De Europese Centrale Bank zal deze week de rente met 50 procent verhogen temidden van wereldwijde marktturbulentie als gevolg van de ondergang van Silicon Valley Bank, die het slachtoffer werd van wanbeheer van haar renterisico’s.
De financiële markten leken zich maandag te positioneren voor een trager tempo van renteverhogingen in de VS of zelfs een pauze, na gesprekken en verwachtingen dat de Federal Reserve een voorzichtiger monetair beleid zou kunnen voeren na de ineenstorting van de SVB.
‘We verschuiven van een perceptie van fiscale dominantie naar financiële dominantie in het monetaire beleid, waarbij de markt enige waarschijnlijkheid toekent aan het feit dat centrale banken de rente niet kunnen verhogen in de mate die nodig is om de inflatie aan te pakken’, aldus Katharine Neiss, chief European Economist bij PGIM Fixed Income.
In de handel van maandag daalde de Amerikaanse referentierente - gemeten aan de hand van het rendement op 10-jaars Treasuries - met zo’n 27 basispunten tot 3,429 procent, het laagste niveau sinds begin februari. Het dalende rendement in de VS werd weerspiegeld in Europa, waar het rendement op 10-jarige Duitse staatsobligaties met 28 basispunten daalde tot 2,21 procent.
Openlijke discussies tussen bestuursleden ECB
De markten zullen scherp luisteren naar de uitspraken van de ECB over het toekomstige rentepad. Europese centrale bankiers hebben hier de afgelopen weken openlijk over gediscussieerd. Vanuit Italië wezen ze op kleine signalen dat de inflatie over zijn hoogtepunt heen zou zijn. Centrale bankiers uit onder meer Nederland, België en Oostenrijk gooien het over een andere boeg en willen meer verkrappen.
‘Kortom, de ECB heeft reden om te benadrukken dat de rente verder moet stijgen en nog geruime tijd hoog zal blijven’, aldus Luc Aben, strateeg bij Van Lanschot Kempen in een email aan klanten. ‘Maar in tegenstelling tot de vorige keer komt er mogelijk geen aankondiging vooraf over de omvang van de volgende rentestap.’
Goldman ziet renteverhoging VS niet meer zitten
De Federal Reserve zal volgende week zijn guidance voor de Amerikaanse rente bijwerken. Goldman Sachs zei maandag dat het niet langer een verhoging van de Amerikaanse rente verwacht na de steunmaatregelen voor SVB-depositohouders. Goldman zei ‘aanzienlijke onzekerheid te zien over het pad na maart’.
In Europa verwacht AXA Group hoofdeconoom Gilles Moëc dat de Fed waarschijnlijk zal afzien van grote renteverhogingen nu de Amerikaanse centrale bank zware maatregelen heeft moeten nemen om mogelijke overloopeffecten van de ondergang van Silicon Valley Bank te voorkomen. ‘Tenzij de inflatiecijfers deze week merkbaar boven verwachting uitkomen, zou 25 basispunten het tempo moeten blijven’, aldus Moëc.
Natixis standpunt ongewijzigd
Bij de Franse vermogensbeheerder Natixis zei Nicolas Malagardis, wereldwijd macro- en marktstrateeg, dat hij verwacht dat de ECB donderdag voet bij stuk zal houden en een verhoging met 50 basispunten zal doorvoeren. ‘De volatiliteit van de markt is de afgelopen dagen toegenomen, maar dat heeft onze visie op de ECB-verhoging niet veranderd: +50 basispunten blijft ons basisscenario.’
Franck Dixmier, global CIO fixed income bij AllianzGI, deelde die mening. Hij verwacht dat beleggers op zoek gaan naar aanwijzingen over het tempo van toekomstige renteverhogingen. ‘Gezien de aanhoudende onderliggende inflatiedruk verwachten we dat de centrale bank het monetaire beleid zal blijven verkrappen’, zei hij.
‘Het zal interessant zijn om te luisteren naar de aanwijzingen van (ECB-voorzitter Christine Lagarde) over de beslissingen tijdens de komende vergaderingen en het tempo van toekomstige renteverhogingen (van 25 bp of 50 bp)’, zei Dixmier tegen klanten.
Vragen over renterisico’s
De ECB zal donderdag naar verwachting ook vragen beantwoorden over het beheer van renterisico’s door Europese banken. Als bankentoezichthouder heeft de ECB de afgelopen maanden bij monde van haar Raad van Toezicht-voorzitter Andrea Enria herhaaldelijk haar bezorgdheid geuit over de manier waarop Europese banken renterisico’s beheren, banken aansporend hun strategieën aan te passen. Een verkeerd beheer van het renterisico werd gezien als de belangrijkste oorzaak van de ondergang van de SVB.
Strateeg Jim Reid van Deutsche Bank zei in een nota aan klanten dat de crash van SVB een traditionele boom-bust-cyclus weerspiegelt. ‘Dat wil zeggen… te veel stimulansen -> zeer hoge inflatie en een activabubbel -> agressieve verhogingen van de centrale banken -> omgekeerde curves -> strengere leennormen/ongevallen -> recessie’, zei hij.
‘De ellende van de SVB is een combinatie van een van de grootste hiking cycles in de geschiedenis, een van de meest omgekeerde curves in de geschiedenis, een van de grootste zeepbellen in tech in de geschiedenis die uiteenspat, en de op hol geslagen groei van privaat kapitaal. Het enige ontbrekende ingrediënt is een Amerikaanse recessie’, aldus een strategienota van Deutsche Bank.
Nieuw financieringsprogramma VS
De Fed heeft een Bank Term Funding Programme (BTFP) ingevoerd, waardoor banken toegang krijgen tot liquiditeit zonder dat ze hun toevlucht hoeven te nemen tot het verkopen van activa wanneer er geld wordt opgenomen. Bovendien heeft de overheid alle deposito’s bij de SVB gegarandeerd, zelfs die welke de standaardlimiet van 250.000 dollar van het Amerikaanse depositogarantiestelsel overschrijden.
Het doel van deze maatregelen is te voorkomen dat andere instellingen worden getroffen door een mogelijke bankrun, die kan plaatsvinden wanneer klanten het vertrouwen in een bank verliezen en hun geld beginnen op te nemen.
‘Dit is vooral cruciaal voor banken die geassocieerd worden met private equity of de cryptowereld, zoals blijkt uit de recente sluiting van Signature Bank’, aldus Aben. ‘Hoewel deze maatregelen als gewaagd kunnen worden beschouwd, zijn ze noodzakelijk om te voorkomen dat een kleine kwestie escaleert tot een veel groter probleem.’