Fondsbeleggers in Europa zijn de afgelopen jaren duidelijk minder kwijt aan kosten. Zelfs in vergelijking met Amerikaanse beleggers zijn ze goedkoper uit, zo claimt een nieuwe studie van Efama, de Europese koepelorganisatie van de fondsensector. De allergrootste Amerikaanse beleggingsfondsen zijn evenwel nog steeds het goedkoopst en daar kan Europa nog altijd van leren, aldus Efama.
De gemiddelde kosten van actieve en passieve aandelenfondsen die als UCITS-fonds beschikbaar zijn voor retailbeleggers, zijn in 2022 gedaald tot respectievelijk 1,04 procent en 0,27 procent, aldus Efama. Een vergelijkbare studie uit 2020 zette die percentages op 1,19 procent en 0,36 procent.
Efama ziet drie oorzaken van de trend naar lagere kosten. De opkomst van passief beleggen, een hoger kostenbewustzijn onder beleggers en technologie waarmee fondsbeheerder efficiënter kunnen werken. ‘Automatisering en verbeterde systemen hebben geholpen om de operationele kosten te verlagen, waardoor fondsbeheerders de vergoedingen verlagen zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van hun diensten’, aldus Efama.
Geen andere keuze
Het marktaandeel van ETF’s en indexfondsen is gegroeid naar 20 procent in 2022, vergeleken met 9 procent in 2012. ‘Veel fondsbeheerders hebben daardoor geen andere keuze dan hun vergoedingen aan te passen om concurrerend te blijven’, aldus Efama.
Beleggers zijn intussen ook bewuster van het effect van de kosten op het rendement op lange termijn. ‘Met een verbeterde toegang tot informatie en een grotere (verplichte) kostentransparantie, zijn beleggers beter in staat om verschillende beleggingsopties met elkaar te vergelijken. Als gevolg daarvan zullen ze eerder fondsen met lagere kosten verkiezen, waardoor fondsbeheerders onder druk komen te staan om de kosten van hun fondsen verder te verlagen.’
Grote Amerikaanse fondsen nog altijd goedkoper
Een actief beheerd Amerikaans mutual fund had gemiddeld 1,20 procent aan kosten in 2020. Echter, als dit herberekend wordt op basis van de grootte van het fonds - met een weging van de assets - dan dalen de gemiddelde kosten naar 0,71 procent voor actieve aandelenfondsen in de VS, vergeleken met 1,14 procent voor Europese UCITS.
Voor passief beheerde indexfondsen is het verschil ook aanzienlijk. Amerikaanse indexbeleggingsfondsen hebben 0,06 procent aan kosten, vergeleken met 0,30 procent voor Europese retail UCITS-fondsen. Volgens Efama toont dit aan dat beleggers in de Amerikaanse fondsenmarkt profiteren van “een hoge mate van integratie” dat fondsbeheerders in staat stelt om te werken met een groot klantenbestand en schaalvoordelen.
‘Grotere fondsen hebben doorgaans lagere kosten dan kleinere fondsen. Schaalvoordelen stellen fondsen in staat om hun vaste kosten te spreiden over een grotere activabasis,’ zei Efama, eraan toevoegend dat aanstaande veranderingen in het wettelijke kader van de EU als bevorderlijk kunnen worden gezien. ‘Om UCITS in omvang te zien groeien, zou het nodig zijn om de interne markt voor UCITS verder te verdiepen. In dit opzicht vormt de recente afronding van de herziening van de AIFMD/UCITS een belangrijk uitgangspunt.’
EU-wetgevers hebben onlangs een uitgebreide herziening afgerond van het Europese juridische kader voor beleggingsfondsen, zoals uiteengezet in de AIFMD- en UCITS-richtlijnen. Het verbeterde kader werd in februari aangenomen door het Europees Parlement. Voor de EU bestaat echter nog altijd geen interne markt voor financiële diensten, waardoor ook het aanbod van beleggingsfondsen onderhevig is aan nationaal toezicht en fragmentatie.