De digitale revolutie behelst veel meer dan de opkomst van nieuwe businessmodellen. Dat zei econoom en filosoof Roger De Langhe (UGent) tijdens het jaarlijkse BZB-Fedafin-congres in Brussel. ‘Het gaat over de vraag hoe we de maatschappij als geheel zullen gaan organiseren. Voor de financiële tussenpersoon die midden in die maatschappij staat, is dat een zeer belangrijke vraag.’
Wat is een revolutie, hoe beleven we een revolutie, en mochten we er middenin zitten, zullen we het dan überhaupt zelf beseffen? Dat legt De Langhe het duizendkoppige publiek in Brussels Expo voor. Want wie tijdens een revolutie succesvol wil zijn, moet begrijpen welke omwenteling de maatschappij op dat moment ondergaat en welke gevolgen dit heeft voor goederen en diensten en dus voor bedrijven.
‘Dit geldt dus evengoed voor de financieel tussenpersoon. Het is meer dan ooit noodzakelijk om te begrijpen hoe de wereld om je heen verandert. Klassieke ondernemingen die blijven vasthouden aan oude businessmodellen, gaan door moeilijke tijden, terwijl bedrijven die de veranderende wereld weten te vatten, zoals Amazon, Google, Facebook Uber en Airbnb, explosief groeien.’
Betere kwaliteit, lagere prijs
De reden waarom dergelijke diensten- en goederenplatforms excelleren, is niet omdat ze alles op grotere schaal organiseren, zegt De Langhe. Ze weten die grotere schaal te combineren met een uitgebreider aanbod en een hogere kwaliteit van diensten en producten tegen eenzelfde of zelfs lagere prijs dan klassieke bedrijven, aldus de econoom-filosoof.
‘Dàt is wat bedrijven als Airbnb en Amazon doen, ze bieden hun gebruikers naast een dienst of product ook een unieke persoonlijke ervaring of een zeer specifiek individueel aanbod. Een bedrijf met een klassieke organisatiestructuur kan die service nooit leveren of laat staan er geld aan verdienen. Denk bijvoorbeeld aan de ervaring van logeren bij de lokale bevolking via Airbnb of de uitgebreide boekenkeuze op Amazon. Een klassieke boekhandel heeft misschien 20 procent boeken in stock die door 80 procent van de mensen wordt gelezen. Amazon biedt ook een platform voor die 80 procent boeken voor die 20 procent geïnteresseerden; voor zijn businessmodel maakt dat simpelweg niet uit.’
Lokale spelers profiteren
Volgens De Langhe zijn het de ‘zwermen’ van kleine lokale spelers die voor het succes van deze platforms zorgen; zij bieden de niche-producten die voor klassieke bedrijven niet interessant zijn. Met andere woorden: het platform levert de schaal, de lokale ondernemers de productdiversiteit. ‘Dit biedt kansen voor de kleine zelfstandige, mits hij bereid is om het klassieke, verticale groeimodel in te ruilen voor een horizontaal groeimodel als zwerm. Bedrijven die dat durven doen, zijn nu succesvol.’
Kwam het gevaar voor kleiner bedrijfjes vroeger dus van grote spelers zoals supermarkten en ketens, nu worden deze op hun beurt bedreigd door giganten als Amazon en Bol.com, waar die kleine lokale spelers wel van profiteren, legt De Langhe uit.
‘De spelregels zijn veranderd. Zelfstandig ondernemers die zich niet laten afschrikken door veranderingen, en die durven gebruikmaken van de nieuwe organisatiemogelijkheden die de platforms bieden, zullen het meest van de digitale revolutie profiteren. Dit geldt uiteraard ook voor spelers in de financiële wereld.’
Deeleconomie
Ook vindt de De Langhe de deeleconomie ‘iets om in de gaten te houden’: ‘economische waarde houdt meer in dan het fysieke product, zoals bijvoorbeeld een auto. De plek waarop die zich op een bepaald moment bevindt of, het feit dat hij 95 procent van de tijd stil staat, heeft ook economische waarde en die waarde kun je wèl digitaliseren. Mijn verwachting is dan ook dat die bedrijven die hierin slagen, hoge toppen zullen scheren.’