De door het kabinet-Rutte voorgenomen beleidswijzigingen in de (vermogens)belastingen lijkt hoogst onwaarschijnlijk. De reden is dat de Belastingdienst door de verouderde en achterstallige computersystemen dergelijke aanpassingen niet of nauwelijks aan kan.
Dat stelt staatssecretaris Marnix van Rij van Financiën in een brief die gisteren aan de Tweede Kamer is verstuurd. ‘Dat betekent dat er deze kabinetsperiode in beginsel geen ruimte meer is voor grote beleidswijzigingen zonder aanpassing van de planning’, schrijft van Rij. De staatssecretaris kondigde eerder deze maand in een andere brief aan de Kamer die vertraging al aan.
In het meerjarenplan van de Belastingdienst is de ICT-capaciteit ‘de komende jaren volledig ingepland’. Als het kabinet voorkeur zou geven aan aanpassing van het belastingbeleid, zoals onder meer door een uitspraak van de Hoge Raad eind vorig jaar is geëist, dan heeft dat consequenties voor de modernisering van de ICT-systemen. Van Rij heeft sowieso zijn twijfels of de planning van aanpassingen in de (vermogens)belasting per 2026 haalbaar is.
De bewindsman schrijft in zijn brief aan de Tweede Kamer dat hij zich ervan bewust is dat sommige maatregelen alleen door de Belastingdienst te realiseren zijn. Hij zegt te beseffen dat die maatregelen zo snel als mogelijk geïmplementeerd zouden moeten worden. Maar ‘herplanning zal leiden tot inefficiëntie, omdat gevraagde specialistische ICT-capaciteit niet meer aansluit bij de gewijzigde vraag’.
De Belastingdienst heeft al jaren te kampen met achterstallige ICT-systemen. Geleidelijk worden die systemen weliswaar gemoderniseerd en verbeterd. Maar dat is een ‘ingewikkelde operatie, die in kleine stappen wordt uitgevoerd’ , aldus van Rij. In 2018 leed meer dan de helft van de systemen aan achterstallig onderhoud, in 2022 gold dat voor iets meer dan een kwart.
Een uitdaging voor de Belastingdienst is dat de verbouwing plaatsvindt, terwijl de winkel open blijft. Een alternatief is er niet, want zonder werkende systemen kan de fiscus jaarlijks geen honderden miljarden aan belastinggeld worden geind.
De uitlatingen van staatssecretaris van Rij zijn een domper voor het kabinet-Rutte. Begin 2022 verklaarde hij nog dat de systemen vanaf 2025 grootschalige belastingwijzigingen zouden kunnen verwerken.
Officieel staat het kabinetsdoel om spaarders en beleggers vanaf 2026 te belasten op basis van hun werkelijke vermogensrendementen nog overeind. Maar in een Kamerbrief over de toekomst van de omstreden vermogenstaks twijfelde staatssecretaris van Fiscaliteit van Rij eerder deze maand nog of de aangekondigde heffing haalbaar is. Hij zei in die brief met een alternatieve regeling, die net als nu uitgaat van fictieve rendementen.
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- Kabinet biedt alternatief voor aangekondigde vermogensbelasting
- Vermogensbelasting en de kunst van het optimaliseren