Meer dan 8 procent van de beleggingsrekeningen in Luxemburg is momenteel bevroren. Het gaat om ongeveer 86.000 rekeningen van beleggers uit Europa en de rest van de wereld. Voornaamste oorzaak is dat financiële instellingen nalaten een adequate due diligence uit te voeren.
Het probleem is tijdens een recente sectorconferentie aan het licht gebracht door Marco Zwick, directeur van de Luxemburgse toezichthouder op onder meer beleggingsfondsen. Zwick gaf aan dat veel rekeningen zijn geblokkeerd na antiwitwascontroles (AML), maar benadrukte dat de blokkades veelal niet gerelateerd zijn aan AML-kwesties. De Cssf bereidt nieuwe maatregelen voor om deze situatie op te lossen, aldus Zwick. Daarbij gaf hij aan dit te willen doen in nauwe samenwerking met sectorwerkgroepen over dit thema.
Een recent onderzoek van de Financial Action Task Force (FATF), de toonaangevende wereldwijde AML-organisatie, bevestigt dit probleem. In september uitte de FATF kritiek op het failed due diligence, ofwel “ontoereikende klantenonderzoek” door financiële instellingen in Luxemburg. Dat raakt een aanzienlijk aantal beleggers, inclusief die in Luxemburgse beleggingsfondsen.
Bevroren rekeningen in Luxemburg
Het internationale karakter van de Luxemburgse markt voor beleggingsfondsen maakt het vaak lastig voor dienstverleners om beleggers wereldwijd bedienen. Uit een recent onderzoek naar bijvoorbeeld private debt-fondsen blijkt dat iets meer dan de helft van de klanten van buiten Europa komt.
‘Dat de FATF in algemene conclusies tevreden is over Luxembourg is natuurlijk leuk’, zei Derek Russell, directeur bij JTC, een financiële dienstverlener in Jersey, ‘maar als wij in gesprek zijn met bijvoorbeeld een belegger in Griekenland, of een familiekantoor in Brazilië, dan hebben zij er weinig aan als wij dan moeten proberen de herkomst van die fondsen, dat geld te bepalen. Wij moeten moeilijke gesprekken voeren met investeerders. Tegelijkertijd zetten onze klanten ons onder druk. Weet je, fondsenwerving is moeilijk. We moeten deze mensen zo snel mogelijk in het fonds binnenhalen voordat ze van gedachten veranderen. Ze gaan immers heel makkelijk naar een fonds in Delaware of de Kaaimaneilanden, waar het misschien een beetje makkelijker voor hen is om binnen te komen vanuit een AML-perspectief.’
Geen cijfers voor Nederland en België
Navraag bij toezichthouders in Nederland en België geeft aan dat daar geen officiële cijfers bekend zijn over het aantal bevroren rekeningen. De Belgische FSMA zegt niet te beschikken over cijfers over het aantal bevroren rekeningen en wil niet reageren op de situatie in Luxemburg. Ook in Nederland zijn geen officiële cijfers bekend.
Een woordvoerder van DNB benadrukt dat ze al geruime tijd met de banken en andere instellingen in gesprek zijn over de toepassing en implementatie van onder meer de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme) en de Sanctiewet. ‘In Nederland biedt de wetgeving “open normen”, en dat betekent dat de instellingen zelf in hoge mate verantwoordelijk zijn voor allerlei maatregelen. Wij houden toezicht op het aanwezig zijn van adequate middelen en processen bij partijen, zodat ze zelf de vereiste controles kunnen uitvoeren’, aldus de woordvoerder.
Meer aandacht nodig voor CFT
Zwick (Cssf) richtte zich tijdens de genoemde conferentie nog met andeere kritiekpunten tot de sector. Een daarvan gold de financiering van terrorisme. ‘We willen terrorisme natuurlijk niet financieren, maar we zien dat er meer behoefte is aan begrip en voorlichting’, zei hij, waarbij hij verwees naar de FATF-aanbevelingen. Er wordt verwacht dat er meer advies over CFT-maatregelen zal komen van CFF, de Luxemburgse financiële inlichtingendienst, en andere Europese en Luxemburgse autoriteiten.
Tot slot besprak Zwick de opmerkingen van de FATF die gericht zijn op de toezichthouder zelf. Hij erkende dat de Cssf kritiek heeft gekregen, omdat ze te mild zou zijn bij het publiceren van sancties. ‘We zouden uitgebreider moeten publiceren over tekortkomingen van bedrijven als we boetes uitdelen’, aldus Zwick. ‘Bij publicatie moeten we duidelijk maken of het om AML- of CFT-kwesties gaat en meer details verstrekken, zodat de markt beter geïnformeerd is en ervan kan leren.’
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- Failed due diligence causes mass investor freeze in Luxembourg
- ‘Beloon de klant voor actieve medewerking aan KYC’
- CSSF vraagt buitenlandse bijkantoren naar AML-opzet