In de moderne beleggingswereld worden ETF’s en beleggingsfondsen vaak geprezen om hun rol in het creëren van een goed gespreide portefeuille. Ze bieden beleggers een eenvoudige manier om hun vermogen te diversifiëren en toegang te krijgen tot verschillende markten en sectoren. Maar hoeveel ETF’s en fondsen zijn eigenlijk optimaal voor een portefeuille?
Dit artikel onderzoekt de balans tussen te veel en te weinig en biedt inzichten in hoe je een portefeuille kunt optimaliseren voor maximale efficiëntie en rendement.
Waarom ETF’s en fondsen?
ETF’s en fondsen zijn krachtige instrumenten die beleggers helpen bij het bereiken van diversificatie, een belangrijke strategie om risico te spreiden. ETF’s zijn bijzonder populair omdat ze de voordelen van aandelen combineren met de diversificatie van fondsen.
Deze laatste kunnen complementair zijn met trackers door hun flexibiliteit en soms alternatieve strategieën (bijv. total return, absolute return, afdekkingen). Zo realiseer je decorrelatie met de markt (‘beta’) en verminder je het risico of de volatiliteit.
De valkuil van overmatige diversificatie
Hoewel diversificatie essentieel is voor risicobeheer, kan het te veel spreiden van beleggingen leiden tot overmatige diversificatie. Dit gebeurt wanneer het aantal ETF’s en fondsen in een portefeuille de voordelen van diversificatie overschrijdt en zelfs nadelige effecten heeft. In mijn loopbaan heb ik menig dakfondsen gezien met meer dan twintig verschillende actieve fondsen onderliggend.
Verwatering van rendementen
Het toevoegen van een teveel aan ETF’s en fondsen kan leiden tot een verwatering van de rendementen. Dit gebeurt wanneer de sterke prestaties van sommige posities worden tegengegaan door de zwakke prestaties van andere. In plaats van te profiteren van enkele sterke beleggingen, krijg je een gemiddeld rendement dat vaak lager is dan wat je had kunnen bereiken met een meer gefocuste selectie. Bij meer dan twintig lijnen zijn de posities in één individueel fonds of ETF vaak zo klein dat een “topprestatie” niet veel impact heeft op het totaalrendement.
Hogere kosten
Meer ETF’s en fondsen betekenen vaak hogere transactiekosten en beheerskosten. Hoewel ETF’s doorgaans lage beheerskosten hebben, kunnen de kosten toch oplopen wanneer je meerdere posities beheert. Bovendien kunnen de transactiekosten toenemen door een hogere frequentie van kopen en verkopen, wat je netto rendement kan beïnvloeden.
Complexiteit in beheer
Het beheren van een grote hoeveelheid ETF’s en fondsen kan de complexiteit van een portefeuille aanzienlijk verhogen. Het wordt moeilijker om alle posities effectief te volgen, te evalueren en te herbalanceren. Laat staan een volledig beeld te vormen van de echte regionale, sector- en stijlallocatie doorheen alle fondsen en ETF’s. Deze complexiteit kan leiden tot inefficiënties en verhoogde kans op fouten in portefeuillebeheer.
Het optimaal aantal ETF’s en fondsen
De Gouden Regel: tussen vijf en vijftien
Ik adviseer een portefeuille met tussen de vijf en vijftien ETF’s en fondsen. Dit aantal biedt doorgaans een goede balans tussen diversificatie en beheersbaarheid. Dit aantal is voldoende om een brede blootstelling aan verschillende markten en sectoren te verkrijgen, terwijl de portefeuille beheersbaar blijft en de kosten in toom worden gehouden.
Het aantal hangt uiteraard af van de grootte van de portefeuille, het risicoprofiel en de wensen van de klant. Te weinig posities kan dan weer leiden tot hogere risico’s en volatiliteit op korte termijn omdat je vrij geconcentreerd bent in bepaalde regio’s, sectoren of stijlen.
Diversificatie met focus
Bij het kiezen van ETF’s en fondsen focus je het best op de kwaliteit en het type diversificatie die ze bieden. Vooral het risico die ze toevoegen aan een portefeuille. Het is effectiever om ETF’s en fondsen te selecteren die verschillende strategieën inhouden, dan om simpelweg meer posities toe te voegen. Een ETF of fonds dat je toevoegt, moet ofwel het rendement kunnen boosten, ofwel het risico kunnen verminderen. Hoe meer lijnen in een portefeuille, hoe kleiner de mogelijke winst van iedere positie, en dus hoe beperkter de impact op het totaalrendement.
Strategieën voor optimalisatie
Kwaliteit boven kwantiteit
Bij het kiezen van ETF’s en fondsen, geef dan de voorkeur aan kwaliteit boven kwantiteit. Kies voor goed beheerde fondsen en ETF’s met een solide trackrecord, lage kosten en een complementaire strategie. Dit helpt je om een efficiënte portefeuille te behouden die het risicogecorrigeerd rendement optimaliseert. Focus niet alleen op het rendement, maar ook op het risico. Een aantal fondsen en ETF’s selecteren in groeithema’s is niet zo moeilijk. Als alles goed loopt, ben je zeer tevreden. Het rendement per eenheid van risico maximaliseren is een stuk complexer.
Regelmatige herziening en herbalancering
Een regelmatige herziening van je portefeuille is cruciaal om ervoor te zorgen dat je nog steeds op koers ligt met je beleggingsdoelen. Dit biedt de gelegenheid om posities te evalueren en aan te passen aan veranderende omstandigheden en persoonlijke doelen. Doe dit minstens eenmaal per jaar.
Conclusie
Het optimale aantal ETF’s en fondsen in een portefeuille ligt meestal tussen de vijf en vijftien. Dit biedt een ideale balans tussen diversificatie en beheersbaarheid, terwijl je overmatige kosten en complexiteit in de portefeuille vermijdt.
Door te focussen op de kwaliteit, regelmatig je portefeuille te herzien en zorgvuldig te kiezen voor de correcte strategieën in plaats van meer van hetzelfde, kun je een robuuste en efficiënte portefeuille opbouwen die aansluit bij je beleggingsdoelen en risicotolerantie. Met de juiste aanpak kun je de voordelen van diversificatie benutten zonder de nadelen van overdiversificatie en beheerscomplexiteit.
Stephan Desplancke is oprichter van Toward Wealth Management, heeft vijftien jaar bij BlackRock gewerkt en is columnist van Investment Officer.