De AFM maakt zich zorgen over het toenemende gebruik van gedragswetenschappen door aanbieders, zoals beleggingsinstellingen, om potentiële klanten in hun keuzes en beslissingen te beïnvloeden.
Voorzitter Merel van Vroonhoven heeft dat donderdagmiddag gezegd tijdens het plenaire gedeelte van de Personal Finance Day, die Het Financieele Dagblad, BNR Nieuwsradio en Fondsnieuws hebben georganiseerd.
Wijze van presentatie beïnvloedt keuzes
Van Vroonhoven stelt dat de AFM ook steeds meer zelf gebruik maakt van gedragswetenschappers om het toezicht op de markt te vergroten. De toezichthouder doet dat mede omdat onder toezicht gestelde partijen, maar vooral ook aanbieders die niet onder het toezicht vallen, van deze technieken gebruik (kunnen) maken. Zij wees in dit kader ondermeer op partijen die vanuit Malta werken en prospects aan de telefoon proberen te verleiden tot beleggingen, bij voorbeeld in risicovolle binaire opties.
De focus op gedragswetenschap wordt ingegeven doordat klanten hun beslissingen niet alleen op basis van rationele argumenten maken. Dat is des te belangrijker nu veel transacties online worden gedaan en aanbieders weten dat zij klanten in hun keuzes kunnen beïnvloeden door de wijze waarop zij de keuze presenteren.
Technologie onderdrukt empathie
De AFM wil financiële ondernemingen stimuleren om de inzichten van de wetenschappers op een positieve manier te gebruiken ten behoeve van hun klanten. Het AFM heeft daartoe vorig jaar een Expertisecentrum opgericht, waarin wordt samengewerkt met gedragswetenschappers en brancheorganisaties als Nibud en VFN (Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland).
Tegelijkertijd wees van Vroonhoven erop dat technologie zeer manifest is geworden in het leven van mensen en dat mede hierdoor mensen minder empathisch worden, maar dat bovendien hun intelligentie (IQ) kan worden aangetast.
Financiële APK
Van Vroonhoven deed een appèl op het gezonde verstand van de particuliere beleggers in de zaal en benadrukte dat men bijvoorbeeld wel degelijk moet aflossen op de aflossingsvrije hypotheek en dat het goed is om financiële beslissingen even uit te stellen als men twijfelt.
De voorzitter pleitte voor een regelmatige financiële APK om te bepalen of je nog op koers ligt ten aanzien van de gestelde doelen.
Grote opkomst
Op de Personal Finance Day in de Kromhouthal in Amsterdam waren meer dan 1500 mensen aanwezig. Naast het plenaire gedeelte woonden zij masterclasses bij van Binck Bank, BlackRock, Fidelity, Pictet en Think ETF’s.
Meer achtergronden op Fondsnieuws: