Er is een wel heel wonderlijk verschil tussen de alarmistische toon in alle discussies rondom de handelsoorlog en de nieuwste economische ramingen van het IMF. Hier klopt iets niet.
Vorige week vonden de zogeheten voorjaarsvergaderingen van het IMF en de Wereldbank plaats in Washington. Daarbij presenteerde het IMF hun laatste ramingen voor de economische ontwikkeling in de wereld. Naar die ramingen werd met meer dan de gebruikelijke belangstelling uitgezien vanwege de turbulentie die wordt veroorzaakt door de handelsoorlog van de Amerikanen.
De strapatsen van Trump en de destructieve gevolgen daarvan zijn elke dag voorpaginanieuws. Het is de grootste schok voor de internationale handel in 100 jaar. De voorgenomen heffingen overtreffen die van Smoot-Hawley in 1930 en van die Amerikaanse invoerheffingen wordt vaak gezegd dat ze een depressie veroorzaakten, of er tenminste een belangrijke bijdrage aan leverden. Veel gehoord is de roep om ons onafhankelijker te maken van de VS en wijlen Paus Franciscus zei zelfs dat dit niet een tijdperk van verandering is maar een verandering van een tijdperk, al had dat niet specifiek betrekking op de handelsoorlog. Een fraaie uitspraak is het wel.
De laatste IMF-ramingen dateren van januari, nog voordat Trump werd geïnaugureerd. Die zijn dus aangepast aan de ons nu bekende werkelijkheid. Zoals verwacht heeft het IMF de groeiramingen voor bijna alle landen verlaagd, al is de handelsoorlog niet de enige oorzaak van de aanpassingen.
Tabel: Aanpassing bbp-groeiraming IMF – april ‘25 ten opzichte van januari ‘25
De tabel laat zien met hoeveel de groeiraming voor diverse gebieden is veranderd ten opzichte van januari. Duidelijk zichtbaar is dat de VS op korte termijn volgens de IMF-modellen meer schade oploopt dan wij. Dat is ook logisch. Door de handelsoorlog worden alle handelsstromen van de VS geraakt. Bij ons alleen de bilaterale handel met de VS.
Dat ook de groep opkomende landen tot de grootste verliezers behoort, is eveneens logisch. Die landen worden geconfronteerd met de hoogste importheffingen in de VS en ze hebben ook te lijden van lagere grondstoffenprijzen. Met de invloed op China valt het kennelijk nog mee, hoewel dat land te maken krijgt met de allerhoogste heffingen. Dat komt, zoals de chief economist van het IMF uitlegde, omdat de Chinese autoriteiten inmiddels groei-stimulerende maatregelen hebben aangekondigd.
Toch zit ik met verbazing en ongeloof naar de cijfers te kijken. Trump ontketent een ongekende handelsoorlog en de wereld verliest slechts een half procentje aan economische groei? En wij zelfs maar 0,2 procent dit jaar en volgend jaar? Dat valt dan reuze mee. Die 0,2 procent is niet meer dan de gebruikelijke foutenmarge waarmee dit soort ramingen zijn omgeven. Waar maken we ons nou druk over? Kennelijk hoeven we echt geen reeks maatregelen te nemen om minder afhankelijk van de VS te worden. Immers, zelfs de meest extreme handelspolitiek in lange tijd heeft nauwelijks invloed op onze economie.
Maar kloppen de cijfers wel? Er zijn twee mogelijkheden. De eerste is dat de ramingen van het IMF redelijk juist zijn en dat al die ophef die wordt gemaakt over de handelsoorlog eigenlijk schromelijk overdreven is. Misschien is het zo dat we de positieve invloed van de internationale handel altijd al hebben overschat. De andere mogelijkheid is dat de modellen van het IMF niet deugen of dat het IMF uit diplomatieke overwegingen geen al te negatieve voorspellingen wilde publiceren. Het fonds heeft volgens mij overigens nog nooit een recessie voorspeld. Dat is ook lastig voor een multilaterale instelling.
Tijdens de persconferentie van de hoofdeconoom van het IMF, Pierre-Olivier Gourinchas, werd de vraag gesteld of president Trump misschien een genie is die het wat betreft de internationale handel het allemaal beter ziet dan alle economen samen. Gourinchas had kennelijk weinig zin de toorn van Trump over zich af te roepen en liet de vraag wijselijk onbeantwoord.
Han de Jong is voormalig hoofdeconoom van ABN Amro. Hij schrijft wekelijks voor Investment Officer over economie en markten. Meer informatie over zijn visie kunt u lezen op Crystal Clear Economics.