President Trump wil Amerika opnieuw groot maken onder andere door productie terug te halen naar zijn land. Hij doet dit via een politiek van tolmuren.
Het bedrijfsleven is daar niet zo enthousiast over; nieuwe aanvoerketens opstarten vergt tijd en hogere kosten, er is onvoldoende geschoold personeel. Tezelfdertijd bouwt Trump ondersteunende overheidsdiensten af en ondermijnt hij de geloofwaardigheid van de centrale bank en de dollar. Toch scheert de beurs hoge toppen. Tijd dus voor een stand van zaken.
De tarieven
Wat leren de resultaten van Tax Foundation? Het toegepast gewogen gemiddelde van het tarievenpercentage bedraagt 18,2 procent, op basis van cijfers tot eind oktober. Het effectieve gemiddelde is 13,1 (wat het hoogste cijfer is sedert 1941). Het is meteen de grootste belastingverhoging sedert 1993 (namelijk 0,54 procent van het bnp voor dit jaar). De komende tien jaar brengen de tarieven 2.400 miljard dollar in het laatje, maar na aftrek van de negatieve economische gevolgen vallen deze terug tot 1.800 miljard. Men gaat immers uit van een negatieve impact op de Amerikaanse groei van 0,6 procent. De inkomsten uit de tarieven verhinderen voorlopig een oplopend overheidstekort. Ze waren de reden waarom S&P Global de rating behield, dit ondanks het feit dat de langetermijn evolutie zorgwekkend blijft. En het Hoger Gerechtshof kan deze inkomsten daarenboven nog onwettig verklaren.
OBBBA brengt tijdelijk soelaas
De OBBB-verwijzing van Trump, One Big Beautful Bill Act, is een amalgaam van belastingsverminderingen of het schrappen van uitgaven uit het verleden (2017 Tax Cuts, Repeal & Replace of het ongedaan maken van Obamacare). Volgens Goldmann Sachs zullen deze diverse investeringsimpulsen de bedrijven uit de S&P500 hun cashflows verhogen met 5 procent in 2026 en investeringen in innovatie aanzwengelen.
Tax Foundation rekent op een extra groei in uitrusting en machines op lange termijn door deze maatregelen van 0,6 procent van het bnp. Door de kapitaalkost van nieuwe investeringen te verlagen, ondersteunt Trump de onshore-effecten en de AI-investeringen. Hierdoor worden de Verenigde Staten het derde beste land waar de kapitaalkost via belastingvoordelen verlaagd wordt. Global Business Alliance verwoordt het zo: ‘Deze investeringen komen de economie ten goede, financieren R&D en zorgen voor werkgelegenheid in hogerbetaalde beroepen.’
De afbouw van de regulering bij AI, cryptomunten en de financiële sector zorgt voor een extra boost, ondanks de stabiliteitsrisico’s. Het valt niet te verwonderen dat de BIS (Bank for International Settlements) schrijft dat alle bovenstaande stimuli tot op vandaag de negatieve effecten van de tarieven overstemmen.
Productiviteit draagt steentje bij
Vandaag houdt de artificiële-intelligentie-boom de economie overeind. De gevolgen lezen we in de statistieken: de top-10 bedrijven uit de S&P500 maken 40 procent van de index uit. De techbedrijven halen vanaf nu massaal geld op via obligatie-uitgiftes om hun investeringen verder te financieren. BCA research berekende dat in de eerste helft van dit jaar de output per gewerkt uur in de duurzame goederen steeg met 4,9 procent op jaarbasis, het hoogste cijfer in twintig jaar (exclusief recessie herstelperiodes). Deze stijging deed zich vooral voor in de High Tech hardware-sector (computers, elektrische uitrusting en luchtvaart). Het Center For Quantitative Economic Research (Atlantafed) schat de reële groei voor het derde kwartaal op 4 procent (was nog 3,7 in oktober).
Dollar houdt zich sterk
Vandaag noteert de dollar ongeveer 5 procent lager in handelsgewogen termen in vergelijking met begin dit jaar. En deze beperkte verzwakking is daarenboven ongelijk tussen de landen die in het vizier zitten. Zo daalde de Chinese renminbi met 4 procent, terwijl de Mexicaanse Peso 5 procent duurder werd. Dit zijn maar twee voorbeelden, maar ze illustreren wel de moeilijkheid voor economisten om de impact van de tarieven op de groei en inflatie te berekenen.
De impact van het beleid van president Trump op de dollar inschatten is geen sinecure. Zeer veel elementen interveniëren: factoren die de dollar neerwaarts kunnen beïnvloeden zijn bijvoorbeeld een verslechterende economische groei (onder andere door impact op de rentevoeten en kapitaaluitstromen), een verder afbrokkelen van het internationaal vertrouwen of gewoon een terugkeer naar zijn langetermijngemiddelde (de dollar noteert vandaag 20 procent erboven).
Besluit
In tegenstelling tot vroegere studies lezen we vandaag dat de Trump-tarieven betaald werden door de Amerikaanse bedrijven en de finale consument, zaken waar we vandaag weinig van merken op de beurs. Enquêtes tonen een grote bezorgdheid bij de gemiddelde Amerikaan over prijzen en inflatie. Dure beurskoersen, veel vragen rond de private kredietverlening, stijgend aantal ontslagen… er zijn dus veel obstakels.
Misschien worden de oplopende inflatie en de vertragende groei de grote spelbrekers de komende maanden. Zitten we in de stilte voor de storm of zorgt de hogere productiviteit tijdelijk voor soelaas? Voorzichtigheid blijft de moeder van de porseleinwinkel.
Jan Vergote is onafhankelijk financieel consultant en analist.