Actiam, de asset managementtak van verzekeraar Vivat, gaat zich na een strategische heroriëntatie richten op unit linked beleggen en op third party distribution. Dat betekent dat het fondshuis stopt met een deel van het vermogensbeheer van het own account voor de groep. Dat vertelt Frank Kusse, interim-CEO van Actiam, in een gesprek met Fondsnieuws.
Frank Kusse (foto), die board-functies heeft gehad bij ABN Amro Asset Management en Robeco voordat hij in 2015 een eigen consultancybedrijf begon, werd in april benoemd tot interim-CEO van Actiam, dat op dat moment door een roerige periode ging. Bij zijn introductieronde viel hem al op ‘dat er bij de medewerkers enorme behoefte was aan duidelijkheid wat betreft de koers van het bedrijf’, zegt hij in zijn eerste mediagesprek sinds zijn aantreden.
Aanvankelijk gaf Kusse bij zijn interim klus nog de nodige aandacht aan versterking van de board van Actiam, die in de periode voor zijn komst fors was uitgedund door bestuursleden die ervoor kozen weg te gaan. Maar mede op grond van die eerste inzichten, vertelt Kusse, ‘wilde ik eerst meer duidelijkheid over de koers van het bedrijf. We hebben toen alles rond de zoektocht naar nieuwe bestuursleden op on hold gezet en zijn we ons op de strategie gaan richten.’
De komst van Kusse viel samen met de overname van Vivat door de Amerikaanse (levens)verzekeraar Athora, die de aandelen had overgenomen van het Chinese Anbang. Vrijwel onmiddellijk na deze aandelenoverdracht werd gestart met een brede studie naar de meest gewenste strategie voor Vivat. Bij dit onderzoek zat het bedrijf zelf in de “driving seat”, en niet Athora, zo benadrukt Kusse.
Strategische heroriëntatie
Negen werkgroepen gingen aan de slag, waarbij de assetmanagementtak van Vivat simultaan ook besloot tot een eigen proces van strategische heroriëntatie. ‘We hebben ons daarbij gericht op drie onderdelen: we deden een assessment van de capabilities van Actiam; we maakten een analyse van de third party markt en onze positie daarin, en we keken naar het financiële model van de asset managementtak zelf. Centraal daarbij stond de vraag wat is het beste voor de toekomst van Actiam zelf.’
Vivat heeft de afgelopen maanden ook een strategy review uitgevoerd. Daarbij luidde de conclusie dat Zwitserleven de kern van het bedrijf zou moeten zijn, met zijn sterke positie in Nederland op het terrein van DC-producten en -strategieën.
Actiam werd voor zijn eigen onderzoek deels bijgestaan door consultant Oliver Wyman, die volgens Kusse tot de conclusie kwam dat Actiam zeer onderscheidende capabilities heeft op het terrein van beleggen, met name waar het gaat om ESG, impact investing en equity capability met een sterke (out)performance van al zijn fondsen. Daarnaast was men onder de indruk van het niveau van de mensen, hun kennis en expertise, alsook het sterke engagement van de medewerkers, een analyse waar Kusse het hartgrondig mee eens is.
Own account Vivat
Een hete aardappel voor Actiam waren de werkzaamheden die het deed voor het own account van het Vivat-concern, dat een omvang heeft van 40 miljard euro. ‘Over het vermogensbeheer van dat own account was al lang veel gedoe. Waar lag nu de verantwoordelijkheid? Vanuit de visie van Actiam kostte het management ervan veel aandacht en tijd en leverde het ons weinig op’, vertelt Kusse.
Moeder en dochter vonden elkaar uiteindelijk door een diepgaande analyse te maken. Kusse was daar zelf bij betrokken, evenals verantwoordelijke mensen binnen het balans sheet management van Vivat. ‘Enerzijds was de vraag hoe optimaliseer je dat beleggingsstuk voor Vivat? Maar anderzijds hield ik de raad van bestuur voor dat we een Actiam-realiteit hebben, met externe klanten die ook onze aandacht behoeven.’
Kusse vertelt dat men bij Actiam tot de conclusie kwam dat het heel veel voor het own account van Vivat deed, maar dat de opbrengsten daarvan zo laag waren dat het voor de asset manager weinig anders bracht dan hoofdbrekens. ‘Wij zijn geen fiduciair manager, maar wij acteerden wel een beetje als fiduciair manager. Maar dat is niet onze kerncompetentie. Wij zetten daar veel resources op in, maar de fees zijn laag. Bovendien werden er door de groep veel kosten aan ons doorberekend. Dat alles bij elkaar maakte dat we verlieslatend waren’, vertelt Kusse.
Uiteindelijk kwamen moeder en dochter gezamenlijk tot de conclusie dat veel dat Vivat aanging, ook door de groep zelf gedaan konden worden. ‘Daar hadden ze ons niet voor nodig. Wij wilden ons namelijk richten op onze kerntaken: de unit-linked beleggingen voor Zwitserleven en onze klanten buiten de groep.’
Dynamische asset allocatie
Wat meehielp in de uiteindelijke strategiewijziging was dat Vivat een voorstander was van een meer dynamische asset allocatie. Daarmee denken ze hogere rendement te kunnen behalen, en dus ook betere beleggingsproducten te realiseren. Gedacht wordt ondermeer aan een ophoging in de asset allocatie van illiquide beleggingsinstrumenten.
Volgens Kusse kon hij, mede dankzij het rapport van Oliver Wyman, de raad van bestuur van Vivat overtuigen. De consultant stelde dat ‘Actiam veel meer kan, maar dat het beperkt werd door de groep. Daardoor kwam de groei onvoldoende uit de verf’, zegt Kusse, die erkent dat er onder Anbang onduidelijkheid was over de koers van het bedrijf, wat met onrust gepaard ging. ‘Mensen ging weg, vanwege die onduidelijkheid. Men kreeg niet de middelen om echt te groeien. Er was sprake van een opeenhoping van issues, maar die waren in onze optiek allemaal oplosbaar.’
Kernbedrijf: Zwitserleven
Vorige week maakte Vivat de nieuwe strategie, via een persbericht bekend. Daarin wordt benadrukt dat Zwitserleven de kern van het bedrijf wordt en dat men voor zichzelf grote groeikansen ziet in het DC-segment van de pensioenmarkt. Tegelijkertijd is besloten Actiam van het own account management af te halen en meer op afstand te zetten. Kusse haast zich echter te benadrukken dat de aanname in de markt niet klopt dat Vivat, of Athora, voornemens is Actiam te verkopen.
‘Wij worden wel meer op afstand gezet. We moeten zelf onze broek ophouden, met twee accenten: unit linked beleggen voor Zwitserleven en beleggen voor externe partijen’, zegt Kusse. Daarnaast kan Actiam wel meedingen naar mandaten uit het own account van Vivat.
Positionering Actiam
Er is een vijfjarenplan opgesteld, waarvan de kern is dat Actiam zich gaat positioneren als een sustainable investments specialist. Kusse zegt dat men daarbij een Barbell-strategie wil gaan volgen: enerzijds plain vanilla strategieën, zoals enhanced indexing, waarvoor vooral schaal nodig is, en anderzijds het aanbieden van specialities waarin het fondshuis inmiddels een goede reputatie heeft opgebouwd, zoals impact investing, micro finance en private debt.
Kusse denkt dat Actiam, die thans (nog) 60 miljard euro onder beheer heeft, binnen afzienbare tijd financieel onafhankelijk kan worden van de moeder. Hij verwacht dat men snel het break-even punt zal bereiken, nu de taken rond het own account worden afgestoten. Een positie van winstgevendheid verwacht hij voor Actiam binnen twee jaar.
Tegelijkertijd erkent hij wel dat het een grote uitdaging zal zijn – ‘de hamvraag’ noemt hij dat –, want de fees staan in de sector zwaar onder druk. Zo verloor Actiam eind vorig jaar een belangrijk mandaat bij Rabobank, omdat gekozen werd voor Amundi dat zijn diensten voor de core van de portefeuilles vrijwel om-niet aanbood. Kusse denkt dat deze ‘race naar de bodem’ niet kan doorgaan. ‘Vooral niet als je in ogenschouw neemt dat de rendementen van al onze beleggingsproducten zeer goed zijn. Daar moet een faire prijs voor worden betaald. “Take it or leave it”, zou ik zeggen.’
Groeiende institutionele interesse
Vorige week heeft Kusse het personeel van Actiam in de nabijgelegen Jaarbeurs in Utrecht geïnformeerd en bijgepraat. Hij zegt dat hij zich naast de unit-linked oplossingen van Zwitserleven in de eerste plaats wil bewijzen in de Nederlandse markt, waar hij twee segmenten ziet: wholesale en institutioneel. Vooral in dat laatste segment bespeurt Kusse groeiende interesse; uit Nederland zelf, maar ook van institutionele partijen uit de Nordics, Duitsland en Zwitserland, die Actiam nu spontaan bellen.
‘Maar we moeten ons eerst bewijzen in Nederland en pas in tweede instantie gaan we ons op het buitenland richten. Institutionele partijen zijn heel ontvankelijk voor ons kennis op het terrein van ESG en impact beleggen.’ Kusse’s afdronk is dat de medewerkers van Actiam enthousiast waren over de nieuw geformuleerde strategie.
En hoe denkt Frank Kusse over zijn eigen rol in die transitie? ‘Ik zou deze job aanvankelijk voor een half jaar doen, maar men wilde dat ik mij voor ten minste een jaar zou committeren. Ik moet bekennen: ik vind het erg leuk, omdat er nu duidelijkheid is ontstaan over de koers en ik ook verheugd ben hoe gecommitteerd de mensen zijn en hoe snel en goed we die scenario analyse deden en samen de third party strategie formuleerden. Daar ben ik echt trots op.’
Meer achtergronden op Fondsnieuws: