Klimaatverandering is in de financiële industrie op korte tijd bovenaan de agenda gekomen. Het is echter zo’n enorme uitdaging dat veel spelers nog zoekende zijn hoe ze hun steentje kunnen bijdragen en hoe ze deze uitdaging het hoofd kunnen bieden. Robeco ging via zijn Global Climat Survey-rapport op zoek naar waar de financiële wereld vandaag staat rond klimaatverandering. En de resultaten ervan geven aan dat er een enorme vooruitgang is geboekt maar desondanks nog veel werk aan de winkel is.
Investment Officer had een gesprek met Lucian Peppelenbos, sinds oktober 2020 klimaatstrateeg bij Robeco en één van de bezielers achter de rondvraag.
Eind maart publiceerde Robeco voor het eerst zijn Global Climat Survey waarin het bij 300 spelers uit de vermogensindustrie, goed zijn het beheer van 20% van de wereldwijde activa, peilde in hoeverre ze met klimaatverandering bezig zijn en waar ze de opportuniteiten en uitdagingen zien. U kunt deze studie hier downloaden. Het is de bedoeling om jaarlijks met een dergelijke studie uit te pakken.
Waarom hebben jullie dit onderzoek gedaan?
Peppelenbos: ‘We wilden opmeten waar de markt staat op het vlak van klimaatverandering en de integratie ervan in beleggingsstrategieën. Bovendien wilden we weten wat de uitdagingen zijn en dat beschikbaar stellen aan de financiële community. Deze bevindingen kunnen we nu zelf gebruiken in gesprekken met onze klanten en in de ontwikkeling van onze producten.’
Welke reacties hebben uw rapport binnen de industrie losgemaakt?
Peppelenbos: ‘Twee reacties voeren de boventoon. Enerzijds dat de bevindingen heel herkenbaar zijn. Het is duidelijk dat klimaatverandering een hot topic is voor veel beleggers. Anderzijds zien veel financiële instellingen dat ze niet alleen zijn met hun vragen en bemerkingen. Interessant vonden ze het inzoomen waar de behoeftes liggen en waar het vastloopt.’
Is er nog veel werk aan de winkel binnen de financiële industrie?
Peppelenbos: ‘Aan de ene kant blijkt duidelijk uit het onderzoek dat er een enorm engagement en ambitie is. Daar gaan we volop mee aan de slag. Aan de andere kant is er een gebrek aan kennis, aan helderheid en standaarden. Er zijn nog zoveel vragen en uitdagingen zoals het behandelen van emissiedata en de in ontwikkeling zijnde frameworks.’
Hoe pakt u binnen Robeco het klimaatvraagstuk aan?
Peppelenbos: ‘We hebben intern een comité klimaatverandering opgezet waarin elke divisie binnen Robeco is vertegenwoordigd. Mijn rol als klimaatstrateeg is ervoor te zorgen dat de klimaatstrategie in al die divisies zoals beheer, risicomanagement, dataonderzoek, research,… wordt uitgewerkt en uitmondt in een coherente totaalstrategie.
Klimaatverandering vergt een andere manier van werken: het is meer kijken in de toekomst, inprijzen van klimaatrisico en -transitie, werken met nieuwe data, gebruik van andere onderzoeksmethodes, nieuwe modellen en dat moet samen met analisten, portfoliobeheerders, risicomanagement,… gebeuren.’
Bent u ook pro-actiever?
Peppelenbos: ‘Het gaat niet alleen om het integreren vanuit risicoperspectief, het gaat juist ook om het aanjagen van de transitie want het grootste risico is namelijk dat we niets doen of dat de vooruitgang veel te langzaam gaat. Het vinden van de opportuniteiten om in te beleggen is belangrijk maar ook het aanporren van bedrijven om stappen in de goede richting te blijven zetten.
En dat betekent dat je goed moet kunnen analyseren waar bedrijven staan in de transitie: hoe staat het met hun transition readiness. En daarop moet je je beleggingen op aanpassen maar ook je engagement en je stembeleid. Dit type werk neemt enorm toe en wordt almaar relevanter.’
Hoe gaat dit praktisch?
Peppelenbos: ‘Veel partijen zijn bezig met de net zero emissiedoelstelling tegen 2050 en dat moet vertaald worden in concrete doelen en acties, maatregelen die nu dus moeten worden genomen via de net zero roadmap. Dit werk is momenteel heel belangrijk voor veel partijen. En voor ons is het belangrijk te begrijpen hoe bedrijven of landen ervoor staan om die transitie in de praktijk te brengen.
Tevens moet men het onderscheid kunnen maken tussen winnaars en de verliezers van de transitie. En dat te integreren in je beleggingen en je engagement.’
Wat houdt de net zero roadmap precies in?
Peppelenbos: ‘Met onze net zero roadmap zijn we hard aan de slag en we zullen die voor de klimaattop in Glasgow (november 2021) publiceren. Dat zal een combinatie van doelstellingen en te nemen acties zijn en een belangrijk onderdeel daarvan is ons engagement naar bedrijven toe. Als bedrijven binnen bepaalde termijn niet voldoen aan onze verwachtingen dan kunnen we posities afbouwen, een soort escalatiebenadering.
We hebben al een dergelijke benadering voor de palmolie-industrie maar we gaan dat breder maken naar het klimaat.’
Wat ziet u als de grootste uitdaging op klimaatvlak?
Peppelenbos: ‘Het laatste jaar merken we op dat er heel wat beloftes zijn gemaakt zowel door bedrijven als door overheden. Rond 70% van de werelwijde uitstoot zou reeds gelinkt zijn aan de net zero doestellingen van 2050. Deze beloftes zijn belangrijk. Sommige landen hebben dat vastgelegd in wetgeving en bedrijven in aandeelhoudersresoluties.
De grote uitdaging is echter om die beloftes om te zetten in actie van nu tot 2030. In een VN-rapport waarin wordt gekeken naar alle klimaatbeleid in de wereld vandaag zal dit tegen 2030 voor een reductie van 0,5% graden zorgen maar dat is ruim onvoldoende. Wij als belegger hebben alle tools die we nodig hebben om dit te kunnen aanjagen.’
Wordt er in de financiële wereld te weinig rekening gehouden met het klimaatrisico?
Peppelenbos: ‘Er is reeds veel werk verricht sinds de TCFD-aanbevelingen in 2017 (Task Force on Climate-related Financial Disclosures, nvdr). Heel het thema heeft sindsdien een enorme vlucht genomen, onder meer aangedreven door de toezichthouders.
En veel partijen hebben al sterke risicomodellen maar er is nog veel werk te verrichten. Voor lange termijn staatsobligaties van 50 jaar of meer wordt klimaatrisico niet meegenomen in het prospectus: een mooi voorbeeld van een onderbelichting van het klimaatrisico.
Hoewel de bewustwording groeit en men bezig is de modellen te verfijnen en uit te bouwen, kan men er niet vanuit gaan dat alle risico’s van klimaatverandering reeds ingeprijsd zijn. Dat is logisch omdat ze in de economie zelf nog niet zijn ingeprijsd.
De gemiddelde CO2-prijs in de wereld is 2 USD per ton terwijl de werkelijke kosten van CO2-emissies vele malen hoger zijn. Die worden geschat op 40 tot 50 USD per ton.’
Hoe ziet u de klimaattransitie in uw beleggingsfondsen?
Peppelenbos: ‘Er is een dubbele benadering nodig: top-down en bottom-up. Bij top-down moet worden nagedacht over de emissies die in je portefeuille zitten en hoe dat in lijn kan worden gebracht met wat volgens de wetenschap nodig is, namelijk het halveren van emissies in 2030 en net-zero in 2050. Hoe ga je je portefeuille daarop instellen?
Dat is zeker geen eenvoudige oefening want je vergelijkt de financiële portefeuille met de concrete wereld. Bij bottom-up ga je in je strategieën mikken op bedrijven en landen die flink op de klimaattransitie inzetten want hierdoor haal je ook je de emissies in je portefeuille omlaag.’
Is er geen oververhitting van het beleggingsthema?
Peppelenbos: ‘De huidige exponentiële groei is precies wat er nodig is. De klimaattransitie is niet lineair maar disruptief en exponentieel. Dat geldt voor batterijen, elektrische voertuigen en dergelijke maar ook voor financiële producten.’