Een decennium na het dieptepunt van de wereldwijde financiële crisis, wat hebben we ervan geleerd?
Sébastien Galy, Senior Macro Strategist bij Nordea Asst Management
De grote financiële crisis leerde ons een wijze les over de complexiteit van het wereldwijde financiële systeem. Velen, waaronder ik zelf, waren ervan overtuigd dat er een crisis aan zat te komen en hebben soms te snel de portefeuille als dusdanig gepositioneerd – door bijvoorbeeld short posities in te nemen op risicovolle activa. Dit had als gevolg dat soms grote verliezen werden geleden in de periode vlak voor de crisis toen de markt het nog zeer goed deed. Maar de mate van leverage en onderlinge afhankelijkheden kwam voor velen als een totale verrassing. Wet- en regelgeving had gezorgd voor hoge leverage en lastig in te prijzen assets, waardoor banken achterbleven met zogeheten bedorven activa als een resultaat van trading, hedging of risicovolle activiteiten. Het zou in sommige gevallen jaren duren om deze schulden af te lossen, daar waar toezichthouders lastig in te prijzen assets en hoge leverage afraadden en liquiditeitsvereisten introduceerden. Als gevolg hiervan verdwenen sommige hoog-complexe producten uit beeld en verschoven een aantal commerciële activiteiten naar de shadow banking sector, waar de risico’s afgewend werden naar de uiteindelijke eigenaar van de assets.
De Fed, ECB en andere centrale banken intervenieerden om de economie te steunen en risico’s te absorberen met Credit/Quantitative Easing en soms negatieve rente. De consequente berg aan hypotheekschulden herinnert ons aan de gebarsten Japanse woning bubble. Daar waar centrale banken kunnen bijdragen aan een gezond groeitempo, zouden deze potentiële bubbles op termijn moeten afnemen op een goed beheerde manier, zoals nu in de VS gebeurt. Het risico is echter dat lage rente in sommige landen, zoals bijvoorbeeld Italië, ervoor zorgt dat hervorming te laat komt, wat weer leidt tot forse herziening van het soevereine risico.
In het decennium na het instorten van de markten hebben we krachtige beleidsmiddelen (zoals QE, Twists, etc.) ingezet om de wereldwijde economie te steunen. Het gevaar ligt echter in de onbedoelde consequenties van de introductie van deze nieuwe middelen, zoals een tijdelijk hoger inflatiedoel.