Natuurlijk stond het rentebesluit en alles wat eromheen hangt begin deze maand centraal toen het bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) vergaderde in Frankfurt. En natuurlijk gingen vragen tijdens de persconferentie over wat we de komende kwartalen kunnen verwachten. En inderdaad, ook ondergetekende zat te luisteren en was geïnteresseerd daarin.
Even tussendoor: Christine Lagarde, president van de ECB, verschafte niet echt veel duidelijkheid over het rentebeleid de komende kwartalen, om de simpele reden dat ze die duidelijkheid niet kón verschaffen.
Maar aan het einde van de persconferentie was er een moment dat, als we er nauwkeuriger naar kijken, een bijzondere boodschap bevatte, waarschijnlijk onbedoeld. Het zal ook wel een moment zijn geweest dat niemand zich meer kan herinneren. En dus in deze column géén beschouwing over het rentebesluit – oké, even kort, zo meteen – maar vooral over dat ene korte moment bij het scheiden van de markt.
De bank uit Frankfurt kortwiekte haar belangrijkste tarief met 25 basispunten. Dat tarief komt daarmee uit op 3,5 procent. Omdat de volgende rentevergadering redelijk snel volgt, namelijk over ongeveer een maand al, zal de ECB niet heel veel nieuwe informatie krijgen over het reilen en zeilen van de economie in de muntunie. Het ziet er dan ook sterk naar uit dat de volgende renteverlaging in december te verwachten is.
Achter de bestuurstafel van de ECB zat een nieuw gezicht; de Spaanse centrale bank heeft onlangs een nieuwe topman gekregen, José Luis Escrivá. Lagarde kreeg daar een vraag over en antwoordde daarop: “Ik hoop dat hij, net als alle andere bestuursleden, door zal gaan met niet alleen zijn persoonlijke mening te geven, een mening die ingegeven kan zijn door de situatie in Spanje, maar ook de Europese dimensie in acht zal nemen, zoals andere bestuursleden dat doen.” Dát vond ik dus nogal wat zeg!
Impliceerde Lagarde met haar antwoord dat iets wat velen vermoeden, waaronder ondergetekende, namelijk dat veel bestuursleden van de ECB zich bij de besluitvorming voor een belangrijk deel laten leiden door wat hun land goed zou uitkomen en niet zozeer wat de hele eurozone nodig heeft? Daar leek het wel heel erg op als u het mij vraagt. En deed de Spanjaard dat zo opzichtig dat het zelfs Lagarde is gaan irriteren?
Een saillant detail is dat de nieuwe Spaanse hoogste centrale bankier vóór zijn benoeming minister is geweest in de Spaanse regering. Het is over het algemeen een veeg teken en geen goede ontwikkeling als politici het ministerspluche inruilen voor een stoel aan de bestuurstafel bij de centrale bank. Het riekt naar politieke inmenging in rentebesluiten en kan de geloofwaardigheid en onafhankelijkheid van de ECB verder schaden.
Edin Mujagić is econoom, beheerder van Beleggingsfonds Hoofbosch en auteur van het boek Keerpunt 1971. Hij schrijft iedere maand voor Investment Officer een ECB Watch over het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank.