China is tegenwoordig zonder enige twijfel een dominante macht. Het is de op één na grootste economie ter wereld en blijft snel groeien. Met een paar punten snellere groei zal het Chinese bbp de VS in de komende twee decennia inhalen. Dat schrijft Jasmeet Chadha, Global Tech Analyst bij M&G’s Equities Team in een recente paper.
Wanneer twee grote rijken elkaar zo dicht naderen, is er sprake van een aarzelende machtsoverdracht. Terwijl de vorige oorlogen werden uitgevochten op basis van militaire macht en onafhankelijkheid van grondstoffen, zal de komende oorlog waarschijnlijk technologische onafhankelijkheid omvatten.
Chadha: ‘De wereld wordt steeds meer digitaal. Een steeds groter deel van de gecreëerde intellectuele eigendom situeert zich in dat domein. De bouwstenen voor deze informatierevolutie zijn data, netwerken en kunstmatige intelligentie. Aan de basis van dit alles liggen halfgeleiders. Analoge sensoren zouden nodig zijn om data in real time te verzamelen, een netwerkinfrastructuur (inclusief de aankomende 5G radiostandaard) zou nodig zijn om de data efficiënt te verplaatsen en tenslotte zullen er verschillende rekenchips nodig zijn om die informatie om te zetten in inzichten.’
In 2015 realiseerde China zich het belang van het verwerven van technologische competentie toen de Staatsraad zijn plan ‘Made in China 2025’ lanceerde. Dat plan omvatte een strategie om in tien jaar tijd 1 biljoen RMB (160 miljard dollar) te investeren om de binnenlandse chipproductie op te bouwen. Het doel van dit beleid was om de zelfvoorzieningsgraad van chips voor geïntegreerde schakelingen (IC) te verhogen tot 40 procent in 2020 en tot 70 procent in 2025.
Op basis van gesprekken met verschillende machinefabrikanten schatten we dat de binnenlandse Chinese uitgaven voor halfgeleiderapparatuur in 2020 nog steeds maar 15 tot 20 procent van de wereldwijde uitgaven bedragen. De productie loopt waarschijnlijk verder achter. Bovendien produceert het land technologie van de oudere generatie met een veel lagere waarde.
Een groot deel van de westerse wereld betreurt dat China het tempo snel opgevoerd heeft om bedrijven in het Westen in diverse bedrijfstakken over te nemen: informatietechnologie, robots, ruimtevaart, nieuwe energievoertuigen, materialen en hoogtechnologische medische apparatuur. Tal van halfgeleiders worden in al deze toepassingen gebruikt.
Niet alleen een woordenstrijd - maar ook een evoluerend dispuut
Na de uitbraak van Covid-19 is de stemming tussen de VS en China verzuurd en is de Amerikaanse regering bijzonder uitgesproken geworden over (wat zij beschouwt als) China’s ‘slechte aanpak’ van de crisis. De anti-China retoriek van president Trump heeft deze maand snel geleid tot verdere strafmaatregelen, gericht op het inperken van de technologische reikwijdte van China in het belang van de nationale veiligheid van de VS.
Op korte termijn hebben zowel de VS als China voldoende onderhandelingsmacht om elkaar schade toe te brengen. Terwijl de VS de export van chip- en halfgeleiderapparatuur kunnen blokkeren (geen klein initiatief, aangezien China bijna een derde van het Amerikaanse halfgeleiderverbruik voor zijn rekening neemt), beschikt China over voldoende troeven om vergeldingsmaatregelen te nemen - zowel op de korte als op de langere termijn.
China levert ongeveer 80 procent van de ‘zeldzame aardmetalen’ die de VS importeert voor het maken van bedrijfskritische producten (ook voor gebruik in defensie- en consumentenelektronica). China heeft 85 procent van de wereldcapaciteit in handen. Het land fabriceert ook de meeste hightechproducten, waaronder de Apple iPhone. Productiebedrijven en toeleveringsketens zijn over het algemeen moeilijk te verplaatsen vanwege de fysieke infrastructuur en een ecosysteem van toeleveranciers en geschoolde arbeidskrachten. Het kan dan ook meer dan tien jaar duren om bestaande toeleveringsketens te hertekenen.
In een geglobaliseerde wereld zijn toeleveringsketens een ingewikkelde, hechte, grensoverschrijdende constructie. Elk probleem in China zal ook een domino-effect hebben op andere landen in de productieketen. Deze ‘koude oorlog’ zal gevolgen hebben buiten de grenzen van de twee betrokken landen.
De wapenhandelaar is de winnaar in een oorlog
Op korte termijn wordt de basis gelegd voor een periode van onzekerheid, die negatieve gevolgen heeft voor alle betrokken partijen. Het wapengekletter achter de schermen kan sterk escaleren als het conflict blijft voortduren. Als ze deze koers lineair aanhouden zal dit uiteindelijk tot wederzijdse vernietiging leiden. Maar om van deze koers af te wijken is een wederzijdse erkenning van de uitkomst nodig.
Waarschijnlijk zullen de kortetermijnschokken op de middellange termijn worden opgelost, gezien het alternatief als ze langer aanhouden. Maar de evolutie naar een meer duurzaam kader zal onvermijdelijk met horten en stoten gebeuren. In de tussentijd zullen techbedrijven in bijvoorbeeld Korea en Japan in de marge profiteren als alternatieve leveranciers.
Op langere termijn zullen de spanningen waarschijnlijk leiden tot een periode van onshoring of ‘re-domiciliation’, o.a. van productiecapaciteit. Dit is positief voor aanbieders van in-situ halfgeleiderapparatuur (cf. de fabrikanten van schoppen tijdens de goudkoorts). De Amerikaanse verkiezingen van november komen dichterbij en de economie zal in de rest van 2020 zwak zijn als gevolg van de grootschalige lockdowns. In deze context is het belasteren van China via de coronaviruspandemie de perfecte bliksemafleider voor de binnenlandse politiek.