Bruno Verstraete (52) trok een kwarteeuw geleden de deur achter zich dicht in België. Vanuit Liechtenstein runt hij vandaag zijn multi-family office Nautilus Wealth Management. Wonen doet hij vlakbij Zürich. De strikte en discrete manier van het leven tussen de bergen scherpt zijn visie op Belgisch vermogensbeheer: ‘In België kijkt men naar elkaar, hier kijkt men naar de klant.’
Bruno Verstraete werd geboren en getogen in het West-Vlaamse Oostrozebeke. Economie studeren deed hij in Antwerpen. Daar zette hij zijn eerste stappen in private banking bij BBL. Een jaar later verhuisde hij naar Luxemburg om er bij Merrill Lynch te werken.
‘Maar ik voelde dat het anders moest. In 2000 besliste ik samen met een collega om naar Zwitserland te vertrekken. We richtten er de onafhankelijke vermogensbeheerder Nautilus Invest op. Het concept van flat fee waar we toen voor kozen, is vandaag dagelijks brood, maar 25 jaar geleden was dat totaal onbekend. We gingen puur voor de klant werken, totaal bank-agnostisch.’
Een bord aan het meer
Dat hij in het Duitstalige Zürich belandde, was eerder toeval. ‘De meeste Belgen kiezen Genève omwille van de taal. Ik kwam hier terecht via de neef van mijn zakenpartner. In het begin voelde het wat beklemmend. Ik herinner me dat er bij het meer een bord hing met allemaal verbodsbepalingen – en daaronder ‘Welkom aan het meer’. Maar die rigide mentaliteit heeft ook z’n charme. Regels worden er écht nageleefd. Dat schept rust.’
‘Achteraf bekeken ben ik heel blij dat het Zürich is geworden, en niet Genève. Zürich is een heel dynamische stad, zoals Antwerpen. Met veel leven en werk. Men denkt er anders en is pragmatisch. Genève is zoals Brussel, met veel internationale instellingen. In het weekend voelt die stad wat leger aan.’
Zwitserland bracht Verstraete een nieuwe levensstijl én een andere kijk op de rol van overheid en burger. ‘In België voel je je soms een verdachte bij de overheid. Hier ben je klant. Ambtenaren helpen je echt verder. De regeldruk in Europa is vaak verstikkend. In Zwitserland zit je sneller aan de kern. Geen nodeloze formulieren of tijdrovende procedures.’
Naar Vaduz
Toch bleef het niet bij Zürich. ‘In het begin mocht ik enkel in de postcode 8001 wonen, dus het centrum van Zürich. Omdat ik daar werkte. Na enkele jaren mocht ik wel verhuizen. In 2006 kocht ik een woning in Hochfelden, zo’n 20 kilometer buiten de stad.’
Dat jaar richtte hij in Liechtenstein ook Nautilus Capital op – inmiddels omgevormd tot Nautilus Wealth Management. ‘Professioneel werk ik vandaag volledig vanuit Vaduz. We opereren vanuit Liechtenstein omdat het tot de Europese Economische Ruimte behoort. Daardoor kunnen we vanuit Vaduz diensten aanbieden aan Belgische cliënten, op Belgische rekeningen. Tegelijk zijn we Europees gereguleerd – onder direct toezicht van de lokale FMA, die nauw samenwerkt met toezichthouders elders.’
Verschil met België
Voor vermogensbeheerders die het verschil willen begrijpen tussen België, Zwitserland en Liechtenstein, is Verstraete een levendige bron van vergelijking. ‘In Zwitserland en Liechtenstein weet je waar je aan toe bent. De wet is de wet. In België blijft er te veel in de grijze zone hangen. Onafhankelijk vermogensbeheer bestaat er nauwelijks in zuivere vorm. Veel spelers zijn in naam onafhankelijk, maar verdienen via achterpoortjes – retrocessies, verzekeringen, immobiliën.’
Hij ziet ook een fundamenteel verschil in mentaliteit. ‘In België zie ik veel index hugging en weinig klantgerichtheid. Iedereen kijkt naar elkaar, niemand naar de klant. Alles wordt gedigitaliseerd, maar klantcontact verdwijnt. Het gaat vaak om de bonus van de beheerder, niet om het belang van de belegger. In Zwitserland is dat anders. Daar zijn 2.500 onafhankelijke vermogensbeheerders, en banken zien hen als partners. Zelfs UBS laat 12 procent van haar vermogen beheren door externen.’
Geen Monaco
En dan is er nog Liechtenstein. ‘Vaduz is eigenlijk een mini-Luxemburg. Geen glamour à la Monaco, wel overzichtelijk en efficiënt. Als je iemand kent, kun je snel schakelen. De autoriteiten werken mee binnen het wettelijk kader. Als ondernemer of beheerder voel je dat men je inspanningen waardeert en niet wantrouwt.’
Die transparantie en structuur zorgen voor vertrouwen, aldus Verstraete. ‘We zijn lid van de vereniging van onafhankelijke beheerders. Die spreekt met de toezichthouder, die op haar beurt met de wetgever. Er is voeling met het werkveld. In België is er een dichotomie: ofwel ben je bank, ofwel besta je niet. Die tussenlaag ontbreekt.’
Ook op het vlak van portefeuillebeheer ziet hij verschillen. ‘Veel Belgische vermogensbeheerders claimen spreiding, maar de correlatie tussen vijf beheerdersportefeuilles is soms 92 procent. Iedereen koopt dezelfde aandelen. Wij zoeken net de witte plekken: grondstoffen, defensieaandelen, absolute return-strategieën. We willen geen benchmarkvolgers zijn, maar actief de-correleren. ETF’s worden hier trouwens al veel langer toegepast dan in België.’
Rust, tot op het saaie af
Een ander punt dat Verstraete opvalt, is de discretie. ‘In Zwitserland is discretie een deugd. In België praten private bankers openlijk over klanten, soms zelfs met naam en toenaam. Hier kan dat niet. Klanten weten dat we hun vertrouwen respecteren.’
Toch is hij niet blind voor de nadelen van zijn adoptieland. ‘Het kan wat saai zijn. De trein komt altijd op tijd, regels worden strikt gevolgd. Dat beklemmende gevoel van vroeger is omgeslagen in appreciatie, maar het blijft een andere cultuur. Mijn dochter raapte ooit in België een papiertje op dat iemand liet vallen. In Zwitserland doe je dat automatisch. Burgerzin is hier geen hol begrip.’
Zou hij ooit terugkeren naar België? ‘Elke maand keer ik een week terug. Dat is genoeg om te beseffen waarom ik weer blij ben om naar hier te komen. Het verkeersinfarct, de complexiteit, het gevoel van machteloosheid… In België verwacht je altijd het onverwachte. In Zwitserland is het net andersom: je weet waar je aan toe bent.’
Zijn twee tienerkinderen zijn er geboren en spreken zowel Zwitsers-Duits als Nederlands. ‘Ik zei vroeger altijd: ik ben voorlopig voor altijd in Zwitserland. Nu is het eigenlijk voor altijd voorlopig geworden. Wat ik mis? Het bourgondische leven. Eten, vrienden, familie. In Zwitserland is dat soms bijna een zonde. Maar de gemoedsrust die ik hier ervaar, is onbetaalbaar.’
Dit interview trapt de zomerserie af waarin we Belgen aan het woord laten die in het buitenland zijn gaan wonen én er een belangrijke rol in de financiële sector vervullen.