Tot nu toe was de aanname dat elke extra euro boven het “geluksplafond” van 75.000 dollar niet gelukkiger maakte. Maar, blijkt nu uit nieuw onderzoek en heranalyse van oude gegevens: ook vér boven dat jaarsalaris geldt ‘hoe rijker, hoe gelukkiger’.
Dat blijkt uit een vorig week gepubliceerd onderzoek van Matthew A. Killingsworth, Daniel Kahneman en Barbara Mellers, waarover diverse Amerikaanse media schrijven. Saillant detail: het was Nobelprijs-winnaar Kahneman zelf die het geluks-plafond introduceerde.
De nieuwste conclusie is dat mensen wel degelijk onbegrensd gelukkiger worden van een hoger salaris. Maar daarbij geldt wel, dat er een zekere mate van geluk aanwezig moet zijn.
Kahneman en Killingsworth leggen in hun artikel in Proceedings of the National Academy of Sciences journal (PNAS) twee oude, eigen onderzoeken naast elkaar. Het ene, van Kahneman (en Deaton), concludeerde in 2010 op basis van de ervaring van meer dan 450.000 Amerikanen dat geluksscores tot een bepaald drempelinkomen stijgen en vervolgens afvlakken. Dat drempelinkomen lag volgens het onderzoek tussen 60.000 en 90.000 dollar, vandaar dat vaak gesproken wordt over een (gemiddeld) jaarsalaris van 75.000 dollar.
Killingsworth argumenteerde op zijn beurt in 2021 op basis van onderzoek onder ruim 33.000 werkende Amerikanen, dat het welzijnsgevoel van mensen wel degelijk nog toeneemt boven de drempelwaarde van 75.000 dollar, zelfs tot ver boven de 200.000 dollar. Een gestage toename van het gemiddeld geluk, aldus Killingsworth.
Geluk kopen
De elkaar tegensprekende onderzoekers vonden het tijd om de handen ineen te slaan, hun steekproefgegevens opnieuw te onderzoeken en het echte antwoord te vinden op die ene vraag: kun je geluk kopen met geld?
Omdat de geluksmeting van Killingworth uit 2021 gevoeliger is dan die van Kahneman uit 2010, hebben de onderzoekers die steekproef gebruikt voor hun twee nieuwe hypotheses. De eerste hypothese stelt dat een ongelukkige minderheid iets gelukkiger wordt tot een bepaald inkomen. De tweede neemt aan dat bij de gelukkige meerderheid het geluk blijft toenemen naarmate hun inkomen stijgt.
Inderdaad blijken deze twee “patronen” aanwezig. Concreet stijgt het geluk van de minst gelukkige 15 procent van de Amerikanen snel als ze meer verdienen, maar dat effect vlakt af bij 100.000 dollar. ‘Deze inkomensgrens kan het punt vertegenwoordigen waarboven de resterende ellende niet wordt verlicht door een hoog inkomen’ schrijven de onderzoekers. ‘Hartzeer, verlies en klinische depressie kunnen voorbeelden zijn van dergelijke ellende.’
De tweede hypothese bleek ook waar. De gelukkigste 30 procent van de mensen wordt wel degelijk (versneld) gelukkiger met een inkomen boven de 100.000 dollar.
Hoofdpijn en getrouwd zijn
Aanvullend concluderen de onderzoekers dat binnen lage vermogens, ongelukkige mensen méér profiteren van een hoger inkomen dan gelukkige mensen die weinig verdienen. Voor hogere inkomens is die trend juist omgekeerd: de meest gelukkige mensen profiteren veel meer van meer geld dan ongelukkige mensen.
Tenslotte merken de onderzoekers nog op dat de correlatie tussen inkomen en welzijn veel wordt besproken, zowel door publiek als door sociale wetenschappers. ‘Toch is het belangrijk op te merken dat het verband zwak is, ook al is het statistisch robuust. De correlatie tussen gemiddeld geluk en inkomen is bijvoorbeeld 0,09 in de steekproefgegevens, en het verschil tussen de medianen van geluk bij inkomens van 15.000 dollar en 250.000 dollar bedraagt ongeveer vijf punten op een schaal van 100 punten.’
‘Kahneman rapporteerde dat het effect van een ongeveer viervoudig verschil in inkomen ongeveer gelijk is aan het effect van zorgverlener zijn, twee keer zo groot als het effect van getrouwd zijn, ongeveer gelijk aan het effect van een weekend, en minder dan een derde zo groot als het effect van hoofdpijn.’