Schuldpapier van bedrijven met een slechte kredietwaardigheid heeft het zwaar te verduren. Dat geldt vooral voor indextrackers (ETF’s). Zij hadden in de afgelopen week tot en met woensdag een uitstroom van 10,9 miljard dollar, zo blijkt uit gegevens van dataverzamelaar EPFR.
Tegelijkertijd schoten de shortposities omhoog, zowel voor junk bonds als voor high yield-obligaties. Door de uitverkoop liep het effectief rendement (de yield) op zulk schuldpapier op. Voor beleggers betekent dat dat de koersen gedaald zijn, en voor bedrijven dat de financieringskosten toenemen.
De storm, die aan het einde van de week weer ging liggen, was veroorzaakt door de oplopende inflatieverwachting en de daarmee samenhangende verwachting dat de Amerikaanse tienjaarsrente snel naar 3 procent beweegt.
Toch ziet obligatiestrateeg Jeroen van den Broek (foto) van ING nog steeds de nodige spanning in de markt, zo zegt hij tegenover de Nederlandse krant Het Financieel Dagblad: ‘Met de “sell-off” aan de aandelenkant zijn we heel dicht in de buurt gekomen van een stevige correctie op de obligatiemarkt. En dat had gedwongen verkopen met zich meegebracht.’
Dat betekent volgens hem dat als ETF’s de uitstromen niet meer kunnen opvangen, de beheerders ervan gedwongen worden grote volumes onderliggende obligaties in één keer te verkopen. Maar gelet op de illiquiditeit van de markt, kan dat niet opgevangen worden. Hierdoor kun je forse correcties krijgen, zoals rond de jaarwisseling van 2015/2016 ook al het geval was.
Verantwoordelijk hiervoor zijn naar het oordeel van obligatiebeleggers de centrale banken. Zo slokt de ECB met haar opkoopprogamma elke week ongeveer voor 1,5 miljard euro aan relatief veilige bedrijfsobligaties op. Dat stuwt de prijs en drukt het rendement, waardoor beleggers hun heenkomen zoeken naar meer risicovolle beleggingen.
Sommige fondsbeheerders zijn daar blij mee, zoals Sander Bus van Robeco. Hij zegt tegenover het FD dat de tijd voorbij is dat de centrale banken de prijzen van assets bepalen. ‘Nu krijgt de markt weer wat meer vrij spel. Dan krijg je periodes van volatiliteit en natuurlijke correcties, en slechte bedrijven gaan wegvallen. Dat mechanisme ontbrak de afgelopen jaren.’
Bus verwacht niet dat de recente tik snel een groot vervolg zal krijgen, daarvoor zijn de economische omstandigheden te gunstig. Veel bedrijven hebben van de aanhoudende hausse geprofiteerd om goedkope financiering voor lange tijd vast te leggen, en zullen dus pas in de problemen komen als ze over een paar jaar tegen hogere kosten moeten herfinancieren.
De fondsbeheerder relativeert ook de hevigheid van de correctie. ‘Per saldo zijn de koerswinsten van januari weg, en de risico-opslagen zijn terug op het niveau van november. Donderdag en vrijdag trok de vraag naar high yield ook alweer aan.’
Een echte grote koersval zit er voorlopig niet in, denken de beleggers. De bodem die de ECB onder de markt heeft gelegd, is vooralsnog stevig. Maar steeds meer partijen kiezen wel voor een meer defensieve strategie.