De komende jaren zal de fysieke schade door klimaatgerelateerde gebeurtenissen toenemen, zullen de belastingen stijgen om de ongelijkheid tussen generaties aan te pakken en zullen bedrijven met hoge schulden het moeilijker krijgen.
- De komende jaren zal extreem weer steeds vaker voorkomen, waardoor sommige sectoren met fysieke schade en hogere kosten geconfronteerd kunnen worden.
- Overheden zullen waarschijnlijk een beroep doen op bedrijven om te helpen de toenemende ongelijkheid tussen generaties aan te pakken.
- Bedrijven met te hoge schulden zijn kwetsbaar als de rente stijgt.
Artikelen schrijven over marktvooruitzichten is iets wat duurzaamheidsexperts liever vermijden; zij kijken immers naar de lange termijn. Schroders werkt echter vanuit de these dat de verandering op het gebied van milieu en maatschappij versnelt, waardoor bedrijven steeds zwaardere tegenwind te wachten staat.
Dat zagen we al in 2018, met de aanhoudende opmars van het populisme en de verdere opwarming van de aarde. Bedrijven die niet duurzaam opereren, hebben steeds minder mogelijkheden om zich te verschuilen: zelfs de technologiereuzen die in het verleden onaantastbaar leken, krijgen te maken met hogere belastingen, strengere regels en een kritischer houding van het Amerikaanse Congres.
Daarom is de analyse en prognose van de ontwikkelingen op het gebied van milieu, maatschappij en ondernemingsbestuur (ESG) voor beleggers nu belangrijker dan ooit. Dit is een van Schroders’ Onontkoombare beleggingswaarheden voor het komende decennium.
Milieu: fysiek risico als gevolg van klimaatverandering
Klimaatverandering is toch bij uitstek een kwestie voor de lange termijn, zullen veel lezers denken. Veel van de analyses over dit onderwerp gaan over risico’s in de verre toekomst en over maatregelen die in 2030 moeten zijn genomen; zo ver kijken de markten meestal niet vooruit.
Eén gevolg van de klimaatverandering is echter nu al een feit: naarmate de temperaturen stijgen, neemt naar verwachting ook de fysieke schade als gevolg van extreem weer toe. Dat kan in 2019 wel eens zeer actueel worden omdat zich volgens de deskundigen een El Niño weerpatroon ontwikkelt met hogere temperaturen en kans op extreem weer overal ter wereld tot gevolg.
Beleggers beseffen vaak niet hoe kwetsbaar de fysieke activa en infrastructuur van een bedrijf zijn voor ernstige verstoring en schade als gevolg van extreme weersverschijnselen. Daarom heeft het ESG-team een risicomodel voor fysieke schade ontwikkeld en dat toegepast op meer dan 10.000 bedrijven uit alle delen van de wereld. Het model berekent hoeveel verzekeringspremie bedrijven zouden moeten betalen om hun fysieke activa tegen weergerelateerde risico’s te verzekeren.
Vastgesteld werd dat de sectoren olie & gas, nutsbedrijven en basisgrondstoffen het meeste risico lopen op fysieke schade als gevolg van klimaatverandering. De potentiële kosten om hun fysieke activa te verzekeren bedragen meer dan 3% van hun marktwaarde. De minst bedreigde sectoren zijn technologie, consumentenproducten en gezondheidszorg.
Er is steeds meer bewijs dat de klimaatverandering de natuurlijke weersystemen verandert en in de toekomst steeds vaker tot zware weersomstandigheden zal leiden. Dit geldt niet alleen voor de El Niño die zich waarschijnlijk in 2019 voordoet, maar ook voor de verdere toekomst. Dat kan ingrijpende gevolgen hebben voor beleggingsresultaten.
Maatschappij: bedrijven moeten opdraaien voor de ongelijkheid tussen generaties
Vaak wordt geacht dat de “S”, ofwel het maatschappelijke (social) aspect van ESG, het moeilijkste onderwerp om te analyseren is. Toch is het ESG-team Schroders juist op dit gebied bijzonder succesvol: het voorspelde de stijging van het leefbare loon in 2014, de opkomst van suikerbelasting in 2015 en de gevolgen van het toenemende protectionisme op de wereldhandel in 2016. Het heeft dus bewezen behoorlijk goed in staat te zijn om maatschappelijke ontwikkelingen te voorspellen, zodat de lat hoog ligt.
Een grote uitdaging die het team ziet opdoemen, is de ongelijkheid tussen generaties. In de ontwikkelde wereld vergrijst de bevolking, en dat gaat veel geld kosten. De kosten voor bijvoorbeeld gezondheidszorg en pensioenen rijzen hierdoor de pan uit. Door de hoge huizenprijzen en lage rentes is inmiddels een “huurgeneratie” ontstaan, zo genoemd omdat het voor veel jongere mensen moeilijk is een woning te kopen.
Maar omdat jongere generaties in het verleden vaak niet gingen stemmen, hadden de beleidsmakers tot nog toe nauwelijks oog voor deze problemen. De verkiezingen van de afgelopen jaren laten echter een omslag in deze trend zien, zodat de druk op regeringen om in actie te komen waarschijnlijk zal toenemen.
Gezien de staat van de overheidsfinanciën zal het voor veel regeringen moeilijk zijn de jonge kiezers oplossingen te bieden. Het ligt daarom voor de hand dat ze een zwaarder beroep op bedrijven gaan doen, bijvoorbeeld door hogere pensioenafdrachten, meer steun voor de huisvesting van jonge werknemers en meer scholingsaanbod te eisen.
Verder zullen waarschijnlijk zowel bedrijven als burgers op allerlei fronten met hogere belastingen worden geconfronteerd. Zo blijft de CO2-heffing stijgen, zij het niet snel genoeg om de klimaatverandering effectief te bestrijden. Voor een vleesbelasting is het in 2019 nog te vroeg, maar gezien de voordelen voor mens en milieu valt deze op middellange termijn niet uit te sluiten.
Ondernemingsbestuur: schuld kan opnieuw een probleem worden
Wie de schuldcijfers van dit jaar bekijkt, zal met enige verbazing constateren dat de aandelenkoersen van bedrijven met relatief hoge schulden niet zijn afgestraft. De huidige kredietcyclus en economische cyclus duren al behoorlijk lang. Dat betekent dat slechts enkele van de momenteel zittende managers en directies uit eigen ervaring weet hoe funest hoge schulden kunnen zijn als de rente of het bedrijfsklimaat verandert.
Onderzoek van Bernstein (24 oktober 2018) schetst een rooskleurig beeld van de schuldposities in het bedrijfsleven. Steeds minder bedrijven, zo laat hij zien, hebben moeite om de renteverplichtingen op hun leningen na te komen omdat ze voldoende winst maken om deze te betalen. De komende drie jaar echter moet 25-45% van deze leningen worden doorgerold (met andere woorden: bestaande leningsovereenkomsten lopen af en moeten worden verlengd). Als de rente stijgt, kan dit een hele uitdaging worden.
Zeker, meer leningen dan ooit hebben een lange looptijd, maar voor sommige bedrijven hoeft de rente maar iets te stijgen of het bedrijfsresultaat maar iets te dalen om het allemaal een stuk lastiger te maken.
Conclusie: toenemend gevoel van urgentie
Hoewel veel van de hier besproken onderwerpen op de lange termijn betrekking hebben, vormen sommige op korte termijn al een grotere bedreiging dan de meeste beleggers beseffen.
Vanwege de snelle en ingrijpende milieugerelateerde en maatschappelijke veranderingen zullen ondernemingen waarschijnlijk steeds zwaarder onder druk komen staan door allerlei factoren, of ze nu met milieu, maatschappij of ondernemingsbestuur te maken hebben. In dat licht zullen ESG-analyses en -prognoses voor beleggers waar ook ter wereld steeds belangrijker worden.
Meer informatie over de strategische competentie Duurzaamheid vindt u hier.
Belangrijke informatie
De meningen en standpunten in dit document zijn die van Jessica Ground, Global Head of Stewardship - ESG, en zij vertegenwoordigen niet noodzakelijk de meningen die worden uitgedrukt of weerspiegeld in andere berichten, strategieën of fondsen van Schroders.
Dit document is uitsluitend bedoeld ter informatie. Het materiaal is niet bedoeld als aanbod of uitnodiging om een financieel instrument of effect te kopen of te verkopen of een bepaalde beleggingsstrategie te volgen. De verstrekte informatie vormt geen beleggingsadvies, beleggingsaanbeveling of beleggingsonderzoek en is niet afgestemd op de specifieke omstandigheden van enige ontvanger. Het materiaal is niet bedoeld als financieel, juridisch of fiscaal advies en mag niet worden gebruikt als basis hiervoor. De vermelde informatie wordt geacht betrouwbaar te zijn, maar de juistheid of volledigheid wordt door Schroders niet gegarandeerd. Schroders is niet aansprakelijk voor onjuistheden in feiten of meningen. De opvattingen en informatie in dit document mogen niet worden gebruikt als basis voor individuele beleggingsbeslissingen en/of strategische beslissingen.
In het verleden behaalde resultaten zijn geen betrouwbare leidraad voor de toekomstige resultaten. De koersen van aandelen en de daaruit gegenereerde inkomsten kunnen zowel dalen als stijgen, en het is mogelijk dat beleggers het oorspronkelijk geïnvesteerde bedrag niet terugkrijgen.
Schroders is een data controller met betrekking tot uw persoonsgegevens. In ons Privacybeleid, dat u kunt raadplegen op www.schroders.com/en/privacy-policy, vindt u informatie over de wijze waarop Schroders uw persoonsgegevens kan verwerken. Als u geen toegang hebt tot deze website, is ons Privacybeleid op aanvraag verkrijgbaar.
Uitgegeven door Schroder Investment Management (Europe) S.A., 5, rue Höhenhof, L-1736 Senningerberg, Luxemburg. R.C.S. Luxemburg: B 37.799.
Ten behoeve van uw veiligheid kunnen telefoongesprekken worden opgenomen of beluisterd.
De prognoses in dit document zijn het resultaat van statistische modellering op basis van een aantal aannames. Prognoses zijn onderhevig aan een hoge mate van onzekerheid ten aanzien van toekomstige economische omstandigheden en marktfactoren die de feitelijke toekomstige resultaten kunnen beïnvloeden. De prognoses worden verstrekt ter informatie volgens de stand van zaken op dit moment. De gehanteerde aannames kunnen aanzienlijk veranderen als gevolg van veranderingen in de onderliggende aannames, die onder meer het gevolg kunnen zijn van veranderingen in de economische omstandigheden en marktfactoren. Schroders is niet verplicht u op de hoogte te stellen van aanpassingen of veranderingen in deze informatie wanneer aannames, economische omstandigheden, marktfactoren, modellen of andere zaken veranderen.