Recentelijk hadden wij een vijftal tieners te logeren. Allen deden hard hun best om alle stereotypes en vooroordelen over tieners te bevestigen. Deze vrienden van mijn zoon waren voor vijf dagen over uit Engeland, en spendeerden die tijd voornamelijk op hun mobiele telefoon, junkfood snackend en tot de vroege middag ‘chillend’ in een slaapzak.
Op het handjevol momenten dat zij bereid waren gevonden om enige actie te ondernemen, werd van mij verwacht dat ik voor entertainment zorgde, tickets boekte en de ophaal- en afzetservice voor mijn rekening nam.
Na vijf dagen heb ik de tieners weer terug gebracht naar Schiphol, om vervolgens thuis te komen naar een kapotte fiets, gescheurde matras, enkele mij onbekende sokken en ruim twintig lege Radler blikjes achter de bank. Als je het mijn zoon vraagt, was de logeerpartij een groot succes, maar had hij liever gehad dat zijn ouders niet thuis waren geweest.
Misschien ben ik wat naïef, maar ik betwijfel of de schade veel groter zou zijn geweest. Ondanks de luiheid en lichte huishoudelijke schade, zat er geen kwade opzet achter. Spijt en excuses waren oprecht, en het verantwoordelijkheidsgevoel van deze jong volwassenen was redelijk goed ontwikkeld.
Om deze tieners als kinderen te behandelen, zou misschien juist tot minder verantwoordelijk gedrag kunnen leiden. En als ik de recente berichtgeving lees rondom het nieuwe pensioenstelsel, ontstaat bij mij het beeld dat DNB hetzelfde over de Nederlandse pensioenfondsen lijkt te denken.
‘Eén ding is zeker’
In de meest recente proposities voor het pensioenstelsel van de toekomst, zijn er nog voldoende onduidelijkheden. Maar één ding is wel zeker; meer risico komt te liggen bij de deelnemers, en de adolescente pensioenfondsen zullen zelf de broek omhoog moeten gaan houden.
In het toekomstige stelsel zal de nominale zekerheid worden losgelaten en krijgen pensioenfondsen meer ruimte bij hun risicomanagementbeleid. Beleggingsportefeuilles zullen meer in lijn worden gebracht met lange termijn rendementsdoelstellingen, en minder met de korte termijn volatiliteit.
Dit betekent niet dat renterisico voor pensioenfondsen gaat verdwijnen. Wel verwacht ik twee noodzakelijke aanpassingen, namelijk de monetarisatie van liquiditeit en de optimalisatie van risicobudgetten.
In het nieuwe stramien kan een pensioenfonds veel eenvoudiger zijn lange termijn balans uitlenen en daarvoor gecompenseerd worden. Er is weinig reden om enkel in liquide assets te beleggen, als dit rendement kost.
Optimaal benutten
Bij het optimaliseren van portefeuilles kijken we niet alleen naar risicopremies, maar ook naar onderlinge verhoudingen en relaties tussen de verschillende beleggingsmogelijkheden. Het is mijn visie dat de meeste pensioenfondsen de mogelijkheden voor diversificatie binnen hun portefeuille nog niet optimaal benut hebben.
Een resultaat van deze aanpassingen zal zijn dat de strikte scheiding tussen traditionele matching- en returnassets gaat verdwijnen. Een aantal asset categorieën die eigenschappen gemeen hebben met beide, en effectief dus tussen deze twee inliggen, komen daardoor in aanmerking opgenomen te worden in de beleggingsportefeuille.
Daarnaast maakt het nieuwe pensioencontract niet alleen ruimte voor nieuwe assetcategorieën, het geeft ook een voorkeur voor dergelijke assets, door de hernieuwde focus op lange termijn beleggen voor reëel rendement.
Pensioenfondsen kunnen deze ontwikkeling maar beter voor zijn; in tegenstelling tot mijn tienerbezoekers, is niets doen, geen optie.
Jeroen Wilbrink, Integrated Client Solutions bij NN Investment Partners