De Europese Unie maakt zich op voor een nieuwe ronde hervormingen in de financiële markten, en 2025 zou wel eens een kantelpunt kunnen worden. Met een overvolle agenda aan voorstellen rijst de vraag of Brussel daadkrachtige stappen kan zetten, of dat nationale belangen en bureaucratie opnieuw een struikelblok zullen vormen.
Het doel van de hervormingen is helder: de financiële markten versterken, duurzaamheid bevorderen en de economische veerkracht vergroten. Maar kan de EU deze ambitieuze plannen waarmaken? Dit artikel zet de belangrijkste regelgevingsvoorstellen voor 2025 op een rij.
Investeringskloof
In maart presenteert de Europese Commissie haar langverwachte plannen voor een spaar- en investeringsunie. Het idee is om huishoudens te stimuleren meer spaargeld te investeren via de kapitaalmarkten. Dit maakt deel uit van het bredere Capital Markets Union (CMU)-project, de Kapitaalmarktunie. Dit moet grensoverschrijdend beleggen eenvoudiger maken, vooral voor kleine beleggers.
De CMU heeft jarenlang moeite gehad om echt van de grond te komen. In 2025 kan betere samenwerking tussen Brussel en de lidstaten het project nieuw leven inblazen. Geopolitieke uitdagingen, zoals Brexit, maken sterkere financiële integratie alleen maar urgenter.
Politieke steun Kapitaalmarktunie groeit
John Berrigan, directeur-generaal financiële diensten bij de Europese Commissie, benadrukte onlangs dat de CMU steeds meer politieke steun krijgt vanuit de lidstaten. Het project wordt steeds minder gezien als iets waar alleen maar de Europese Commissie enthousiast over was.
‘Politieke wil is de hoeksteen van vooruitgang’, zei hij tijdens een conferentie van asset managers in Brussel.
Duidelijk is dat de omslag naar meer beleggen door huishoudens tijd zal kosten. Veel Europeanen verkiezen nog altijd de veiligheid van een spaarrekening boven het risico van de markt.
Bescherming kleine beleggers
Een van de meest netelige kwesties is het vinden van een evenwicht tussen de bescherming van kleine beleggers en inspanningen om de participatie te verhogen.
Berrigan erkende dat het huidige voorstel van de EU verre van perfect is. ‘Particuliere beleggers vinden de markt te complex en de rendementen niet overtuigend’, gaf hij toe.
Toekomstige hervormingen zullen deze zorgen moeten wegnemen, inclusief het bieden van betaalbaar en toegankelijk financieel advies voor kleinere spaartegoeden. Stakeholders uit de sector, met name vermogensbeheerders, zullen een belangrijke rol spelen bij het vormgeven van deze oplossingen, aldus Berrigan.
Hervorming securitisatieregels
Een andere prioriteit in 2025 is de hervorming van de securitisatieregels. Het doel is om de Europese securitisatiemarkt concurrerender te maken met de VS, zonder daarbij de risico’s uit het oog te verliezen. Maar marktpartijen waarschuwen dat te veel regels juist averechts kunnen werken.
Een nieuwe EU-voorstel wordt in het tweede kwartaal verwacht.
Omnibuspakket duurzaam beleggen
Brussel komt in 2025 met een zogenoemd “omnibuspakket” om duurzaamheidsregels, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de EU Taxonomy, te stroomlijnen. Maar bedrijven blijven sceptisch of deze vereenvoudigingen de administratieve last echt zullen verlichten.
Daarnaast krijgt de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) een update. Deze SFDR 2.0 moet verwarring over fondsclassificaties en kritiek op greenwashing aanpakken.
Hervorming geldmarktfondsen
Geldmarktfondsen (MMF’s) krijgen te maken met nieuwe regels om de liquiditeit en stabiliteit te verbeteren. Tegelijkertijd vereist de geplande overgang in Europa naar T+1 afwikkeling - waarbij transacties één dag na uitvoering worden afgewikkeld - zorgvuldige coördinatie tussen toezichthouders en marktdeelnemers. Hoewel de verschuiving naar verwachting de efficiëntie zal verbeteren, kan deze ook gevolgen hebben voor de liquiditeit en grensoverschrijdende transacties.
Aanpassing van benchmarks en Ucits-regels
De Europese Autoriteit voor effecten en markten (Esma) zal richtsnoeren geven voor het bijwerken van de Ucits-richtlijn en de verordening voor rente benchmarks. Deze updates zijn bedoeld om de uitdagingen aan te pakken die samenhangen met de overgang naar Libor/Ibor en het gebruik van benchmarks uit derde landen, zodat het Europese financiële kader robuust en aanpasbaar blijft.
Retailbeleggingen en toegang tot financiële gegevens
De voorstellen voor de Retail Investment Strategy (RIS) en de Financial Data Access (FIDA) zullen in 2025 belangrijke discussiepunten blijven. De RIS is erop gericht om kleine beleggers te beschermen en de duidelijkheid van financieel advies te verbeteren, terwijl de FIDA erop gericht is om een meer open en concurrerende markt voor financiële gegevens te creëren.
Nieuwe regels van kracht in 2025
In 2025 wordt verschillende belangrijke regelgeving van kracht, waaronder de Digital Operational Resilience Act (Dora), bijgewerkte AIFMD/Ucits-regels en Mifid2/Mifir-herzieningen. Financiële ondernemingen zullen zich moeten aanpassen aan nieuwe eisen op het gebied van operationele veerkracht, clearingverplichtingen en fondsbeheerpraktijken.
Wereldwijde toezichthouders hebben in 2025 steeds meer aandacht voor mogelijke risico’s in financiële markten. De Financial Stability Board (FSB) zal rapporteren over hefboomrisico’s, terwijl de International Organization of Securities Commissions (Iosco) zich zal richten op liquiditeitsrisico’s.