Professionele partijen als banken en asset managers die exposure nemen naar bitcoin. Kan dat eigenlijk wel, als je tegelijkertijd zegt dat je ESG-criteria en het aanpakken van de klimaatverandering hoog in het vaandel hebt staan? Nee, zeggen de critici: want het “minen” van bitcoins kost meer dan de hele elektriciteitsvoorziening van Nederland in een jaar.
Martin Walker, director of banking and finance at the Center for Evidence-Based Management van de Londen School of Economics, ging deze maand de polemiek aan: zijn deze twee trends wel te verenigen met elkaar? Nee, stelde hij. Cryptocurrencies zijn een unieke asset class. Ze geven geen coupon of dividend en geven de eigenaren geen eigendomsrechten. Ze geven daarentegen wel ongekende rendementen.
Op gespannen voet
Zo is bitcoin, de grootste cryptocurrency van allemaal, met 300 procent gestegen sinds 2020. stellar en dogecoin doen met 100 procent ook verdienstelijk mee. Inmiddels zijn ook grote professionele partijen als Morgan Stanley en BlackRock op de trein gestapt. Ook zij zoeken exposure naar cryptocurrencies, als antwoord op de dreigende inflatie en als bron van rendement.
Maar dat belang staat op gespannen voet met een ander belang waar de sector zich toe bekend heeft: ESG. In een recent onderzoek onder 600 beslissers in de asset management, zei 99 procent nog dat ESG-criteria snel aan belang (moeten) winnen.
Maar, vraagt Martin Walker zich in het artikel Can investors embrace both cryptocurrencies and ESG? af, als dat zo is, hoe verhoudt zich dat dan dat met de aantrekkingskracht en het nemen van exposure naar cryptocurrencies? Deze munten, die “gemaakt” worden door zogenaamde “mining” vreten energie en veroorzaken bovendien een zeer forse CO2-uitstoot.
Volgens onderzoek van Digoconomist stoot de productie van crypto-munten evenveel C02 uit als Nieuw Zeeland voor verantwoordelijk is en wordt evenveel elektriciteit verbruikt als landen in de orde van grootte van 18 miljoen mensen, zoals Nederland. Walker stelt in zijn artikel dat het processen van een transactie van een bitcoin te vergelijken is met 722.705 transacties door een Visa Card.
infografiek: Annual electricity consumption (Twh per year) by country with Bitcoin added
Tegenstanders van deze aanname zeggen dat voor het minen van crypto’s vooral hernieuwbare energie wordt gebruikt. Dat is niet onjuist, stelt de Universiteit van Cambridge op basis van onderzoek. Maar het grootste deel van de mining van crypto’s vindt plaats in China en dat gebeurt daar met gebruikmaking van de energie van koleninstallaties. In de VS wordt veel natuurlijk gas gebruikt, maar dat blijkt een bijproduct te zijn van schaliegas, waarschuwt de Universiteit van Cambridge.
Behalve in strijd met de “E” van ESG, is het ook in strijd met de “S”, stelt Walker in zijn artikel. Het zorgt niet voor inclusie, maar voor exclusie van kwetsbare groepen. Ook wordt erop gewezen dat bitcoins vaak gebruikt worden door criminelen om belasting te vermijden of zwart geld wit te wassen.
Consument wordt er niet wijzer van
Daarnaast wijst hij erop dat crypto-munten voor de meeste consumenten geen bescherming bieden. Ze zijn te volatiel, terwijl prijzen worden gemanipuleerd door onjuiste informatie die moedwillig verspreid wordt. De transacties vinden bovendien plaats op niet-gereguleerde markten.
Walker schrijft dat crypto-munten en ESG-criteria eigenlijk niet te verenigen zijn en dat niet het goed voor te stellen is dat een pensioenfonds of asset manager - tegen de achtergrond van hun ESG-beleid - exposure naar cryptocurrencies kunnen nemen. Daar wordt overigens niet eensluidend over gedacht. Recent meldde Fondsnieuws dat CFA van mening is dat crypto’s in een professionele portefeuille thuishoren.
Meer achtergronden op Fondsnieuws:
- Han Dieperink: waarom Tesla de bitcoin koopt
- CFA: crypto’s horen thuis in professionele portefeuille