezien de Fed een lange rente van tussen de 2,25 en 2,5 procent hanteert. Maar hoe bestrijd je dan die recessie? Wat voor middelen heb je? Zeker nu er zicht is op een renteverlaging, worden deze vragen heel nijpend’, legt Sherman uit.
Er kan veel veranderen in minder dan een jaar tijd. Waar Jerome Powell in 2018 nog verkondigde dat de economische groei oneindig door kon gaan en tegen alle adviezen in de rente verhoogde, prijzen markten inmiddels een recessie in.
Volgens Sherman hebben de ontwikkelingen in het licht van de handelsoorlog hier ook aan bijgedragen: ‘Hoewel Mexico nu blijkt afgewend, wil dat niet zeggen we de dreigementen van Trump niet serieus moeten nemen. Hij noemt zichzelf niet voor niets de Tariff-man. Voor China zal hij in de toekomst ongetwijfeld hogere tarieven gaan heffen voor nog meer producten. Dit doet hij al 15 maanden lang, waarom zou hij stoppen? Maar ook Europese auto’s zijn al eens onderwerp van gesprek geweest.’
Extreem pessimisme is onterecht
Sherman spreekt van een een hobbelig pad voor vastrentende waarden dat niet altijd even goed te voorspellen valt, maar het huidige extreme pessimisme is wat hem betreft onterecht: ‘Tenzij je gelooft dat er binnen nu en 3 tot 6 maanden een recessie aankomt, moet je op dit moment niet in staatspapier met een looptijd van 10 jaar of langer beleggen want daar is een recessie al ingeprijsd. Dit terwijl de Amerikaanse economie nog steeds groeit. Hetzij op een gematigd tempo, maar er is nog steeds sprake van groei. We voorzien dit jaar dus nog geen recessie.’
DoubleLine is in 2009 opgericht door obligatiegoeroe Jeffrey Gundlach en heeft circa 130 miljard Amerikaanse dollars onder beheer. Het vlaggenschip van de Amerikaanse asset manager is het DoubleLine Total Return Bond Fund, dat het in 2018 beter deed dan 97 procent van de peers.
Binnen deze strategie wordt belegd in een combinatie van Amerikaanse staatsobligaties en Amerikaanse mortgage backed securities. In Europa heeft DoubleLine een partnership met Nordea Asset Management en is het fonds voor Europese beleggers verkrijgbaar als het Nordea US Total Return Bond Fund.