Tien procent van alle activa onder beheer in België moet belegd zijn volgens een impactstrategie, dat is het doel van de koepelorganisatie Impact Finance Belgium. ‘Om impactinvesteren te versnellen, moeten verschillende vormen van kapitaal meer gaan samenwerken.’
Een jaar geleden werd Impact Finance Belgium (IFB) opgericht, een kenniscentrum rond impactfinanciering in ons land. ‘Als je kijkt naar de uitdagingen waar we voor staan, dan was het voor ons duidelijk dat we de financiering van duurzame oplossingen moeten versnellen’, legt IFB-voorzitter Steven Serneels het opzet uit. ‘Veel investeerders waren al met impact bezig, ook bij banken en verzekeraars, maar ze wisten het vaak niet van elkaar. Er was te weinig wisselwerking.’
In het bestuur van IFB zitten grote namen uit de financieringswereld, zoals Céline Vaessen (CIO Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij), Piet Colruyt (Impact Capital) en Loïc De Cannière (Incofin). In het adviesorgaan zetelen vertegenwoordigers uit de financiële sector, de sociale economie en de academische- en ondernemerswereld. ‘Met impactfinanciering versnellen bedoelen we ook dat we kapitaal slimmer moeten maken, in de zin dat verschillende vormen van kapitaal meer moeten gaan samenwerken’, duidt Serneels die brede samenstelling.
Op acht november organiseert IFB zijn tweede Belgian Impact Day, onder het motto ‘Redefine Finance, accelerating Finance as a Force for Good’. Meer dan een gezellig theekransje onder de who’s who in het impactwereldje, maakt IFB-topman Frederik Van Den Bosch zich sterk. ‘Het gevaar is dat we op metaniveau blijven kletsen over de uitdagingen en de mogelijkheden. Uiteindelijk moet je het wel terugbrengen naar de praktijk en wat dit pakweg betekent voor banken en hun klanten. Bedoeling is echt te luisteren naar de markt, naar de positieve verhalen, maar ook naar de vragen en de kritiek die er ongetwijfeld is.’
Tien procent impact
IFB bracht vorig jaar een rapport uit waarin impactbeleggen, afhankelijk van de meetmethode, op één tot 2,5 procent van de markt wordt geschat, goed voor ongeveer tien miljard euro aan beheerd vermogen. Daarbij werd de ambitie gelanceerd om dit aandeel op te drijven tot tien procent tegen 2030. ‘Zo wordt impact een onbetwist onderdeel van de markt’, aldus Serneels.
Vandaag zijn vooral kleinere, meer risicovolle private equity- en venture capital-fondsen met impact bezig. ‘Met die spelers alleen gaan we er nooit komen’, klinkt het bij IFB. ‘Dat betekent dat we breder moeten kijken, terwijl we wel de authenticiteit van het impactverhaal moeten bewaken. Het moet gaan over echte maatschappelijke meerwaarde, geen impact washing dus.’
Wat houdt banken, pensioenfondsen en verzekeraars eigenlijk tegen? ‘Die willen natuurlijk voorzichtig omgaan met het geld van hun klanten’, toont Van Den Bosch begrip. ‘Misschien is er nog te weinig bewijs van de rendementen uit het verleden. Daardoor blijft de perceptie bestaan dat impact ten koste gaat van financieel rendement. Daar vind je voorbeelden van, maar ook een pak van het tegendeel. Sterker nog, je kan ook aantonen dat impact je business en op termijn je rendement verbetert.’
Regulering
Een andere belangrijke drempel is de regulering. Veel investeringen met grote maatschappelijke impact worden als te risicovol of te weinig liquide beschouwd door de regelgever om ze aan te bieden aan particuliere beleggers. ‘Een aantal banken hebben al veel werk gestoken in het uitzoeken van hoe ze dit impactverhaal kunnen invullen voor een breder publiek’, weet Serneels.
Ook het SFDR-kader wringt soms. Dat zijn de Europese regels rond transparantie op het vlak van duurzaamheid. Zogenaamde Artikel 9-fondsen stellen duurzame doelstellingen en moeten voldoen aan de strengste verplichtingen. Vreemd genoeg toont recent onderzoek van Forum Ethibel dat heel wat impactfondsen niet tot die categorie behoren.
Is die indeling dan wel nuttig voor het impactverhaal, dat nochtans de meest duurzame variant van investeren heet te zijn? Of zaait ze alleen maar verwarring en is er nood aan een eigen impactcategorie? ‘Het is goed dat de Europese Commissie een consultatieronde organiseert’, reageert Van Den Bosch. ‘Wellicht is het beter om nu in de eerste plaats voort te bouwen op de regels die bestaan. Als de transparantie wordt verhoogd en de definities worden duidelijker, dan wordt het onderwerp ‘impact’ automatisch makkelijker. Maar ooit mag er misschien wel een Artikel tien of elf komen.’
Groene staatsbon
Op de Belgian Impact Day zullen ook voorbeelden uit het buitenland aan bod komen. Zo bestaan er in Frankrijk zogenaamde 90-10 pensioenfondsen, waar geld van twee miljoen Fransen inzit. ‘tien procent van het kapitaal moet naar niet-genoteerde sociale ondernemingen gaan. Als ze de keuze krijgen, kiezen veel mensen daarvoor.’
In Nederland beleggen pensioenfondsen gemiddeld vier tot acht procent van hun middelen via een impactstrategie. ‘Die waren tien jaar geleden ook allemaal terughoudend, het is mooi om zien hoe onbekend daar ondertussen bemind is geworden. Dit toont aan dat het kan.’
En in het Verenigd Koninkrijk geeft de overheid Green Gilts uit, een impactstaatsbon zeg maar. Misschien een ideetje voor minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V), die een keynote geeft op de Belgian Impact Day.