Het bestuur van de Europese Centrale bank (ECB) heeft de rentes in oktober weer verlaagd. De bank ziet de jaarlijkse inflatie in 2026 uitkomen op 1,9 procent, wat in lijn zou zijn met het streefpercentage van de ECB, namelijk 2 procent prijsstijgingen per jaar.
In december 2021 lagen de prijzen in de eurozone 5 procent hoger dan een jaar eerder. Dat was 2,5 keer zo hoog als waar de ECB op mikte. De boodschap van de bank luidde destijds: we hoeven de rente niet te verhogen, uit onze ramingen blijkt dat de geldontwaarding in de muntunie in 2023 1,8 procent zal bedragen. Gaat u rustig slapen, wij waken over de waarde van uw geld. In 2023 bedroeg de inflatie in de eurozone 2,9 procent, aanmerkelijk boven de doelstelling.
Prijsstijgingen versnelden in 2022 tot boven de 10 procent, met gemiddeld genomen, een inflatiepercentage van 8,4 procent voor het hele jaar. Overigens, in dat jaar zou de inflatie, volgens ECB-ramingen uit december 2021, 3,2 procent bedragen.
Een groot deel van 2022 bleef de ECB het ‘het-is-allemaal-tijdelijk-hoor’-mantra herhalen. Ondertussen slonk de koopkracht van onze euro zienderogen. Uiteindelijk kon de bank uit Frankfurt dan ook niet anders dan de monetaire teugels aantrekken, maar dat gebeurde niet alleen erg laat maar ook nog, toen die ermee begon, veel te slap en te traag.
De reden voor te slap en te traag? De inflatie zou in 2025 2,3 procent bedragen, aldus de ECB-ramingen in december 2022. Even door je wimpers heen kijken en wat wiskundige massage gebruiken en het is bijna het eerdergenoemde streefpercentage. En dus hoef je die teugels niet te veel aan te trekken en economie schade te berokkenen. Ofwel: het loopt even niet zoals het moet, maar over twee jaar zijn we met de inflatie waar we willen zijn en ondertussen zakt de inflatie.
Ook in 2023 kwam de geldontwaarding met 5,4 procent, over het hele jaar bezien, aanmerkelijk boven de doelstelling van 2 procent uit. Toch stopte de bank eind 2023 met het verhogen van de rente. Waarom? U voelt het nu al zeker aankomen: omdat de ECB-ramingen zeiden dat de jaarlijkse inflatie in 2025 2,1 procent zou bedragen.
Inmiddels is de bank bezig met renteverlagingen. Omdat de inflatie in 2025 2,2 procent zal bedragen en in 2026 1,9 procent. Zegt wie? Zeggen de ECB-ramingen.
Vergeeft u me, maar gezien het track record van de bank neem ik de redenering achter renteverlagingen met een behoorlijke korrel zout. Het zal me benieuwen of we straks, wanneer in december nieuwe ramingen uitkomen, zullen horen dat de inflatie in 2027 voldoende laag zal zijn. Wie weet zal het voorspelmodel van de ECB zelfs aangeven dat de inflatie in 2027 té laag kan uitpakken. Een ramp. Voor de ECB dan. In dat geval kunnen we ons opmaken op nog meer renteverlagingen tussen nu en Kerst 2025.
Dat de inflatievooruitzichten voor de komende jaren wel eens niet zo rooskleurig hoeven te zijn gezien deglobalisering (werkt inflatieopdrijvend), energietransitie (werkt inflatieopdrijvend), demografie (werkt, via vergrijzing en toenemende schaarste van arbeid, inflatieopdrijvend) en aanhoudende en forse begrotingstekorten in veel eurolanden (werkt ook al inflatieopdrijvend), daar hoor je zelden iemand van de ECB over.
Als het maar niet te veel gaat regenen in 2025 en verder, lijkt wel waar de bank zich vooral zorgen over maakt. Want ondertussen zou je bijna eerder naar de website van de ECB surfen voor de laatste weervoorspellingen in plaats van naar de KNMI, zo vaak hebben verschillende ECB-bestuursleden het over klimaatzaken. Sommige zelfs vaker dan over inflatievooruitzichten, toch echt dé taak van de bank.
Edin Mujagić is econoom, beheerder van Beleggingsfonds Hoofbosch en auteur van het boek Keerpunt 1971. Hij schrijft iedere maand voor Investment Officer een ECB Watch over het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank.