‘Onderinvesteringen in kernenergie zorgen nu voor kansen’

Een durfkapitaalfonds met de focus op kernenergie, het is geen alledaagse verschijning. Toch ontstaat er in België zo’n fonds. Drie ervaren rotten uit de wereld van de start-ups en private equity richtten Nuketech op.

Met dat fonds willen ze investeren in start-ups die werken rond kernenergie, volgens hen een cruciale component in een duurzame energietransitie. De focus ligt daar op ondersteunende diensten, van robots die kerncentrales onderhouden tot software-systemen. Volgens partner Mathieu de Lophem zou België wel eens het Eldorado van de nucleaire tech kunnen worden.

Waarom richten jullie een fonds op met de focus op kernenergie?

Kernenergie heeft de laagste CO2 uitstoot van alle manieren van energieopwekking. Het is controleerbaar, en dus niet afhankelijk van de wind of de zon, zoals heel wat andere hernieuwbare bronnen. Je kan kerncentrales ook overal plaatsen, je bent dus niet afhankelijk van aanwezigheid van pakweg een meer of rivier, zoals bij een stuwdam. Kernenergie heeft dus zijn plaats, naast andere hernieuwbare bronnen, in het tegengaan van klimaatverandering. We zijn niet tegen andere hernieuwbare energie, maar kernenergie moet een rol krijgen.

Wat kernenergie uniek maakt is dat er historisch veel politieke tegenstand tegen bestaat. Dat zorgt op zijn beurt voor een gebrek aan talent. Universiteiten leveren praktisch geen experts kernenergie meer af. Maar als we in 2050 net zero willen halen, dan moet energieopwekking door kernenergie verdubbelen. Technologie kan daarop een antwoord bieden. We moeten de werking van kerncentrales robotiseren, automatiseren en digitaliseren om arbeidstekorten op te vangen.

Door het negatieve imago van kernenergie is er ook ondergeïnvesteerd in de sector. VC investeringen in kernenergie zijn voor 2020 praktisch onbestaande. Maar nu groeit het snel. Daarom is de timing ook zo goed voor dit fonds. Historisch is er weinig geïnnoveerd en geïnvesteerd, maar er is nu een kans om dat tij te keren. En dat levert opportuniteiten op.”

Waarom de focus op één sector?

Een traditioneel VC fonds zal zich inderdaad focussen op iets als SaaS of IoT. Ze richten zich dus op één oplossing, maar hun start-ups werken in allerhande sectoren. Wij doen het omgekeerde. We richten ons op één vertical, en heel wat verschillende oplossingen. De kansen in deze sector zijn namelijk zo groot, dat die aanpak zijn vruchten zal afwerpen.

Zijn er wel genoeg kansen in de kernenergie voor een, relatief bescheiden, VC fonds?

Als je kernenergie zegt, dan denken mensen al snel aan enorme CAPEX en R&D cycli. Niet onmiddellijk de ideale omgeving voor een VC fonds. Maar dat is niet wat Nuketech doet. Wij richten ons op alle ondersteunende diensten voor kernenergie, denk maar aan software, hardware, IoT, robotics of nieuwe materialen. Er ontstaan natuurlijk ook start-ups die nieuwe soorten reactoren bouwen, en we sluiten niet uit dat we daar investeringen in zullen doen, maar daar ligt onze focus niet.

In de ondersteunende diensten bestaan er meer dan genoeg early-stage start-ups om ons fonds te voeden. We hebben een lijst van 100 start-ups op onze radar staan, en we krijgen elke week nog eens 4 à 5 nieuwe dossiers binnen. We investeren in drie verschillende werven: het bouwen van nieuwe centrales, het onderhouden van bestaande installaties en het afbreken van oude sites en afvalverwerking. Dat gaat van een start-up die software maakt om kennismanagement te doen voor kerncentrales, want je wil niet dat er kennis verloren gaat als iemand op pensioen gaat. Maar we bekijken evengoed een robot die de buizen van kerncentrales inspecteert en opruimt.

Is jullie fonds niet kwetsbaar voor politieke risico’s?

Dat kernenergie recent werd erkend als hernieuwbare energiebron door de EU is alvast een goed teken. Dat geeft ons een graad van zekerheid. In heel wat landen zien we ook politieke verschuivingen. In België zag je een transformatie van de publieke opinie. Een meerderheid van de Belgen zijn nu voor kernenergie als een element in onze energiemix. Landen als Frankrijk zijn altijd relatief positief gebleven over kernenergie.

Mocht het echter toch fout gaan, en we een backlash zien tegen kernenergie, dan nog kunnen we daar economisch voordeel uit halen. We richten ons namelijk ook op start-ups die helpen bij het ontmantelen van oude kerncentrales. Tegen 2040 zou die markt 150 miljard euro bedragen. Daarnaast is er de markt voor het opslaan en verwerken van afval. Er zal altijd een markt voor kernenergie zijn. Ik hoop dat de toekomst positief is, en dat we nieuwe centrales zullen bouwen. Maar zelfs als dat niet gebeurt, dan blijven er grote markten voor ons over.

Hoe ondersteunt het fonds de start-ups waarin het investeert?

Ik en één van mijn partners, Guerric de Crombrugghe, hebben allebei een start-up opgericht. Wij bieden veel ervaring aan andere ondernemers. De derde partner, Amaury de Hults, zorgt dan weer voor kennis rond de energiemarkt. We bouwen nu ook een netwerk van wetenschappers op om de start-ups met de meer technische kanten te helpen. In België hebben we bijvoorbeeld nauwe banden met het SCK CEN in Mol, één van de grootste onderzoekscentra rond kernenergie in de wereld. De partners vullen de softe elementen in, zoals het opzetten van een team of product-market fit vinden. De wetenschappers vullen de harde, technologische kwesties in.

Waarom het fonds oprichten in België, en niet een land als Frankrijk, met een grotere kernenergiesector?

België is één van de eerste landen die kernenergie introduceerde na de tweede wereldoorlog. Dat maakt dat we een heel netwerk van industriële partijen hebben die mooie commerciële partners kunnen zijn voor onze start-ups. Daarnaast hebben we ook een onderzoekscentrum als het SCK CEN hier. Dit is niet zo gekend, maar België heeft een vrij zeldzame combinatie van middelen waarmee we zo’n start-ups kunnen ondersteunen. Wie weet kunnen we zelfs een El Dorado worden van start-ups in de kernenergie.

Hoe ziet de toekomst van het fonds eruit?

Hopelijk doen we voor de zomer of net erna de eerste close. We zitten al bij drie start-ups in de due diligence fase. Als Nuketech 1 succesvol blijkt, dan hebben we al vervolgfondsen in gedachte. Het zou interessant zijn om een groter fonds op te zetten, want zo kunnen we in meer mature start-ups investeren. Daarnaast zijn er veel nucleaire technologieën die ook in andere sectoren gebruikt worden, zoals de medische of in ruimtevaart. Als we daar in de toekomst iets rond kunnen doen, dan zou dat geweldig zijn. De ideeën zijn er, maar nu moeten we Nuketech 1 goed afronden.