Voor zover de belegggingsector al rekening houdt met klimaatverandering, rekent deze sector doorgaans op de overheid en andere inspanningen om de gevolgen hiervan te beperken. Er gaat daarentegen heel wat minder aandacht uit naar de werkelijke fysieke schade die klimaatverandering onvermijdelijk zal toebrengen aan ondernemingen.
Dat betekent dat doorgaans alleen gekeken wordt naar conventionele, elementaire en vaak misleidende maatstaven zoals de CO2-voetafdruk, fossiele brandstofreserves of duurzame energie. Wij hebben onze zorgen over deze benadering al eerder geuit in onderzoeken, en modellen en analyses die wij ontwikkeld hebben7.
Nu focussen wij ons op de fysieke schade, die toeneemt naarmate de temperatuur stijgt. Wij hebben een eigen model ontwikkeld om onze analisten, fondsbeheerders en klanten te helpen de fysieke risico’s die de klimaatverandering met zich meebrengt, te meten en te beheren. De impact van deze fysieke risico’s is doorgaans kleiner dan de impact van CO2-heffingen of veranderende groeicijfers in de sector. Niettemin zijn de gevolgen voor veel ondernemingen aanzienlijk te noemen en, in zoverre de temperatuur zal stijgen of er nu wel of niet actie ondernomen wordt tegen de klimaatverandering, is het ook veel aannemelijker dat er daadwerkelijk gevolgen zullen zijn.
De schade die wordt veroorzaakt door klimaatgerelateerde rampen is de afgelopen vier decennia in reële termen jaarlijks met meer dan 4% gestegen8. In de toekomst zullen deze kosten vermoedelijk in een vergelijkbaar tempo blijven stijgen. De temperatuurstijgingen liggen nameijk zo’n 40 jaar achter op de stijging van broeikasgasconcentraties, wat betekent dat een stijging van de temperatuur met nog eens 0,6 graden haast een zekerheid is als gevolg van de broeikasuitstoot die al heeft plaats gevonden9. Beleggers mogen niet blind zijn voor de impact die een dergelijke klimaatverandering heeft op ondernemingen.
Fig 1: De uitstoot van broeikasgassen, de temperatuur en het aantal rampen nemen parallel toe
7 www.schroders.be/sustainability
8 Faust. E., Hoppe, P., “Climate change and its consequences: What do we know? What do we assume?”, oktober 2017
9 Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering, Vierde evaluatierapport van het IPCC: Klimaatverandering 2007
Ondernemingen onderkennen de risico’s
Vier op de vijf ondernemingen die deelgenomen hebben aan het jaarlijkse overzicht van CDP, een ngo die openheid over CO2-uitstoot nastreeft, zijn zich bewust van risico’s als gevolg van de disruptieve impact van de fysieke klimaatverandering, en dan in de eerste plaats de kapitaalintensieve ondernemingen. De financiële markten hebben volgens ons daarentegen te weinig aandacht geschonken aan de fysieke klimaatrisico’s.
De kosten bepalen
Wij hebben een eigen model ontwikkeld om de gevolgen voor de waarderingen van bedrijven en portefeuilles te kwantificeren. Hierbij staat de vraag centraal: “Hoeveel zou het een onderneming kosten om zich te verzekeren tegen de fysieke risico’s die worden veroorzaakt door de klimaatverandering voor de resterende levensduur van hun activa?”
De analyse combineert onafhankelijke maatstaven voor het klimaatrisico per land, de geografische blootstelling die ondernemingen rapporteren en het beleid dat de verzekeringssector hanteert om die risicoblootstellingen in te schatten. De kosten voor de meeste wereldwijde ondernemingen bedragen minder dan 5% van hun huidige marktwaarde, maar voor de meest blootgestelde ondernemingen liggen deze kosten hoger. Hoewel het risico kleiner is dan de risico’s bij CO2-heffing of veranderingen in de groei van de vraag, is de impact hiervan significant en aannemelijk.
Figuur 2 toont de waarderingsrisico’s voor wereldwijde sectoren op basis van onze analyse van zo’n 11.000 beursgenoteerde ondernemingen uit de hele wereld. Het zal niet tot verbazing leiden dat kapitaalintensieve sectoren in kwetsbaardere delen van de wereld de grootste impact te verwerken hebben, terwijl de bedrijfsmodellen met minder activa het minst zijn blootgesteld.
Beleggers kunnen niet langer om de klimaatrisico’s heen
Het lijdt geen twijfel dat beleggers niet meer om de risico’s van de klimaatverandering heen kunnen. Fysieke schade is van al deze risico’s het meest aannemelijk, maar wordt nog te vaak veronachtzaamd. Op basis van ons eigen model beoordelen we in welke mate een onderneming is blootgesteld aan klimaatschade, waardoor onze analisten en fondsenbeheerders beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen.
Fig 2: Sectorblootstellingen variëren doorgaans volgens de kapitaalintensiteit van de activiteit