Nederland telt zo’n 60 verschillende fondshuizen. Daar zitten een aantal grote jongens bij. Maar welke partijen rollen er uit de bus als de bovengrens van het totale fondsvermogen wordt gesteld op 3 miljard euro?
Het beleggingsfondsenlandschap wordt gedomineerd door enkele grote fondsaanbieders. Fondsen van de BlackRocks, Fidelity’s en Amundi’s van deze wereld zijn in menig beleggingsportefeuille te vinden, vertelt Morningstar-analist Jeffrey Schumacher in deze bijdrage voor Fondsnieuws.
Dichter bij huis zien we ook dat fondsen van de grote Nederlandse aanbieders een stevige vinger in de pap hebben, waarbij NN IP, Robeco en Kempen de bekende spelers zijn. Dat betekent echter niet dat de keuze beperkt is tot deze grootmachten. Integendeel, want in de versnipperde Europese fondsenmarkt zijn bijna 1400 fondsaanbieders actief, waarvan ongeveer 60 Nederlandse partijen.
De fondsbeheeractiviteiten van deze Nederlandse partijen lopen zeer uiteen. Zo beheert Antaurus bijvoorbeeld het Antaurus Europe fund, wat een long/short aandelenfonds is dat beleggers in staat moet stellen om onafhankelijk van de marktomstandigheden rendement te realiseren. Het Commodity Discovery fund, dat sinds 2008 wordt beheerd door Willem Middelkoop, is weer een fonds van een heel andere orde. Dit fonds belegt in mijnbouw- en exploratiebedrijven waarbij het tracht in een vroeg stadium kansrijke mijnen en nieuwe grondstofontdekkingen te identificeren. Een andere nichespeler is het Mondriaan Structures Fund, dat zich richt zich op het beleggen via gestructureerde producten.
Small-caps
Waar meerdere kleinere Nederlandse spelers zich echter op toeleggen is het beleggen in small-caps. Vaak wordt er door gespecialiseerde teams op basis van fundamentele bottom-up aandelenonderzoek een geconcentreerde portefeuille samengesteld waarin de grootste overtuigingen voor de langere termijn worden aangehouden.
SilverCross bijvoorbeeld, belegt wereldwijd in small-caps waarbij het zoekt naar bedrijven met een marktkapitalisatie tussen de 250 miljoen euro en vijf miljard euro die op basis van kwaliteit en groeipotentieel aantrekkelijk zijn. Hierbij zet het team onder leiding van David Simons en Chris Andrews in op een portefeuille van 25-35 bedrijven om zo de risico’s beheersbaar te houden.
Het Juno Selection Fund is een andere Nederlandse small-cap specialist die zich toelegt op het selecteren van winstgevende Europese ondernemingen met een voorspelbare winstgroei, waarbij het bij voorkeur investeert in bedrijven waarbij het management of de familie belangrijke aandeelhouders zijn. Met 10 tot 15 aandelen is de portefeuille zeer geconcentreerd. Het is een strategie die het beheerteam goed heeft uitgevoerd, want het fonds moest vanwege de groeiende omvang van het beheerde vermogen in oktober 2018 de belangen van de huidige beleggers beschermen door geen additionele investeringen van bestaande of nieuwe beleggers te accepteren.
Teslin
Dat het soms nog geconcentreerder kan bewijzen small-cap experts Teslin en Monolith. Teslin heeft diverse small-cap georiënteerde fondsen in het aanbod, waarbij het vaak grotere belangen neemt in de bedrijven waarin wordt belegd om op die manier via actief aandeelhouderschap invloed uit te oefenen op bijvoorbeeld de strategie of kapitaalsinvesteringen van een bedrijf. Teslin Participaties, het fonds dat zich richt op Nederlandse deelnemingen, belegt in 10 tot 15 bedrijven. Gerlin, de Duitse equivalent, belegt in 8 tot 12 bedrijven en het op Europese small-caps gerichte Midlin selecteert 10 tot 20 investeringen. Het op waardering gefocuste Monolith gaat nog een stap verder als het gaat om de concentratie van de portefeuille. Slechts zeven tot maximaal tien bedrijven zijn uitverkoren om de portefeuille te vormen van dit op West-Europa georiënteerde beleggingsfonds.
Een ander punt waarop deze fondsen kunnen verschillen ten opzichte van de fondsen die worden aangeboden door de grote fondsaanbieders is de liquiditeit. Dagelijkse verhandelbaarheid is iets waar veel beleggers gewend aan zijn, maar dat is bij deze kleinere spelers geen vanzelfsprekendheid. Zo kunnen beleggers bij SilverCross op weekbasis in- en uittreden, terwijl dit bij Monolith op maandbasis kan.
3 miljard
De top 5 kleine Nederlandse fondshuizen is samengesteld op basis van het totale fondsvermogen dat voor deze fondshuizen per eind juli geregistreerd stond in de database Morningstar Direct. Hierbij hebben we de bovengrens gesteld op 3 miljard euro.
De lijst wordt aangevoerd door ASN Bank, dat met een fondsvermogen van 2,7 miljard euro bovenaan staat. Het ASN Duurzaam Aandelenfonds is het vlaggenschip van de duurzame vermogensbeheerder, met ruim 800 miljoen euro onder beheer. ASN Milieu & Waterfonds is een goede tweede in het fondsenpalet, met een beheerd vermogen van ruim 500 miljoen euro.
De tweede plaats wordt bezet door de andere bekende aanbieder van duurzame beleggingsfondsen, Triodos. Het fonds dat er qua omvang bovenuit steekt is Triodos Global Equities Impact, met bijna 800 miljoen euro aan beheerd vermogen. Daarnaast heeft Triodos vier fondsen die allemaal rond de 300 miljoen euro in omvang zijn: Triodos Euro Bond Impact, Triodos Impact Mixed Neutral, Triodos Microfinance Fund en Triodos Pioneer Impact.
Degressieve fee structuur
Nummer drie is VanEck, dat na de overname van Think ETFs de aanwezigheid in Europa verder vergrootte. De ETFs van Think richten zich op diverse asset classes en segmenten, maar de Global Equity ETF is met afstand de grootste, met een beheerd vermogen van bijna 900 miljoen euro. Dit betekent voor deze ETF ook dat het laatste omslagpunt van 1 miljard euro in de degressieve fee structuur die in 2016 werd geïntroduceerd langzaam in beeld komt.
Degressieve kostenstructuren zijn nog een vrij zeldzaam verschijnsel, maar Think gaf hier destijds een goed voorbeeld. De lopende kosten voor deze ETF bedragen 0,2 procent over het beheerde vermogen tot 200 miljoen. Over het bedrag boven de 200 miljoen wordt een korting gegeven van 0,03 procent en zo verder tot het laatste omslagpunt van 1 miljard euro. Voor het belegde vermogen boven deze grens betalen beleggers 0,13 procent. Op deze manier worden schaalvoordelen met eindbeleggers gedeeld, iets waar Morningstar een sterke voorstander van is.
Rangschikking op basis van totaal beheerd vermogen in alle beleggingsfondsen en ETF’s (exclusief mandaten) die geregistreerd zijn bij Morningstar.
Fondshuis | Beheerd vermogen in mrd euro |
ASN Bank | 2,7 |
Triodos | 2,4 |
VanEck | 1,9 |
InsingerGilissen | 1,2 |
HofHoorneman | 0,7 |
Bron: Morningstar