De Eurostoxx Banks Index, waarin de 26 grootste banken van Europa zijn opgenomen, bevindt zich op het laagste punt sinds 1987. Oorzaak zijn grote zorgen van beleggers om de houdbaarheid van het verdienmodel van banken nu de rente verder daalt.
Vrijdag tipte de Eurostoxx Banks Index 80,47 punten aan, slechts 1,5 punt hoger dan in december 1987 toen de sectorindex werd gelanceerd. De index is de laatste 52 weken met -26,45 procent gedaald, waarvan -4,03 procent afgelopen week. Year to date bedraagt de daling -7,55 procent.
De bredere Stoxx Europe 600 Banks index doet het ietwat beter: year to date bedraagt het verlies minder dan 4 procent. Dat heeft vooral te maken met het feit dat in deze subindex banken zijn opgenomen die buiten de eurozone vallen en niet afhankelijk zijn van het expansieve monetaire- en rentebeleid van de ECB.
Kritiek op ‘lower for longer’
De negatieve gevolgen van dat beleid bleken recentelijk uit de tweede kwartaalcijfers van ondermeer ABN Amro, Commerzbank en UniCredit. Zo worden Europese banken tegen record lage koersen verhandeld, soms zelfs tegen slechts een derde van de boekwaarde, zoals het geval is voor Commerzbank. ING-topman Habets deed recent zijn beklag over het ECB-beleid van ‘lower for longer’, dat volgens hem niet werkt en het verdienmodel van de sector aantast.
Door de combinatie van lage rentes en aangescherpte wet- en regelgeving blijven Europese bankaandelen fors bij Amerikaanse achter.
‘Massive value’ in sector
Voor Richard Lacaille, chief investment officer van State Street Global Advisors (SSGA), is het all time low van de Eurostoxx Banks Index echter aanleiding om te zeggen dat Europese banken koopwaardig zijn als je de koersen afzet tegen price to book. Hij zei wel dat het belangrijk is onderscheid te maken tussen goed en slecht geleide, en slecht en goed gekapitaliseerde banken. Hij noemde daarbij geen individuele namen.
Ook Algebris, een in Londen gevestigde en in financiële dienstverleners gespecialiseerde investeerder, zegt dat de bankensector nu ‘massive value’ kent. Zijn topman David Serra zegt tegenover de FT dat bankaandelen zo laag gewaardeerd zijn, omdat beleggers de sector opgegeven hebben. Ten onrechte, vindt Serra. ‘Voor mij is het tijd om weer in te stappen.’
Algebris stelt dat bankaandelen nu gemiddeld tegen de helft van de boekwaarde worden verhandeld, tegen een multiple van 1,2 voor de grootste Amerikaanse banken.
KPI-test: de zwakste broeders
Recent publiceerde consultant Alvarez & Marsal een lijst van tien in Europa gevestigde banken die er slecht voor staan, op basis van 13 verschillende KPI’s, zoals winstgevendheid en stabiliteit, maar ook groei, operationele efficiëncy, risico, liquiditeit en solvency. Onder het tiental zijn geen Nederlandse of Belgische banken, maar wel grote namen als Barclays, BNP Paribas, Société Générale, UniCredit, Deutsche Bank en Commerzbank.
Commerzbank gaf bij de toelichting op de kwartaalcijfers toe dat het moeilijk zal zijn de winstdoelstellingen voor 2019 te halen, terwijl UniCredit haar projecties voor dit jaar al naar beneden heeft bijgesteld ten gevolge van de lage rente. Ook ABN Amro gaf toe dat de marges om die reden onder druk staan.
Probleem van veel Europese banken is dat ze door aangescherpte wet- en regelgeving, in combinatie met de lage rente, minder mogelijkheden hebben om geld te verdienen, terwijl van herkapitalisatie nauwelijks of geen sprake is geweest. Dat maakt dat zowel aandeelhouders als depositohouders behoedzaam zijn: bij een nieuwe crisis liggen banken in de frontlinie en lopen juist zij gevaar.
‘Geen Lehman Brothers 2.0’
De cfo van Deutsche Bank, James von Motke, verklaarde tegenover de Economic Times dat de negatieve rente haar direct geld kost. Zo kost het in deposito geven van overtollige reserves bij de ECB de bank 40 basispunten, wat neerkomt op 400 miljoen euro per jaar aan te betalen rente.
Tegelijkertijd spreekt hij nadrukkelijk geruchten tegen dat Deutsche Bank “Lehman 2.0” zou zijn, na de aankondiging van een herstructurering die gepaard gaat met het verlies van 18.000 arbeidsplaatsen. Von Moltke zegt dat er veel speculatief nieuws wordt verspreid over de bank en dat deze ‘stabiel, goed gekapitaliseerd is en een zeer liquide balans kent’. Dat laatste wordt door het onderzoek van consultant Alvarez & Marsal ook bevestigd.
Beleggers zijn er echter niet gerust op: de koers van Deutsche Bank beweegt zich op een historisch laagteniveau.