Het gebeurt wel vaker, maar momenteel is het contrast tussen wat veel economen zeggen en hoe markten er kennelijk tegenaan kijken wel bijzonder groot. Dan heb ik het over wat we kunnen verwachten van de resultaten van het economisch beleid van de nieuwe regering Trump.
Ik moet wel toevoegen dat alle Amerikaanse economen die ik persoonlijk ken hardcore Democraten zijn en in ons eigen land zijn de Trump-aanhangers sowieso in de minderheid.
Maar neem nou Bas Jacobs, een zeer gerespecteerde econoom. Hij schreef onlangs een stuk in EW onder de titel ‘De economische gevolgen van Trump’. Aan duidelijkheid blijft niets te wensen over. Volgens hem gaat Trump “macro-economisch wanbeleid voeren en zijn kiezers bedriegen. Amerika zal verloederen”. In eerste instantie zal de economische groei worden aangejaagd, maar dat is volgens Jacobs tijdelijk. Binnen een paar jaar zet stagflatie in. Tja, dat zou kunnen.
Op de financiële markten wordt er duidelijk anders over gedacht. Aandelenmarkten zitten in de lift. Sinds de verkiezingen is de S&P500 met meer dan 5 procent gestegen. Jacobs zal zeggen dat aandelenbeleggers zich richten op de kortere termijn en zich over de stagflatie pas zorgen gaan maken wanneer die zich aandient. Tja, dat zou kunnen.
Vergelijk met Trump-1
Wat mij opvalt aan de kritische beschouwingen is dat niemand refereert aan Trumps eerste ambtstermijn. Ook toen voerde hij importtarieven in, verlaagde hij de belastingen en bracht hij de immigratie terug. Toegegeven, toen waren de economische omstandigheden anders en hij doet er dit keer wellicht een paar schepjes bovenop. Maar het is ontegenzeggelijk een feit dat de wereld onder Trump-1 niet is vergaan. En stagflatie? Daar was geen sprake van.
De inflatie (‘core-PCE’, de favoriete inflatiemaatstaf van de Fed) fluctueerde de hele regeerperiode van Trump-1 tussen 1,6 en 2,1 procent. Kennelijk viel het wel mee met de invloed van de invoertarieven op de inflatie. De werkloosheid daalde van 4,7 procent aan het begin van de regeerperiode tot 3,6 procent aan het einde. De economische groei schommelde tussen 2,5 en 3 procent, minder dan de beloofde 4 procent.
Een minder fraai aspect was het oplopende begrotingstekort: van circa 3 procent van het bbp naar 4,6 procent, terwijl de economie goed groeide. Feitelijk voerde Trump een procyclisch beleid, niet wat de tekstboeken voorschrijven.
Veel van de kritiek die nu op het voorgenomen beleid van Trump-2 wordt geuit, zou ook van toepassing kunnen zijn op wat de regering-Biden heeft gedaan. Een van Bidens eerste acties was het lanceren van een buitensporig stimuleringspakket. Hij verlaat het Witte Huis terwijl het begrotingstekort zo’n 6 procent bbp beloopt.
Ook draaide Biden de invoertarieven van Trump niet terug. Hij scherpte het beleid jegens China zelfs nog wat aan. En met zijn Inflation Reduction Act voerde Biden een ronduit nationalistische industriepolitiek, iets wat ook in het draaiboek van Trump voorkomt, zij het met een heel andere focus. Wél veranderde Biden het immigratiebeleid. Dat werd veel vrijer. Gelet op de problemen met illegale immigratie die volgden, is dat moeilijk een succes te noemen.
Een goede keus
Grootschalige deregulering geleid door Elon Musk is een nieuw element. We zullen zien hoe effectief dat is. Als ik iemand zou moeten benoemen om de overheid efficiënter te maken en de regeldruk te verminderen, dan lijkt mij Elon Musk een buitengewoon goede keus.
Of het überhaupt mogelijk is om fors te dereguleren, is de vraag. Javier Milei, die nu een jaar president van Argentinië is, laat zien dat veel mogelijk is. De komende twee jaar hebben de Republikeinen een meerderheid in beide huizen van het Congres. Als Trump en Musk iets willen, zal het de komende twee jaar moeten gebeuren.
Het lijdt geen twijfel, we gaan onzekere tijden tegemoet. Je kunt het komende beleid het best als een experiment beschouwen. Er zijn zeker risico’s. Maar ik acht het voorlopige oordeel van de financiële markten realistischer dan de commentaren van ietwat zure macro-economen. Door schade en schande heb ik geleerd de veerkracht van de Amerikaanse economie nooit te onderschatten.
Han de Jong is voormalig hoofdeconoom van ABN Amro. Hij schrijft wekelijks voor Investment Officer over economie en markten. Meer informatie over zijn visie kunt u lezen op Crystal Clear Economics.