Zoals in aanloop naar Prinsjesdag al werd aangekondigd, wil het kabinet-Rutte de belastingdruk op arbeid en vermogen structureel meer in evenwicht brengen. Het gaat daarbij om het tarief vennootschapsbelasting, een versnelde afbouw van de zelfstandigenaftrek en het afschaffen van de doelmatigheidsmarge gebruikelijk loon voor directeur-grootaandeelhouders (dga’s).
Doel hiervan is het verkleinen van de verschillen in belastingdruk tussen werknemers en ondernemers, die de afgelopen jaren meer uit elkaar is gegroeid. Dat blijkt uit de ontwerp-begroting 2023, die minister Kaag (foto) van Financiën vanmiddag aan het parlement heeft aangeboden. De voorgenomen versobering levert het kabinet jaarlijks 5 miljard euro extra belastinginkomsten op.
Daarnaast worden aanpassingen doorgevoerd in box 3 van het in Nederland gehanteerde boxenstelsel. Zo wordt het heffingvrij vermogen verhoogd naar 57.000 euro. Maar bij grotere vermogens dient meer belasting te worden betaald. Zo zal het tarief van die belasting worden verhoogd van 31 nu naar 34 procent in 2025.
Jubelton afgeschaft
Tevens wordt de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning - ook wel bekend als jubelton - verlaagd in 2023 en per 2024 zelfs volledig afgeschaft. Het algemene tarief in de overdrachtsbelasting wordt daarentegen verhoogd van 8 naar 10,4 procent voor woningbeleggers of bij de aanschaf van een bedrijfspand.
De opbrengst van deze lastenverzwaringen zal deels worden teruggesluisd, onder meer ten behoeve van structurele maatregelen waar het midden- en kleinbedrijf (mkb) van profiteert, aldus het ministerie van Financiën. Er wordt structureel 600 miljoen euro uitgetrokken om de werkgeverslasten van bedrijven te verlagen en investeringen aantrekkelijker te maken. De aanpassingen in box 2 in 2024 helpen daarbij, een lagere Aof-premie voor kleine werkgevers, en de Energie-investeringsaftrek (EIA), Milieu-investeringsaftrek (MIA) en de Werkkostenregeling worden uitgebreid.
Focus op koopkrachtbehoud
Daarnaast heeft het ministerie aangekondigd dat, zoals voorgenomen, bij de belastingheffing in box 3 zal worden uitgegaan van de werkelijke verdeling van spaargeld, beleggingen en schulden. Hiermee wordt afscheid genomen van het fictieve rendement waar jarenlang van is uitgegaan en dat door de Hoge Raad als onrechtmatig werd betiteld, omdat het met name spaarders in een nadelige positie bracht door de lage rente in verhouding tot het ingeschatte fictieve rendement.
Kleine spaarders die indertijd bezwaar hebben gemaakt tegen de heffing in box 3 worden gecompenseerd. Dat kost het kabinet iets meer dan 4 miljard euro, waarvan overigens meer dan de helft terecht zou komen bij belastingplichtigen met een vermogen in box 3 van meer dan 200.000 euro. Het kabinet laat weten dat prioriteit bij de bestaanszekerheid van mensen ligt die ‘nu al moeite hebben de rekeningen te betalen en er is daarom gekozen voor een omvangrijk koopkrachtpakket’.
Minimumloon: 10 procent omhoog
Het kabinet heeft aangekondigd 18 miljard euro te willen uittrekken voor een herstelpakket in het lucht van inflatie, zeer hoge energiekosten en kosten van voedsel en levensonderhoud. Zo komt er een energieplafond en gaat het minimumloon en de toeslagen per 1 januari omhoog met 10 procent. Ook de huurtoeslag, de zorgtoeslag en het kindgebonden budget stijgen.
Om deze steunmaatregelen te bekostigen zijn er extra inkomsten nodig. Die wil het kabinet halen uit btw en gasbaten, terwijl de vennootschapsbelasting stijgt van 15 naar 19 procent en de vermogensbelasting in box 3 stijgt van 31 naar 34 procent.
Het kabinet deelt de brede maatschappelijke opvatting in Nederland dat het aandeel van (zeer) vermogende burgers ten opzichte van de rest van de bevolking zeer sterk is toegenomen. De regering wil daar komende jaren wat aan gaan doen. Wat precies, is tot dusver slechts op hoofdlijnen duidelijk. Staatssecretaris van Rij van Belastingzaken heeft carte blanche gekregen om met een voorstel te komen.
Van Rij zegt vandaag in een gesprek met het FD ‘best wel trots’ te zijn op de wijze waarop men nu de balans tussen arbeid en vermogen gaat terugbrengen.
Gerelateerde artikelen in Investment Officer:
- ‘Het is goed dat het kabinet nu inkomen uit vermogen aanpakt’
- Analyse: terwijl rijken flaneren, werkt kabinet aan masterplan
- Vermogensaanwas- of vermogenswinstbelasting? That is the question
- Hoge Raad: spaartaks in strijd met het eigendomsrecht
- Kabinet verhoogt belasting voor rijke particulier en ondernemer