Het zal moeten blijken of de huidige modulaire vorm van fiduciair management de meeste efficiënte is in tijden van crisis. Bart Kuijpers van BMO Global Asset Management doelt hiermee op de trend van de afgelopen jaren waarbij het fiduciaire mandaat steeds meer is opgeknipt.
Na de coronacrisis zal er een analyse moeten volgen waarin wordt beoordeeld of strategische partners van pensioenfondsen voldoende wendbaar zijn en snel genoeg kunnen beslissen als zij slechts een deel van de fiduciaire dienstverlening verzorgen. Dit zegt het hoofd fiduciair management Bart Kuijpers (foto) in een gesprek met Fondsnieuws.
‘Het besturen van een pensioenfonds is sowieso al niet makkelijk en dat zal in de nabije toekomst ook zeker niet veranderen. Er is veel onzekerheid en historische data alleen zijn niet voldoende om de toekomstkoers te bepalen. Er zullen aanpassingen gedaan moeten worden die de beleggingsportefeuille weer toekomstbestendig maken. Als je als pensioenfonds dan een strategisch adviseur hebt die die te ver van het daadwerkelijke beleggingsproces afstaat, dan kan dat de efficiëntie beïnvloeden.’
Als voorbeeld noemt hij het scheiden van het fiduciaire en LDI-management. ‘Onze ervaring is dat als je de matchingportefeuille integraal meeneemt, je snellere en betere beslissingen kunt nemen over thema’s die voor de hele beleggingsportefeuille spelen. Denk alleen al bijvoorbeeld aan liquiditeitsmanagement.’
Integraal fiduciair management
Voor de matchingportefeuille geldt daarnaast dat deze kan worden ingevuld met staatsobligaties of renteswaps. ‘De LDI-manager maakt hierin een keuze, maar ook hier verdient het de voorkeur om naar het bredere plaatje te kijken in termen van rendement, kredietrisico, liquiditeit en inzetbaarheid van onderpand. Als integraal fiduciair manager heb je hier een veel bredere blik op.’
BMO GAM vervult beide rollen op de (Nederlandse) institutionele markt. Voor elf klanten, waaronder pensioenfondsen en verzekeraars, beheerde de fiduciair manager per ultimo januari 2020 circa 30 miljard euro.
Net als bij andere fiduciair managers stonden de afgelopen weken ook bij BMO GAM in het teken van intensief contact met klanten. Van paniek is echter absoluut geen sprake volgens Kuijpers. ‘Besturen zijn over het algemeen echt in control. Dit is geen crisissituatie waarin iedereen met spoed posities wil verkopen.’
Wel merkt Kuijpers dat er een sterkere informatiebehoefte is onder klanten. ‘De huidige onzekerheid leidt tot veel vragen. Klanten willen weten hoe wij hier mee omgaan en hoe zij zich kunnen positioneren. Zo zien we bijvoorbeeld nu dat de marken al iets terugveren, terwijl er nog zoveel onduidelijk is. Denk aan een mogelijke tweede besmettingsgolf, verschillende exit-strategieën en het economisch herstel.’
Informatie overload voorkomen
BMO GAM brengt in deze bijzondere tijd daarom wekelijks een marktvisie uit waarin updates worden gegeven over de macro-economische situatie en de financiële markten, maar ook over de ontwikkeling van het virus. Daarnaast geeft de fiduciair manager klantspecifieke informatie over de ontwikkeling van de dekkingsgraad en de beleggingsportefeuille.
‘Uiteraard hebben wij op dagbasis inzicht wat er speelt, maar we willen voorkomen dat er een informatie overload ontstaat. We communiceren hier ook open over met onze klanten. Hoe ervaren zij deze andere manier van werken? Wat werkt wel en wat juist niet? In hoeverre beantwoordt onze dienstverlening aan hun wensen? We zien de huidige situatie daarom ook wel als een extra verdieping van de relatie met onze klanten.’
Smart rebalancing
Een acuut vraagstuk waar in de laatste weken veel aandacht naar uitging is dat van rebalancing. Het uitgangspunt is hierbij geweest om zoveel mogelijk vast te houden aan het strategisch beleid, maar wel met een portie gezond verstand.
‘Smart rebalancing’ noemt Kuijpers het. Het bewaken van die balans tussen actualiteit en langetermijnvisie bestaat volgens hem uit twee delen: een tactisch en een strategisch deel.
Ondanks dat Nederlandse pensioenfondsen in de laatste jaren juist zijn afgestapt van het voeren van een tactisch beleid, wil dat niet zeggen dat er helemaal niet over gesproken wordt.
‘We bespreken het wel, maar dan vooral in de context van langetermijntrends. Dus welke kortetermijnontwikkelingen zorgen ervoor dat een langertermijntrend standhoudt? Retailvastgoed is een voorbeeld. Deze categorie heeft het al langer moeilijk, maar het coronavirus en de lockdown zorgen ervoor dat deze trend versnelt. Het is daarnaast mogelijk dat het zo blijft omdat men het online winkelen als heel positief ervaart.’
Crisis brengt ook positieve ontwikkeling
Kortetermijnontwikkelingen kunnen op deze manier een rol spelen bij het vaststellen van strategisch beleid. Kuijpers: ‘We bekijken met klanten hoe het huidige beleid zich verhoudt tot de nieuwe werkelijkheid. De volgende stap is om te bepalen welke asset classes je misschien meer gewicht wilt geven.’
Kuijpers verwacht dat menig pensioenfonds een nieuwe ALM-studie zal laten uitvoeren om de beleggingsportefeuilles beter te laten aansluiten bij de nieuwe realiteit. Hierin voorziet hij ook dat ESG-integratie mogelijk een prominentere rol zal krijgen.
Hoewel dit in de praktijk nog lastig zal blijken, bijvoorbeeld doordat er nog altijd verschillende maatstaven gelden voor verschillende asset classes, is hij positief gestemd over dit onderwerp.
‘We moeten nog flink wat hindernissen overwinnen, maar we hebben nu wel een gelegenheid om de langetermijndoelen van een fonds versneld tegen het licht te houden. De combinatie van de coronacrisis en de olieschok is een belangrijke driver om dit zo snel mogelijk te doen. In dit opzicht denk ik dat de crisis voor MVB eerder een positief dan een negatief effect zal hebben.’