Duurzaamheid is een fundamentele verandering in het beleggingsproces

Duurzaam beleggen heeft zich onmiskenbaar gevestigd als een fundamenteel aspect in de moderne financiële wereld. Ondanks kritiek op complexe en ondoorzichtige methodologieën achter ESG-scores, groeit het bewustzijn en de onomkeerbare trend naar ethischer en duurzamer investeren gestaag.

Het gebrek aan een officiële- of standaarddefinitie van ESG-beoordelingen lijkt een uitdaging, maar het biedt ook ruimte voor ontwikkeling en verfijning. De Europese Autoriteit voor Effecten en Markten (ESMA) heeft geprobeerd duidelijkheid te scheppen met een voorstel voor een definitie van ESG-beoordelingen, een teken dat ook de regelgever verwacht dat de sector zich in een richting van grotere helderheid en consensus beweegt.

Volgens de ESMA is een ESG-beoordeling ‘een mening over de impact van een entiteit, uitgever of schuldbewijs op of de blootstelling aan ESG-factoren, de afstemming met internationale klimaatakkoorden of duurzaamheidskenmerken, uitgegeven met behulp van een gedefinieerd ranking systeem van beoordelingscategorieën.’

Duurzaam beleggen is ondertussen diep geworteld in de regelgeving, wat de langetermijnrelevantie ervan benadrukt. Europese initiatieven zoals de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive: bedrijven zijn vanaf 2024 verplicht te rapporteren over hun impact op de mens en op het klimaat) en CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive: bedrijven moeten duurzaamheidsrisico’s in hun toeleveringsketens identificeren en beperken) tonen de toewijding aan duurzaamheidskwesties.

En het concept van “double materiality” illustreert de erkenning van zowel financiële risico’s als de bredere impact van bedrijfsactiviteiten op maatschappij en milieu.

Rijpen

De milieucomponent van ESG is cruciaal in de huidige klimaatcrisis. De integratie van milieugerelateerde-, op het eerste gezicht niet-financiële gegevens in financiële analyses helpt de daadwerkelijke impact van bedrijven op onze planeet te begrijpen en te beoordelen. De verschillen in scores op sociaal beleid en bestuur zijn cultureel en maatschappelijk bepaald. Het benadrukt de noodzaak van een genuanceerde benadering. 

Transparantie, verantwoord bestuur en diversiteit in de bestuurskamer zijn cruciale factoren die de langetermijnprestaties en stabiliteit van een onderneming beïnvloeden.

De variatie in ESG-scores tussen verschillende beoordelaars vormt een uitdaging, vooral voor de dataproviders zelf. De drang naar mathematisatie van de gegevens heeft die knoop niet ontward. Maar de vraag is of dit realistisch of zelfs gewenst is? De diversiteit aan inzichten reflecteert de complexiteit van duurzaam beleggen, maar legt ook druk op dataproviders om kwalitatieve, betrouwbare informatie te leveren. Net zoals financiële rapportage door de jaren heen is geëvolueerd, is de verwachting dat ESG-beoordelingen zullen rijpen, waardoor de huidige inconsistenties geleidelijk zullen afnemen. 

Toch zullen cultureel bepaalde verschillen in interpretatie van duurzame prestaties blijven, en blijft een groot deel van het werk bij de fondsbeheerder. Aan de ene kant is er kritiek van fondsbeheerders die veel geld betalen voor duurzaamheidsanalyses, maar niet tevreden zijn over de kwaliteit en consistentie van het aangeleverde materiaal. 

Toch zou het veel fondsbeheerders sieren voor eigen deur te vegen. Een aantal voorlopers profileert zich echt op duurzaamheid en heeft eigen uitgebreide analysedienst met niet-financiële analisten. Zij borduren verder op de ruwe data en de scores van vaak meerdere providers. Op die manier overstijgen ze de verschillen. Al stelt zich dan de vraag wanneer fondsbeheerders de ESG-analyse zullen internaliseren. Binnen enkele jaren zullen de duurzaamheidsgegevens waarover bedrijven moeten rapporteren transparant, uniform en geauditeerd zijn. Ze zullen ook verplicht geïntegreerd worden in het financieel verslag. Het lijkt een evidentie dat veel fondsbeheerders de analyse in house zullen willen doen, tenzij dataproviders een meerwaarde bieden.

Duurzaam beleggen vertegenwoordigt meer dan een trend; het is een fundamentele verschuiving in hoe we de impact van bedrijven op onze wereld evalueren en begrijpen. De rol van ESG-beoordelaars staat onder druk: zij vormen vandaag de schakel tussen duurzaamheidsgegevens en de besluitvorming van investeerders. Als ze relevant willen blijven, zullen ze hun methodologieën moeten verduidelijken, aanscherpen en transparant maken. Duurzaam investeren gaat niet meer weg, maar het productieproces van duurzame investeringsfondsen zou de volgende jaren wel eens op zijn kop kunnen gezet worden.