Triodos Bank heeft op 18 maart de handel in eigen certificaten voor onbepaalde tijd stilgelegd. Van de ruim 44.000 beleggers zal het overgrote deel niet zomaar uit Triodos kunnen stappen. Triodos kan niet zeggen hoelang de handel bevroren blijft.
De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) reageert geschrokken op het besluit van Triodos Bank vorige week om de handel in de eigen certificaten stil te leggen vanwege de coronapandemie. Van de ruim 44.000 beleggers zal het overgrote deel niet zomaar uit Triodos kunnen stappen, waarschuwt de VEB: ‘Dat zou de kapitaalbuffers hard raken, en Triodos heeft slechts beperkt mandaat om investeerders uit te kopen’, aldus Jasper Jansen van de VEB.
De duurzame bank bevroor de handel donderdag voor onbepaalde tijd, en zegt zich daartoe gedwongen te voelen vanwege ‘ongekende verstoring van de markten’ en onduidelijkheid over hoe de coronacrisis de bank zal raken. Het is voor het eerst dat Triodos zo’n ingrijpende maatregel neemt. In totaal heeft de instelling via de uitgifte van certificaten €1,2 mrd opgehaald bij zowel institutionele als particuliere investeerders.
‘Crisis afgewenteld op kleine beleggers’
De ingreep heeft geleid tot verontwaardigde reacties. ‘Triodos wentelt de coronacrisis in feite af op kleine beleggers zoals ik’, aldus een certificaathouder die anoniem wil blijven. ‘Ondertussen spreekt directeur Matthijs Bierman de goegemeente vaderlijk toe in een videoboodschap met de belofte dat hun dienstverlening doorgaat en dat alles bij Triodos draait om menselijke waardigheid. Dat voelt als zout in de wonde.’
Triodos schermde tot nu toe altijd met zijn financieringsmodel en het feit dat de bank geen beursnotering had: daarmee vermijdt de bank grote koersschommelingen en is er meer ruimte om ‘maatschappelijk rendement’ na te jagen. Veel beleggers identificeren zich met de ‘groene’ filosofie van de bank, en hechten minstens zoveel waarde aan sociaal rendement als aan financiële prestaties. Triodos investeert bijvoorbeeld niet in wapens en drank en steekt relatief veel geld in lokale duurzame projecten.
Beleggingen zeer illiquide
De keerzijde van het financieringsmodel is dat beleggingen zeer illiquide zijn en dat de aandeelhouder nu voorlopig vastzit aan Triodos, of hij nu wil of niet, zegt Jansen van de VEB. ‘Je stelt eigenlijk achtergesteld risicodragend kapitaal ter beschikking. Het dividendrendement van ruim 2,3% wat ze sinds jaren bieden, staat eigenlijk niet in verhouding tot de risico’s. Ik heb weleens moeten fronsen op momenten dat ze zichzelf in reclames aanprezen als veilige belegging.’
Jansen verwijst naar het prospectus, waarin staat dat de bank tot aan 18 november 2020 slechts €28,2 mln heeft gereserveerd om certificaten terug te kopen. ‘De koersen van bankaandelen zoals ING en ABN zijn de afgelopen weken gehalveerd onder druk van corona. Dat is onderliggend ook het geval bij Triodos. Maar als de aanbieder zelf de handel bepaalt en iedereen er tegelijkertijd uit wil, werkt het model niet meer.’
Animo voor verkopen ‘een trendbreuk’
Triodos kan desgevraagd niet zeggen hoelang de handel bevroren blijft. ‘Dat is afhankelijk van allerlei wereldwijde ontwikkelingen’, aldus een woordvoerder. Ze kan niet zeggen hoeveel certificaathouders hun stukken willen verkopen, maar spreekt alleen van een ‘trendbreuk’.
De kwetsbaarheid van Triodos-beleggers moet je niet vergelijken met die van klanten met krediet bij Triodos, benadrukt ze. ‘Beleggers moeten er in principe van uit gaan dat ze hun investering soms tijdelijk niet terug kunnen krijgen.’
De duurzame bank sloot zich vorige week aan bij een collectief van grotere banken die mkb-klanten met kredieten tot aan €2,5 mln een aflossingspauze aanbieden voor de komende zes maanden. Hun inzet is om te voorkomen dat de coronacrisis uitmondt in een diepe, lange recessie. Het is nog te vroeg om te zeggen welke impact die toezegging zal hebben op de financiële positie van Triodos Bank, aldus de zegsvrouw.
Copyright: Het Financieele Dagblad, 24 maart 2020.