Oprichter van Kounselor Consulting, Vlerick docent en auteur Jan Longeval wijst algoritmehandel aan als medeschuldige voor de enorm snelle beurscrash. Bovendien pleit hij ervoor om de markten nu enige tijd te sluiten.
De beurzen zijn in volle paniekmodus. Op het moment van schrijven gaan zowel de VS als Europa meer dan 10 procent onderuit. Longeval: ‘De bewegingen worden uitvergroot door de dominantie van de algoritmehandelaars, die verantwoordelijk zijn voor 75 procent van de totale beurshandel. Algoritmes versterken bestaande koersbewegingen. Massale QE en renteverlagingen, zoals de bazooka die de Fed op zondag bovenhaalde, zijn traditionele recepten die geen rekening houden met de nieuwe keuken.’
Longeval denkt dat dit een totale capitulatie is: ‘alles wat verkoopbaar is, wordt verkocht. Het feit dat de Fed zo drastisch reageert, heeft de omgekeerde psychologische reactie. De Fed geeft de indruk zelf te panikeren. De paniekmodus is nu totaal.’
Beleggers
Longeval denkt dat dit zeer nefast is voor beleggers, die ofwel al die jaren afwezig zijn gebleven ofwel te laat zijn ingestapt. Volgens hem moet een onafhankelijke commissie uitzoeken wat alle factoren achter de crash zijn. ‘Ik pleit al lang voor een soort Tobintaks om flitshandel tegen te gaan. De algoritmes hebben zeker de omvang van de daling versterkt. Het is toch absolute waanzin om een situatie te tolereren waarin nagenoeg de hele beurshandel door algoritmes wordt ingenomen? In ondergeschikte mate heeft ook het stijgende belang van passief beheer hier een hand in.’
Longeval raadt beleggers wel af om in dergelijke paniekbewegingen te verkopen. ‘Dat zou zeer onverstandig zijn, en is nooit een goede beslissing gebleken. Je zou schijf per schijf kunnen bijkopen als je een tegendraadse belegger bent. Of je dat doet in ETF’s of individuele lijnen hangt af van je DNA als belegger, maar stock pickers concentreren zich best op kwaliteitsbedrijven. Kijk uit met sectoren die het zwaarst getroffen worden door de crisis zoals de bank- en de luchtvaartsector. Ik zeg niet dat ze failliet zullen gaan zoals in 2008, maar ze worden wel gesqueezed in de huidige situatie.
Bedrijfsobligaties kunnen in deze context weinig bescherming bieden, ook investment grade niet omdat de kwaliteit fors is achteruitgegaan alsook de liquiditeit. Ik heb al ruim op voorhand gewaarschuwd om deze posities af te bouwen ten voordele van overheidsobligaties uit Duitsland en de VS, de enige veilige havens van de obligatiemarkt.’
Beurs sluiten
Longeval denkt dat het een goed moment is om in de huidige omstandigheden de beurshandel enige tijd op te schorten. Dat zou volgens hem de rust wat kunnen doen terugkeren, en bovendien de algoritmische handel aan banden leggen tot er meer duidelijkheid is.
Goud
Tot slot vermeldt Longeval ook de plaats van goud in een gespreide portefeuille. ‘Fysiek goud deelt aanvankelijk mee in de klappen van een baisse, net als in 2008, maar zal alras zijn rol opnemen van veilige haven in een dergelijke omgeving. Goudmijnaandelen doen dat veel minder. Ze zijn meer gecorreleerd met de aandelenmarkt dan met de goudprijs. Tijdens de depressie van de jaren 30 presteerde Homestake Mining, de grootste goudproducent van zijn tijd, weliswaar uitstekend. De goudprijs van die periode vertelt ons weinig, want die was toen nog bepaald door de overheid. Over zilver is Longeval niet enthousiast: goud is een edelmetaal met nagenoeg geen industriële toepassingen, zilver daarentegen is een halfedelmetaal en de helft van de vraag is afkomstig van industriële toepassingen, die nu midscheeps geraakt worden. De goud/zilver ratio aanhalen als argument om zilver te kopen, vind ik krakkemikkig als redenering.’